Nieuw Nederlandsch biografischwoordenboek.Deel 7redactie P.C. Molhuysen en P.J. BlokbronP.C. Molhuysen en P.J. Blok (red.),Nieuw Nederlandsch biografi
5of leekebroeder te worden in de middelburgsche abdij. Met hunne hulp wist hij deandere bandieten in bedwang te houden. Zij togen later met hem ten kr
nakomelingen erfelijk te verklaren. Zijn wapenbord hing (of hangt) in de kerk teAnjum.Hij was in 1688 gehuwd met Anna Dodonea thoe Schwartzenbergen Ho
6221692 keerde hij eindelijk naar Stockholm terug, waar hij zich vestigde als arts. Alspoedig werd hij benoemd tot secr. en thesaurier van het Coll. M
623heeft aangewend, voor zoover dat aan het spaansche hof in de gegevenomstandigheden mogelijk was. Maar veel kwaad heeft hij toch niet kunnenverhinde
624Maartensbosch bij Geeraardsbergen. Van 1448 tot 1457 was hij als vicarius belastmet het geestelijk bestuur van de nonnen der chartreuse van Sint An
625den ductus thoracicus bij den mensch ontdekte. Bekend zijn ook zijn studies overden bouw van het geslachtsapparaat; zijn vondsten moeten hierbij ec
626Vitringa en Rhenford volgde. In 1710 had hij zijn studiën voltooid en daar het driejaren duurde, voor hij een beroep kreeg, stelde hij zich in 1713
geprofest. Hij was een der eersten, die in deze toen kortelings gestichte chartreusehet habijt van Sint Bruno hadden aangenomen. Vele jaren leefde hij
627treffelijke en vrome monnik, zooals de kroniek van het klooster verhaalt. Enkelejaren bestuurde hij zijn klooster als prior en ook is hij een der e
waar hij 1605 gouverneur van Ambon werd, wat hij tot 1611 was. In 1616 werd hijRaad van Indië en gouverneur der Molukken, wat hij tot zijn terugkeer n
628karsche spraken met alderhande woorden ende namen, ghestelt naar ordre vanden A.B.C. alles int Nederduytsch verduytst. Noch syn hier bygevoeght de
HUARD (Nicolaas), kartuizer, overl. omstreeks 1603. Omstreeks 1556 trad hij in deorde der kartuizers. Hij bestuurde als prior achtereenvolgens de char
61Aug. 1714, dochter van George Wilco en van Helena Maria van S. enH. Zij hertrouwde met Edzard van Burmania, grietman van Ferwerderadeel,van wien zij
6291593, toen de stad wederom door prins Maurits was gewonnen, waren de monnikenvan S. Bruno genoodzaakt om voorgoed elders een vreedzaam onderdak te
De oudste zoon Samuel Huppe, geboortig van Luik, sculpteur, trouwde voor detweede maal 17 Mei 1655 in de Waalsche kerk te Dordrecht met Jeanne JeanHub
630Sara naar Tholen. Margaretha gehuwd met den goudsmid Josua Offermansschijnt te Dordrecht gebleven te zijn.Bij Houbraken vindt men vermeld: Aemilius
Zie:Publ. Soc. Limb.(1884), 204, 289, 291-293; Jan Verzijl,Het adellijkgeslacht Huyn vanNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
631Amstenrade en GeleeninNieuwe Venlosche Courant(16 Juli 1925).Verzijl[Huyn van Geleen, Arnold Wolfgang]HUYN VAN GELEEN (Arnold Wolfgang), overl. te
632Aldenbiesen bij Maastricht sedert 1634; hij streed in den dertigjarigen oorlog metandere limburgsche veldoversten, nml. de graven van Gronsveld en
631I.[Idema, Hermanus Arnoldus]IDEMA (Hermanus Arnoldus), ingeschreven 9 Juni 1768 te Groningen als geboortigvan Oldenzijl in de Ommelanden, werd 1774
632so plotseling is vervallen’. Hij kreeg 6 comp. militairen mee. Op Ceylon ontwikkeldev.I. een buitengewone werkzaamheid: hij herstelde de rust, hief
633door Bewindhebbers onmiddellijk weer in het bezit van stok en degen gesteld eneervol onthaald. 24 Nov. bood nu v.I. aan Heeren-XVII zijn zeer uitvo
634dochter van Anthony Huysman, directeur-generaal, en JohannaCatharina Pelgrom. Uit dit huwelijk werd een zoontje geboren, Jan WillemBalthazar, geb.
nalatenschap van zijn zuster zie men het artikel over zijn vader H.D.E.v. Aylva (kol.59).Zijn portret, door Vinkeles, komt voor in hetVervolg op Wagen
klooster Maria-Weide te Venlo 1637, Mechtildis (ged. 24 Sept. 1629) huwde 26Nov. 1656 Godefridus Ronden.Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. De
635Zie: schutbladen overdrachtsregister 1626-1653 van Venlo op het RijksarchiefMaastricht;Maasgouw1901, 17, 1906, 28; overdracht van Venlo dd. 13 Febr
INGENHUYS (Joannes) (3), overl. te Venlo 28 Augustus 1629, zoon van Godefridus(zie art.), deed den eed als accijnsmeester in plaats van den overleden
636der St. Martinuskerk was 1666-1688, verschillende beneficies had in 1669 en rectorwas van St. Jacob in het manhuis.Zie: Stadsarchief no. 1449: schu
oorlog was nog niet verklaard), werden zij 23 Maart 1672 ter hoogte van het eilandWight plotseling door den engelschen schout-bij-nacht, sir Robert Ho
637du Bois in den avond van 24 Maart de linkerhand werd afgeschoten, gaf hij het bevelover aan van Isselmuden, die al vechtende, de Smyrnasche vloot b
tot Helbergen en van Geertruid Agnes Vygh). In ieder geval overleedvan Isselmuden kinderloos.Zijn portret geschilderd door een onbekend kunstenaar in
638Zie: Scheltema,Staatk. Nederl.; H.H. Röell,Geneal. van I.inMdbl. Ned. LeeuwXX (1902), 161.Regt[Isselmuden, Hendrik van (3)]ISSELMUDEN (Hendrik van)
verkreeg tweemaal octrooi, 30 Nov. 1704 en 9 April 1717, om daarover bij uiterstenwil te beschikken.Hij overleed als lid van Gedeputeerden in 1732, ou
639geslacht van Dedem bracht, en Geertruid Agnes, die met Jan ArendGodert de Vos van Steenwijk was gehuwd.Zie: Röell,Het Gesl. van IsselmudeninMbl. Ne
62Baerdt v. Sminia,N. Naaml. v. Grietmannen, 74, 75.Regt[Aylva, Sjoerd van (1)]AYLVA (Sjoerd van) (1), Sjurd of Siward v.A., overl. 1509, zoon van Epo
graveerde hij; voorts teekende hij menig fraaie joodsche huwelijksacte (Ketoeba).Hij woonde in een gang op Uylenburg.Zie: Lucien Wolf,Menasse ben Isra
640den Raad van State, 13 Mei 1598 aangesteld als commandant van vaan no. 24; hijhad toen 100, later 80 harquebusiers onder zijn bevelen en werd in 16
Hij was gecommitteerde wegens de ridderschap ten landdage van Overijsel 1631,trad in militairen dienst, werd 13 Maart 1624 vaandrig, in 1631 kapitein,
641van het regiment Wijnbergen (vuurroers), Oprichter van het eerste vaste overijselscheregiment (zooals wordt beweerd) zal hij wel niet geweest zijn,
642Adelsb.1914, 436;WapenherautIV, 125;Alg. Ned. Famitiebl.X, 248. Lamberty,MémoiresIV, 188, 189, 190, 193, 211, 426; Hora Siccama,Aant. Regist.Huygen
B. heer van Nyenhuis en van Maria Françoise barones van AerssenBeyeren van Voshol. Hieruit sproten 5 kinderen, o.a. Adolph MariusNieuw Nederlandsch bi
643Karel Wolphgang baron v.d., oud-inspecteur-generaal van den rijkswaterstaat diein dl. IV, kol. 801 voorkomt.Zie:Jaarb. Ned. Adel, I, 185;Nederl. Ad
ITTERSUM (Jacob van) tot Nijenhuis, overl. 1499, vierde zoon van Johan(1) en van Agnes van Camferbeeke.Hij was heer van Hekeren, in 1477 kastelein van
644[Ittersum, Jan Willem Cornelis baron van]ITTERSUM (Jan Willem Cornelis baron van), geb. te Kampen 29 Jan. 1803, overl.te Groningen 23 Januari 1880,
Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
Zie:Tegenw. St. van Friesl.II, 252; B v. Sminia,Nieuwe Naaml. v. Grietm.,124;NavorscherLXIX (1920), 136, 137.Regt[Aylva, Tjaard van (1)]AYLVA (Tjaard
645[Ittersum, Johan van (1)]ITTERSUM (Johan van) (1), geb. 1380, overl. 1464, zoon van Roelof, die volgt,en van Margaretha van Tybencamp.Hij was heer
Zie:Overijs. Volksalm. voor Oudh. en Lett.1847, 184-200;Riddersch. van Veluwe,49, 130.Regt[Ittersum, Johannes Gerardus Julianus van]ITTERSUM (Johannes
646Spanje. Hij onderscheidde zich aldaar in den slag bij Medellin aan de Guadiana, 28Maart 1809, waar Victor met 12000 man het driemaal zoo sterke leg
[Ittersum, Mr. Paulus Adriaan Lodewijk Arend baron van]ITTERSUM (Mr. Paulus Adriaan Lodewijk Arend baron van), geb. te Wijk bijDuurstede 17 Febr. 1837
647rechter pl. v.v.; van 1871-1883 commies ter griffie van het Hoog Militair Gerechtshof;van 1883-1892 griffier daarbij en sedert 1892 lid van dit ger
Hij was gehuwd met Johanna Mulert, dochter van Hendrik, tot den Ordel,en van Johanna van Appeldoorn. Behalve Albert en Ernst (1), die voorgaan,sproten
648Rengers, en Johanna, echtgenoote van Johan van Arnhem, raad vanGelderland.Zie:Overijs. Alman. v.O. en L.1847, 184-200;Nederl. Adelsboek, 1914, 436;
Regt[Ittersum, Robert van (6)]ITTERSUM (Robert van) (6) tot Nijenhuis, geb. 30 Mei 1645, overl. 7 Febr.1705, hegr. te Wijhe, zoon van Ernst, tot Nijen
649Overijsel in 1669, commandeur der Duitsche Orde te Tiel, was in 1681 dijkgraaf vanSalland. Hij werd in Febr. 1690 tot kolonel der cavalerie benoemd
Bij den dood zijns vaders (1464) kreeg hij naar aanleiding der nalatenschap metzijn zwager Wolter van Keppel hoogloopende geschillen over een tiend bi
63A., die in 1416 te Witmarsum woonde, wordt vermeld als in 1441 in Westergoowoonachtig.Tot welke partij, Schieringers of Vetkoopers, hij behoorde is
650vaardigden uit de drie groote steden over te laten en men zou daartoe in Deventerbij elkaar komen. Op weg daarheen werd echter v.I. door Wolter v.K
RegtNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
651J.[Jacobs, Abraham]JACOBS (Abraham) was een der eerste en voornaamste Joden van Deventer inde 17de eeuw. In 1653 klaagde de Meente te vergeefs bij
Pauwelsken,geboeren met eenen enkelen hazemont. 3e Truyken Jan Harwaertshuysvrouwe, out omtrent 40 jaeren, oock gebroken sijnde met eenen affgryselijc
652soon van drije jaer gebroken sijnde aen d'een sijde. 5e Dries Joesten met eenensoen van drie jaeren van gelijcken aen d'een sijde gebroke
653berg,Ned. Bibliographie van1500-1540 ('s Grav. 1923), blzz. 802 v., 826 vv., 831v., 834, 849 v.: verder A.M. Ledeboer,Alfab. lijst der boekdru
1923), blz. 791. Verder N. de Roever inOud- HollandII (Amst. 1884) 181-182;C.P. Burger Jr. inTijdschrift voor boek- en bibliotheekwezenVI (Antw.-&apos
654(1925), 236; B. Kruitwagen,ald.XIII (1924), 48-50 en M.E. Kronenberg.ald.321 en 331.M.E. Kronenberg[Jager, Herbert de]JAGER (Herbert de), beroemd o
[Jansenboy, Henricus]JANSENBOY (Henricus), geb. te Zierikzee, predikheer, in het klooster te Antwerpengeprofest, overleed als pastoor-missionaris te S
655van den provinciaal Pater Verjuis, 1660, was P.H. Jansenboy te Utrecht als assistentom den een of anderen zieken of afwezigen confrater te vervange
daarna met Margaretha barones van Gendt Johansdr., vrouwe vanWaardenburg en Neerijnen, geb. in 1656, overl. 15 Jan.Nieuw Nederlandsch biografisch woor
656senius toegelaten als lector bibliae aan de universiteit (H. de Jonghe,l'Anciennefaculté de théologie de Louvain1432-1540, 62). Verbleef hij s
657pastoor in Sint Maarten van de Noordportie te Kortrijk, niet door benoeming deruniversiteit, maar door verwisseling met Mich. van den Berge, 1547.
658veerd. De overige jaren gewoonlijk slechts een twee- of drietal (Val. Andreas,Fasti academ.Lov. 1650, 117). De promotie had plaats in Augustus. De
659Hopperus, van Margaretha en koning Pilipsh blijkt duidelijk, dat hij voor dien tijdbenoemd was.Drie jaren duurde het, eer hij bezit van zijn bisdom
660II, 19). Eindelijk kwam een behoorlijke regeling van het traktement van den nieuwenbisschop tot stand en kon hij bezit nemen van zijn bisdom. 29 Au
661afkondiging in de universiteit van Leuven van de veroordeeling der dwalingen vanBaius op uitdrukkelijk bevel der vereenigde bisschoppen geschied wa
662zoek der stad en van Hulsterambacht om ter stede het H. Vormsel toe te dienen,wat in twintig jaar niet was geschied. De stad en het ambacht boden h
663en de dood beletten den werkzamen bisschop deze opdracht uit te voeren.Bisschop Jansenius moest zich ten laatste onthouden van het preeken in dever
664en Margaretha Jansens, Cornelius van Dalen en van Adrianus de Paeu, zoo hijkinderen zou hebben bij den dood van den bisschop. Zijne handschriften,
665predikanten op de katholieke leer. (Biogr. Nat. BelgeIV, 722-732; Sommervogel,Bibliothèque de la Comp. de JésusII, 1844-1853). De kunstminnende en
641741. Uit het eerste huwelijk één zoon, Ulbo Hessel v.A., in 1701 grietman vanRauwerdehem en ontvanger generaal der consumptiën; uit het tweede huwe
666Vergier, teleurgesteld, omdat het verdedigen zijner theses over de theologiegeweigerd was, keerde naar zijn geboortestreek Bayonne weer, waar de bi
667beginnen te streven naar de uitvoering hunner plannen, vinden zij tegenover zichde machtige Societeit van Jezus, met haar groote geleerden en als o
668vinden bij het verschijnen van het werk, dat zooveel opspraak zou verwekken.Geheel gerust was Jansenius nooit over zijn werk, zooals uit die briefw
669koning van Frankrijk, die de Protestanten hielp de Katholieken, onderdanen vanden Koning van Spanje, te onderdrukken. Met kracht worden aan de Fran
670gen van zijn vriend Petrus Roose, president van den Raad van Brabant en van denkanselier van Brabant, bewerkten zijne benoeming door den Koning 28
671van zijn werkAugustinus. Op bevel van den Paus werd deze zerk weggenomen,alsook een volgende; zie: A. Legrand,Jansenius' grafzerken te IJperen
672phische woordenboeken vindt men een enorme bibliographie over Jansenius in deDict. de théologie Cath.(Paris 1924), 330, 522-529, en in A. de Meyer,
673studiën voltooien. Dit plan van Jansenius ging niet door. De jonge Jansenius bleefin het Oratorie te Leuven, en woonde later in bij zijn oom den pr
674twaalfde, zooals bij Paquot,Mémoires litt.(Analectes hist. eccl.IV, 247).Hij volgde den cursus der theologie in het Pauscollege van Adriaan VI, waa
675en Jacobus Bajus, meende men, waren zijn helpers. De censuur der stellingen, alssemi-pelagiaansch, was opgemaakt uit de aanmerkingen van Jansonius,
in de kamer van Westergoo en werd meermalen wegens Friesland naarstaatscommissies afgevaardigd, o.a. naar de Groote Vergadering te 's Gravenhagei
676Jansonius, die, zegt hij, veel te hoog geprezen worden door den supprior van deabdij Park in: J. Masius,Etogium et vita Ex. D. Jac. Janssoniien doo
677diens teleurstelling bij de Jezuïeten, die geweigerd zouden hebben hem in deSocieteit op te nemen. Op theatralewijze toont hij Jansonius met Jansen
678teren, zegt, dat Jacobus Jansonius bekend stond door heel het land om zijn heiligleven. Dadelijk na zijn dood stroomde niet alleen de studentenwere
679regii... S.S. Patrum interpretis solidissimi commentarium in Genesim(1604-22 Oct.1610);Commentaria in quatuor evangelia auctore exim. D. Jacobo Ja
680gevangen genomen priesters in vrijheid te stellen, zoodra de gemaakte kostenzouden zijn betaald. Bij zijn terugkeer in Helmond (Oct. 1710), had Jan
Ian zoen) van Woerden (Woirden). Ook alleen: Hugo (Hughe) Ian soen(Ians soon, Ianssoen) en één maal: Huych van Woorden. Een enkelekeer wordt de naam v
681twee verschillende huizen bewoond te hebben; in de jaren 1497-1498 geeft hij alsadres op ‘aen die visch marct’ en ‘aen (of “by”) die visch capelle’
6821500 hoofdzakelijk M.F.A.G. Campbell,Annales de la typographie néerland. auXVe siècle, avec Supplém.I-IV (la Haye 1874-90); na 1500 W. Nijhoff en M
Zie: Berlière,Suppliques de Clément VIno. 1579, 1784, 2328; dez.,Lettresde Clément VI(Rome 1924) no. 611; dez.,SuppliquesNieuw Nederlandsch biografisc
683d'Innocent VI, no. 1844; Brom,Bullarium Trajectenseno. 1357, 1438, 1487.Fruytier[Jonckers, Franciscus Ferdinandus]JONCKERS (Franciscus Ferdina
65hooge achting, zou hij stellig een man van beteekenis zijn geworden, wanneer dedood hem niet op jeugdigen leeftijd had weggerukt. Hij was omstreeks
bewerking van Becker'sWereldgeschiedenis(met inlasschingen, o.a. overgrieksche muziekNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
684en middeleeuwsch bijgeloof). Voorts leverde hij correspondentiën in de NieuweRotterdamsche Courant. Doch deze veelzijdige arbeid viel hem weldra zw
685termen uitdrukte, zoowel naar zijn bekend beginsel van de ‘schalckheydt Jacobs’,d.i. naar het voorbeeld van Jacob, toen hij Izak bedroog, als naar
686school bij David de ketterij. Dat hij zelf die derde was heeft hij altijd ontkend, zijnaanhangers hebben het immer geloochend. Maar zijne bestrijde
687Zijn portret is gegraveerd door R. Vinkeles C. van Sichem, J. Houbraken, F. vanBleyswijk, R. de Hooghe, H. Pfenninger en een onbekend kunstenaar.Zi
688ning in den aanvang van den slag bij Novi (ten n. van Genua), waarin aan hetfransche leger, na zijn sneuvelen door Moreau aangevoerd, door den russ
689hij, om den volgenden dag (15 Januari) het hoofdkwartier van het fransche hulpkorps,dat door Beurnonville in 1796 van Gorcum naar Utrecht verlegd w
690onverwachts als hij gekomen was. Zijn vertrek hield geen verband met deomstandigheden hier te lande. Hij werd door het fransche Directoire naar den
691zweite Koalition(Gotha 1905) II, Personen verzeichnis 368.Koolemans Beijnen[Joubert, Louis]JOUBERT (Louis), geb. 3 Nov. 1762 te le Mans (Sarthe), z
JUNCKERS (Antonius Tilmanus), begr. te Venlo 3 Juni 1773, zoon van HenricusConrardus J., die volgt, en Anna Margaretha Kerckhoven, was J.U.L. enAdvoca
6predikant te Sédan:De eerste thien...Predicatien... (Amst. 1666);De tweedeDecade... (Amst. 1665);De derde Decade... (Amst. 1660). De opeenvolging
66[Aylva, Watze van]AYLVA, (Watze van), zoon van Tjaard, grietman van Wonseradeel, en van dienstweede vrouw Renck of Rints van Galama.Hij was een der
692van St. Johannes en St. Mathijs te Roermond, deed den eed als schepen van Venlo2 October 1733, nam zijn demissie 9 April 1773, was regeerend burgem
Verzijl[Junius, Hadrianus]JUNIUS (Hadrianus), eigenlijk Adriaen de Jonghe, geb. in 1511 te Hoorn,gest. in 1575Nieuw Nederlandsch biografisch woordenbo
693te Middelburg. Hij studeerde in de medicijnen en werd in 1540 te Bologna tot doctorin de medicijnen bevorderd. Daarna hield hij verblijf in Parijs
694Jaq. Greuin, verscheen onder den titel:Les Emblesmes du S. Adrian le Jeune,médecin et historien des Estats de Hollande. Faicts Françoys et sommaire
693K.[Kamp, Jean de]KAMP (Jean de), Camps of Camp, was uit Sedan en liet zich, 26 jaar oud, alstheoloog te Leiden inschrijven den 19 Sept. 1651. Op de
694kantsambt te ordenen, gelijk geschiedde, waarna hij zijn bestemming volgde. Sindswas er een nauw verband tusschen de gemeente aldaar en onze Waalsc
695verdienstelijk gemaakt, en de synode van April 1657 te Breda heeft de eigenaarsvan slaven op het eiland dringend aangemaand dat werk te bevorderen
696eenige korte kanalen nabij Groningen tot verbinding van het Eemskanaal en hetReitdiep met het Boterdiep en het Damsterdiep aangelegd. De beide laat
naar een rijk van waarheid en liefde, waarvan getuigen de door hem geredigeerdeVriend vanNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
697Armen en Rijkenen het ter verheffing van het volk door hem uitgegevenVolksblad.Gehuwd met Maria Aletta Hulshoff, had hij een zoon Barend (dl. V, 29
67B.[Baars, Antonius Wilhelmus Bernardus van]BAARS (Antonius Wilhelmus Bernardus van), geb. te Tiel 1 Jan. 1824, overl. teDeurne 27 Jan. 1886, zoon va
hij nl. met zijn kloosterbroeders wegens het Utrechtsche schisma de wijk nemennaar hetNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
698klooster Ludingakerke in Friesland, vanwaar hij in 1431 als ‘socius’ van zijn broederJohannes en als biechtvader werd aangesteld in het vrouwenkloo
699den woerden to horen ende die to spreken(ed. Pohl, III, 325-329), werd in hetDietsch opgesteld.Het meesterwerk van Th. à K. vormen de vier traktate
700(vóór 1194), Jacobus van Vrede, enz. Voor geen enkele der andere naar vorengebrachte candidaten (Gerson, Gersen, Hendrik van Calcar, enz.) heeft me
701van Helmond in 1690 was de pastoor genoodzaakt de wijk te nemen en liet hij deparochie tijdelijk aan zijn mede-kanunnik G. Vincqx over. Toen hij 8
702[Kerckhove, Jan van]KERCKHOVE (Jan van), geb. te Utrecht 1592, uit een protestantsche familie, gingover tot de Katholieke kerk. Hij trad in de stre
gelegen in het Ven, met den bijbehoorenden moeshof, daar de vorige eremietLudovicus Wennekens (zie het art. in dit deel) daarvan afstand had gedaan, o
703Ludovicus Wennekens vroeg of laat naar genoemde kluis mocht terugkomen, ofwel voor dezen plaats maken, of wel in geval van samenwoning hem als den
Verzijl[Kessel, Hendrik II graaf van]KESSEL (Hendrik II graaf van), zoon van den voorgaande, in oorkonden vermeld1121-1144, komt 1129 voor onder de ge
704Lotharius, 1121 als getuige van Frederik I, aartsbisschop van Keulen, 1135 en 1136als getuige van Bruno II aartsbisschop van Keulen, 1139 als getui
in het kartuizerklooster Nieuwlicht buiten Utrecht en werd aldaar geprofest. Menkoos hem - wellicht inNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel
en Willem, proost van Soest enz. 24 Augustus 1271 doet hij in tegenwoordigheidzijner broeders ten gunste van het aartssticht Keulen afstand van hetopp
705zijner echtgenoote en kinderen, vrijdom van tol te Dobach en te Gulpen; 15 October1275 draagt hij met toestemming zijner echtgenoote Gertrud is voo
verkochten, 's Zondags na St. Victor 1364 bekenden Mathijs van Kessel en dienszoon Johan, wegens de groote en de smalle tiende van Kessel en wege
706hielden van den hertog van Gelder schuldig te zijn aan Johan van Meurs, ridder,de som van tachtig alde golden schilden.Zie:Publ. de la soc. hist. e
Gladbach. Hij overleed 20 October 1305, als de laatste van zijn geslacht, zondernakomelingschap en werd vóór het hoogaltaar der door hem gestichte klo
7071139 als getuige van aartsbisschop Arnold I van Keulen voor, 1141 en 1143 vandenzelfde, in zake de abdij St. Pantaleon, in 1144 als getuige der abd
Zijn kinderen waren: Johan, ongehuwd overleden, beleend met Kessel 1469en 18 Oct. 1473, Mathijs III, die voorgaat, Catharina, die huwde moet Cornelisv
708slacht later in 1541 de heerlijkheid Kessel kwam, Wilhelma, gehuwd met Dirkvan Pollart.Zie:Publ. de la soc. hist. et arch. dans le duché de Limbour
[Keverberg, Charles Louis Guillaume Josephe de]KEVERBERG (Charles Louis Guillaume Josephe de), geb. 13 Maart 1768 op hetkasteel Aldengoor gem. Haelen
709de Weichs de Roesberg. Hij paste zich aan de moderne toestanden aanevenals zijn vader, die president is geweest van het kiescollege (collège électo
681466 - als opvolger van Nicolaas Gerritsz. (zie art.) tot prior van dit huis, welk ambthij tot 1470 heeft bekleed. Hij is toen opgevolgd door Adrian
710hij vele jeugdige kunstenaars aangemoedigd en door zijn welwillende tusschenkomstbij den Koning hun de middelen verschaft tot ontwikkeling hunner g
711verzekert, dat Jan Keyaerts 1506 rector was in het klooster St. Margriet in het dalvan Josaphat te Bergen op Zoom. Dit klooster, eerst van de orde
712treden, mogelijk wel om mee te helpen aan de bevordering der calvinistischehervorming, die er destijds aanmerkelijken voortgang maakte. Maart 1567
713zich mengde in de zgn. grumbachische Händel van dien tijd, een twist die begonals een particuliere botsing tusschen Wilhelm von Grumbach en den wür
714[Klerk, Reynier de]KLERK (Reynier de), gedoopt te Middelburg 9 Nov. 1710, overl. te Batavia 1 Sept.1780, zoon van Reynier de Clerck en Elisabeth Ja
715verneurs-Generaal en Commissarissen-Generaalenz. ('s Grav. 1891), 107; F. deHaan,Priangan, passim en A. Huysers,Het Leven van Reynier de Klerk
KLOETINGEN (Joannes van) of de Cloetingke, magister der philosofie, kreegdoor pauselijke begeving 19 Juni 1342 de reservatie eener kanunnikdij in deMa
716tegenstaande hij eene kanunnikdij met prebende in de Mariekerk te Utrecht en deparochiekerk van Hoedekenskerke in bezit had. De aanvraag werd met e
te Delft, waar hij in 1862 het diploma van burgerlijk ingenieur behaalde. Na eenigentijd bij de bedijking van den Kerkhovenpolder in den Dollard werkz
717waarvoor hij eerst te Groningen en van 1867 te Hoogeveen woonde. Toen deze lijngereed was, kwam hij in 1869 te Leeuwarden bij den aanleg der lijn v
69lingen uit mijn portefeuille in Proza en Poëzij(Amsterdam 1794).Zie: Frederiks en van den Branden in voce; te Winkel,Ontwikkelingsgang, 2e dr., V (1
718handelingen K. Inst. v. Ing.1889-90, blz. 132;Over den terminus der Hollandscheijzeren spoorwegmaatschappijinGedenkboek Koninklijk Instituut van In
719geweest was, dus in dit moeilijke vak ervaring opgedaan had, schijnt dit met Kockniet het geval geweest te zijn. Wel werden hem de ringvaart, het a
720Hervormde kerk toegelaten. Omtrent dezen tijd schijnt A. den kring van van denEnden (zie dit woordenboek deel VI, 480) te hebben leeren kennen en m
721denkbeelden besmet was, werd te gelijkertijd voor den rechter gedaagd. Vanmedeplichtigheid aan de z.g. misdaad zijns broers was men niet overtuigd.
[Kok, P.P.]KOK (P.P.), van wien verder niets bekend is, gaf uit:Historie van Enkhuizen, inrijm,, van den jare1353tot1603 (Enkhuizen 1603, 4o). Het boe
722Zie: de Wind,Bibliotheek der Ned. geschiedschrijvers, 376.Brugmans[Kokens, Aleidis]KOKENS (Aleidis), geb. te Harderwijk, eerste priorin van het klo
timmerman en molenmaker, en Cornelia van Es. Hij werd in het vak zijnsvaders opgeleid en legde zich, toen het bemalen van polders met stoom meer enmee
723Daar deze werken goed slaagden, werden hem vervolgens verschillende dergelijkeopdrachten verstrekt. Het vertrouwen, dat in hem gesteld werd, breidd
724pen, de weduwe; 's Gravenhage, Sted. Museum: ‘La fille du héros’, ‘lecture de labible’; Haarlem, mus. Teyler: een confidentie. Een zijner beke
7252 Sept. 1880 tot kolonel bevorderd, werd hij hoofd der afdeeling genie aan hetdepartement. Eindelijk werd hij 4 Mei 1886 benoemd tot generaal-majoo
[Bakhuyzen, Hendricus van de Sande]BAKHUYZEN (Hendricus van de Sande), behoort tot die leden van het geslachtvan de Sande Bakhuyzen uit de 19de eeuw,
726dat de gouverneur van Groningen aan den minister van Binnenlandsche Zakenvoorstelde, een van beiden te verplaatsen. De laatste besliste ten voordee
Edam, eens en andermaal overkoomen, door het afbranden van de Groote Kerken Toorn, op den24February1602.En van den Toorn dier kerk, op den5Maart1699,t
727werd herdrukt onder den titel:Historisch Geschied-Verhaal van de opkomst, oudheid,welgelegentheid, bloeistaat en voorrechten der stad Edam, gepaart
mede in de scheuring en ongehoorzaamheid aan den Paus. Zijn naam komt op depriesterlijsten van dien tijd niet voor onder de geestelijken van Utrecht,
728baccalaureus in de theologie, overleed als pastoor te Wateringen (Z. Holland) 31Juli 1735. Hij was eerst eenige jaren kapelaan te Gouda en werd daa
gunst bij de hertogen Albrecht en Willem vermeld. In 1404 was hij hoogschout in 'sHertogenbosch. 31 Maart 1407 was Floris v.K. onder de edelen di
729mans-kinderen-ambacht (van Micris, IV, 272). 12 Febr. 1414 (1415) behoordehij onder de ‘mannen’ van den graaf bij de overdracht van het ambacht Zij
730de steden van Holland 5 Maart 1435 (1436) om een verlaat te Gouda te maken,staat hij als getuige (a.v. 1073) en 12 Juli 1436 stelt de hertog ‘onsen
731[Kijfhoek, Zeger van]KIJFHOEK (Zeger van), of Seger Florisz, geb. omstr. 1350, overl. in 1399,zoon van eenen Floris, vermoedelijk uit het huis van
732X, 288-290;NavorscherXLV (1895), 478 noot 1.Regt[Kijper, Albert]KIJPER (Albert), geb. te Koningsbergen, overl. te Leiden 15 Sept. 1655. K. studeerd
70Hendricus v.d.S.B., landschapschilder, schilder van dieren, marines, wintergezichten,etser en lithograaf, werd geboren te 's Gravenhage 2 Jan.
KYSPENNING (H.), geb. te Venlo in de 16e eeuw. Hij was kanunnik van het kapittelte Xanten. Hij schreefAquae vitae de fontibus salvatoris, h.e. doctrin
733L.[Laar, Antonius van de]LAAR (Antonius van de), geb. te Helmond 4 Sept. 1832, overl. te 's Hertogenbosch20 Mei 1902 zoon van Hendrik van de L
en Hake). In een kort daarna te Amsterdam verschenenBrief van eenen Heer aanzijnen vriendwerd dit werk zeer ongunstig beoordeeld. HetNieuw Nederlandsc
734rotterdamsche archief bezit van Lagendaal een bundel brieven over de jaren1774-1776. Na dien tijd is niets van hem bekend.Zie:Hedendaagsche vaderla
LANGENCRUYS (Mattheus van den of van), priester, geb. te Hilvarenbeek1584, overleed te Antwerpen 18 Maart 1662. Hij behaalde aan de universiteit teLeu
735Hij zal wel een bloedverwant zijn van Joannes van Langencruys (dl. V, kol. 308).Zie:Graf- en gedenkschr. van AntwerpenVI, 497; Coppens,Nieuwe besch
eenvoudige jongen, die noch lezen noch schrijven kon, heeft jaren lang van zichdoen spreken en heel wat pennen in beweging gebracht. Na den dood van z
736van den Raad van State, 1 Febr. 1731, werd den pastoor aangezegd te zorgen, datde minderjarige jongeling weer binnen Helmond en in handen van den k
Zie:Graf- en Gedenkschriften prov. Antw.II, blz. XLVI; Grijpink,Register opde parochiën en alt.I Scald. 56, 96.FruytierNieuw Nederlandsch biografisch
737[Leenders, Maurits Gerard Hubert]LEENDERS (Maurits Gerard Hubert), geb. te Venlo 9 Maart 1833, overl. in hetbuitenland, zoon van Philip Jan (die vo
71[Bakker, Joannes Nicolaus]BAKKER (Joannes Nicolaus), 25 Maart 1833 te Slooten bij Amsterdam geb. enoverl. 26 Aug. 1890 op het melaatschen-etablissem
In 1653 hield hij de auctie van Joh. Smetius' bibliotheek; in 1655 van de boekerijvan Daniel Heinsius, Leidens beroemden hoogleeraar; in 1656 van
738Uit het feit, dat hij de uitgave van hetMemorieboekondernam, mag men besluiten,dat van Leffen niet tot de R.-K. kerk behoorde. Zijn uitgave van Cal
in getal. Zij vonden te Eersel een toevlucht in het huis van de familie Kerkhoven. 27Maart 1801 betrokken de nonnen met hun geestelijken bestuurder, e
739dius Momaerts, die zich weder bij haar gevoegd had, het slotje Henkenshagete St. Oedenrode. De priorin kon dit na drie jaar door tusschenkomst van
Het testament van Hendrik IV schonk aan diens weduwe een ruim jaargeld, datbetaald moest worden uit de inkomsten der heerlijkheid: volgens de berekeni
740abdij St. Bernard a.d. Schelde (welke daarvoor uitgestrekte eigendommen in bezitkreeg, voornamelijk te Gastel) en waarschijnlijk zelfs geheel de he
741kwijnende tot aan zijn dood in 1533, volgens van Mander door het vergif hem opde reis uit afgunst toegediend. Zijn dochter huwde met den schilder D
742testament, 34-125 uit het nieuwe, 140-174 profane voorstellingen en drie portretten,126-139 mythologische en geschiedkundige voorstellingen, dan vo
743in het Louvre te Parijs; omstr. 1515 H. Hieronymus in het Kaiser Friedrich Mus. teBerlijn; omstr. 1520 twee miniatuurachtige portretten uit de verz
744zijn prentwerk; van zijn schilderijen zijn er vele bedorven, andere verdwenen. Hetbegin van zijn loopbaan als kunstenaar was schitterend; later wer
72Luthersch was hij stellig niet, veeleer geestverwant van Hinne Rode, van die nogweinig belijnde richting dezer jaren, die evangelisch-bijbelsch heet
van St. Marie te Utrecht (Archief aartsb. Utrecht4 (1924) 107). Zeer waarschijnlijkis dit slechts bij een blooten titel gebleven, daar de prebenden in
745der Protestanten waren. Liaucama kreeg een kanunnikdij in Paderborn en wasproost te Osnabrück, toen hij voor de oprukkende legers der Zweden moest
Zie:Taxandria(1926) XXXIII, 46.Juten[Liedekerke - de Beaufort, A. graaf van]LIEDEKERKE - DE BEAUFORT (A. graaf van), geb. 1792 te Celles, bij Namen,ov
746dene folianten omvattende, geraakte eertijds door diefstal in handen van eenopkooper, die op zijn beurt ze overdeed aan iemand, die de papieren opk
747[Liefkens, Jacobus]LIEFKENS (Jacobus), overl. te Venlo 28 Juli 1673, zoon van Christianus envan Anna Bolwaters, werd 6 Mei 1648 aangesteld tot kerk
[Lievens, Jan]LIEVENS (Jan), schilder en etser, werd geb. 24 Oct. 1607 te Leiden en begravenin de Nieuwe Kerk te Amsterdam 8 Juni 1674. Hij was de zoo
748man, bij wien hij twee jaar bleef. In 1629 of 1631 ging hij naar Engeland, 6 Febr.1632 woonde hij te Leiden; in 1634 trad hij te Antwerpen in het g
749lende een jonge vrouw, die een jongen leert lezen.Teekeningen van zijn hand bevinden zich te Amsterdam, 's Rijks Prentenkabinet:Jac. van Campe
750S. Savry, Luc. Vorsterman, R. Vinkeles, P. Pontius, R. Cooper, P. de Jode, A.H.Payne, A. Blooteling, Krüger, M. Oesterreich, J. Suyderhoef, J. de F
751Gemälde Gallerie Kaiser Friedrich MuseumII, 193, 194; H. Walpole,Anecdotesof painting in EnglandII, 363; P. Seidl,Gemälde alter Meister im Besitz d
geprofest. Toen dit klooster in 1580 door de Geuzen werd verwoest, moest degeheele communiteit uitwijken. Hij stierf en werdNieuw Nederlandsch biograf
752ontslagen als ingenieur van den waterstaat en tegelijk benoemd tot adjunct-ingenieurbij den aanleg der Staatsspoorwegen op Java. Kort daarna verand
RegtNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
753[Limburg en Bronckhorst, Herman Otto graaf van]LIMBURG EN BRONCKHORST (Herman Otto graaf van) heer van Stirum, Gemenen Borculoo, erfbaanderheer van
754burg Stirum-Vehlen en Ghemen sproot; en Maurits graaf vanLimburg Stirum overl. 1664, geh. met Marie Bernardine gravin vanLimburg Stirum, waaruit de
zoon Joost had in 1583 den moed aan de Staten te laten verzoeken ‘gerestituirt temogen worden in syn guederen’. Daar de stad Zutphen korten tijd daarn
755van de Staten handlichting en sauvegarde, onder voorwaarde dat ze haar zoonsuit 's vijands dienst zal terugroepen en het huis Wildenborch zal
756Zie het belangrijk artikel van B.L. Snelting, inGelreVII (1904), 235; voorts:Stamtafel der Gr. v.L. St., 7, 8, 24;Nederl. Adelsboek, 1915, 135; d&a
[Limburg Bronckhorst Stirum, George Albrecht graaf van]LIMBURG BRONCKHORST STIRUM (George Albrecht graaf van), of AlbrechtGeorge graaf v.L.B.S., gedoo
757Hij was 2 Februari 1684 te Scheveningen gehuwd met Elisabeth Philippinavan den Boetzelaer (nakomelinge van Jacob Cats), geb. omstr. 1660, reedsvóór
758om binnen 4 of 6 weken, voor den tijd van 3 maanden, 2000 duitsche voetknechtenen 200 of 300 ruiters te werven. Deze krijgers moesten dienen om Oos
AERSSEN (Jaque Michael Hubert), geb. te Etten 3 Nov. 1803, overleden te Handel,huize Padua, 27 Juni 1878, zoon van den burgemeester Mich. Aerssen, med
73begraven in de chartreuse van St. Barbara te Keulen. Pieter Balen was de langstlevende professus van het klooster Zonneberg. Petreïus (VI, 1110), di
LIMBURG STIRUM (Constantijn Willem graaf van), geb. op den huize Vaartzicht(onder Oudwoude) 17 Maart 1836, overl. op den huize Nyenburgh te Arnhem 30A
759waard, waarom hij ook later lid werd van de commissie ter voorziening in geval vanwatersnood. Van 1863-1867 was hij burgemeester der gemeente Weste
760rechtbank en 25 Oct. 1878 kamerheer der Koningin. Hij was gehuwd met jkvr.Henriëtte Frederique Jeanne Pauline Sandberg totEssenburg, overl. te &apo
Erfprins. Bij K.B. van 28 Aug. 1814, no. 14 werd hij geadmitteerd onder de edelenvan Friesland. Gezondheidsredenen en familie-aangelegenheden noodzaak
7611821 kwam hij weer naar Holland en werd in 1823 aangesteld tot commandant van's Hertogenbosch. Bij K.B. van 23 Dec. 1825, no. 122, benoemd ond
762nagedachtenis naars vaders gewijde, Mr. Jan Pieter Adolfstichting te Barneveld.Zie:Adelsarchief, 1901, 225;Nederl. Adelsb.1915, 145;Dagbladberichte
763Styrum (1763-1848), dochter van Mr. Jan, schepen, raad en hoofdofficier vanHaarlem, en van Anna Maria Visschers. Uit het tweede huwelijk sproot een
dit kasteel in 1781 op aan Damiaan Hugo Staring en Sophia WynandaVerhuell (ouders van den bekenden dichter).Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek
764Hij trad in milit. dienst, werd 8 April 1776 luitenant-kolonel bij de garde van Holland,15 Oct. 1787 kolonel, 8 Mei 1789 kolonel-commandant, daarna
765den Prins van Oranje en werd op den 16den Juni, 's avonds, door den majoor Ducala(eveneens adjudant van Z.K.H.) zwaar gewond op het slagveld g
Knipscheer[Bange, Jacobus Johannes Henricus]BANGE (Jacobus Johannes Henricus), zoon van Jan Jaques Bange (die volgt),geb. te Wildervank 9 April 1816,
766gen tijd schoolopziener in het arrondissement Leiden, maakte een reis van vier jarenin Nederl. Indië, was secretaris der commissie voor de gouverne
Zie:Adelsarchief, 1901, 202, 203, 214, 215;Nederl. Adelsboek1915, 148, 149;vooral:Milit.Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
767Spectatorserie IV, dl I, 619 en vlg.;Stamtafel18, 27.Regt[Limburg Stirum, Samuel John graaf van]LIMBURG STIRUM (Samuel John graaf van), geb. op het
Hij werd page des Konings 1837, 1e luitenant der artillerie 10 Sept. 1852, kapitein29 Dec. 1860, op verzoek gepensionneerd in 1870 met den rang van ma
768nes van Tuyll van Serooskerken (1833-1857), dochter van baron Mr.Ernst Louis, heer van Vleuten, staatsraad,en van Wilhelmine PhilippineWillink. Uit
Frederik Albert Govert heer van Noordwijk Offem, Langeveld en de Lugtis geworden.Zie:Adelsarchief, 1901, 205, 206, 220, 221;Nederl. Adelsboek, 1915, 1
769[Limmerlaan, Nicolaas]LIMMERLAAN (Nicolaas), apotheker te Delft, wenschte na den dood zijner vrouwpriester te worden. Hij begaf zich 1652 in de con
losgemaakt van het burgerlijk recht. In zijnRegtsgeleerd Praktikaal enKoopmanshandboek(Amst. 1806) geeft hij aan hetNieuw Nederlandsch biografisch woo
770handelsrecht een afzonderlijk hoofdstuk naast burgerlijk recht en strafrecht. Reedsspoedig na zijn promotie schreef hij met D. Lulius en P. en R. v
771voleindigen (ingeschreven 2 Dec. 1629), zeker wel omdat zijn grootvader daarhoogleeraar was geweest en zijn vader daar was gepromoveerd; hij studee
74diker te Leerdam in Maart 1844, luthersch predikant te Sappemeer 27 April 1851,emeritus 1 Mei 1888. Zijn gelijknamige zoon was ook predikant, geb. 2
772gen, werd 29 Nov. 1560 als erfgenaam zijner moeder, met het huis Grebben, dehalve heerlijkheid Grubbenvorst en Velden en een deel van den tol van V
773en diens echtgenoote Catharina van Huls een verdrag, waarbij hij het huis Blijenbeek,met de heerlijkheid Afferden, het goed te Niffterich, gelegen
774tium’ naar zijn abdij weerkeeren. Bij besluit van het bredasche stadsbestuur, 10Febr. 1666, werd hij met nog twee andere reguliere pastoors uit de
[Lom, Arnold van]LOM (Arnold van), overl. te Venlo 1521, zoon van Johan en van Catharinavan Eyl. Hij werd als erfgenaam zijns vaders 11 October 1473 e
775huwde met Margaretha van Brempt. Zijn zoon Johan volgt.Zie:Maasgouw(1881), 443, (1902) 4, (1906) 37;Limburg's Jaarboek(1896) 35;Publications d
[Loo, Johan Berthout van]LOO (Johan Berthout van) was in 1631 suppoost van de Generaliteits-Rekenkamerin den Haag; waarschijnlijk was hij van vlaamsch
776Paryen, 't innemen van Roome, door den Heere Philibert de Chalon etc. Hoe de17Nederlanden bij den anderen gekommen sijn, mette beroerten, oorl
oud) in Deurne terugkwam, want dadelijk werd er gedreigd met sluiting der kerk.PastoorNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
777en drost togen naar Antwerpen; het meisje kwam terug naar Deurne, ontvluchtteweder en het gevolg was, dat voor eenige weken de kerkschuur werd gesl
der europeesche talen en in het beoefenen der schilderkunst. Zij deed harenleermeester, Gerard Honthorst, eer aan. Mevr.Nieuw Nederlandsch biografisch
Zie: J. Loosjes,Naaml. v. predikanten ... der Luth. Kerk in Ned.('s Gravenh.1925), 13 v.KnipscheerNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. De
778Bosboom-Toussaint heeft in:Het Huis Honselaarsdijk, menige romantische bladzijdeaan Hontorst en Louise gewijd.Louise maakte in den kring der wetens
779Nostre Dame la Royale en behoorde tot de orde der cisterciënsers. 25 Maart 1659ontving Louise het witte ordenshabijt. Zij was reeds 37 jaar oud. Bi
780werd een tijdperk van vrede en onderlinge liefde in het klooster. Langzamerhandkon zij de schulden delgen en de gebouwen herstellen; 1680 begon zij
7811884); H.J. AllardCharlotte Flandrina van Nassau en Louise Hollandine vanBohemeinStudiën op Godsd., wetensch. en lettk. gebied, 2e jg. (1869) IV, 2
oorkonde van hem, 14 Febr. 1411, noemt hij zich onderdeken en kanunnik dercollegiale kerk van St. Paulus. Of hij dezelfde per-Nieuw Nederlandsch biogr
782soon is als de familiaris van kardinaal Rosini, blijkt niet.Zie: U. Berlière,Suppliques d' Innocent VI(Rome 1911), no. 543; A. Fierens,Suppliq
Zie: Doop- en Poorterboeken, archief Amsterdam; Joh. Breen,De Regeeringvan Amsterdam gedurende den Franschen TijdinJaar-Nieuw Nederlandsch biografisch
783boek Amstelodamun1914, 1 e.v.; C. van der Vijver,GeschiedkundigeBeschrijving van AmsterdamIII, 281 e.v.; Vaillant,Wapenboek derAmsterdamsche Regeer
als de dat jaar grasseerende ‘chocolaad-ziekte’, met hevige galbrakingen, razernijen snel verloop.Zie:Album Stud. ac. Gelro-Zutph., uitg. van Epen, 92
784Harderwijk ingeschreven als ‘Zutfaniensis Th.’ (Albumuitg. D.G. van Epen, blz.2a), stond een poos te Doesburgh, ging 1650 naar Indië en werd 26 Jul
75[Barger, Gerrit]BARGER (Gerrit), geb. te Amsterdam 10 Sept. 1817, overl. te Utrecht 12 April 1877.Hij studeerde te Amsterdam en te Utrecht en werd p
voor, doch Adhemar baron van Linden, een degelijk historicus en genealoog,voert inNavorscher1921 (88, 89) de stamreeks vier generatiën hooger op. (Deb
785tot gade Agnes van Herlaer (zooals oude genealogieën beweren), doch dithuwelijk is tot heden niet uit oorkonden gebleken.Als vaststaande mag worden
786gedragen, richt met vele andere edelen 25 Januari 1359 den Landvrede op enbezegelt 7 Febr. 1359, als raad der beide hertogen, de oorkonde waarbij z
787kol. 387) luwde. Goossen zelf leeft nog in 1448, maar hij is dood in 1455; zijnweduwe Derrica hertrouwde in of vóór 1457 met Johan van Bemmel, graa
beschouwde voor de kinderen van Adolf en als buiten voorkennis der Statengeschied. Toen zijn tegenkanting en die der Staten den storm niet kon afwende
788Neuss (in Juni 1475 ontzet). Hij verkreeg van keizer Frederik van Oostenrijk dentitel van raad en kamerling. Na den dood van Karel van Bourgondië w
789lain de Waroux, ridder, huwde (zie afkomst, 1e huwelijk en kinderen vanCatharina v.d.M. inNavorscherLI, 74).Als huwelijksgift gaf Everard v.d.M. aa
Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
790[Lijnden, jhr. Mr. Dirk Reinhard Johan van]LIJNDEN (jhr. Mr. Dirk Reinhard Johan van), geb. te 's Gravenhage 17 Februari1779, ged. Gr. kerk 21
Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
opende, maar zelfs verscheidene geleerde genootschappen op zijn lidmaatschapprijs stelden. Hij werd lid der Holl. Mij. v. Wetenschappen te Haarlem en
791[Lijnden, Ernest van]LIJNDEN (Ernest van), geb. omstr. 1585, overl. in 1636, zoon van Herman v.L.,die volgt, en van Maria van Halmale.Zijn vader He
der stad Grave, welk ambt hij tot zijn dood waarnam en waarin hij werd opgevolgddoor Godard v.L., die volgt.Over zijn nalatenschap werd 20 April 1742
792van het land van Montenaken en regeerend burgemeester van St. Truyen. Hij hadzijn opvoeding genoten aan het hof van Emanuel Philibert, hertog van S
Hij werd in 1862 2e luit. bij het 4e regt. vesting-artillerie en werd tweemaal op zijnverzoek voor 5 jaar gedetacheerd bij het leger in N. Indië. De e
793op Atjeh. Drie jaar nadat kapitein v.L. van zijn 2e detacheering in het moederlandwas teruggekeerd, volgde in 1892 zijn benoeming tot majoor bij he
Zie: Nijhoff'sBijdragenVI, 213;Navorscher(1900), 332, 333;Alg. Ned.Familiebl.VII, 45.RegtNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
794[Lijnden, Jacob Carel van]LIJNDEN (Jacob Carel van), geb. te Utrecht 20 Mei 1738, overl. ongehuwd 19Juni 1801, zoon van Mr. Frans Godard v.L. van H
Hij was vermoedelijk de oudste zoon, ridder, heer van Lienden, Leede, Oudeweerten Ommeren, en komt in 1379 voor als erfschenker van Gelre. Hij werd de
795in den ongelukkigen veldslag bij Tiel, 25 Mei 1361, zwaar gewond, met zijn vorstgevangen genomen en op het huis te Rozendaal gebracht, uit welkekri
796Johan en zijn nakomelingen handeltNavorscher(1921), 40.Zie: Adh. baron von Linden, inNavorscher(1904), 163-172, (1921), 88, 89;Wittert van Hoogland
76van 't Algemeen en werd lid van het hoofdbestuur; zijn redevoeringen inlaatstgenoemde hoedanigheid uitgesproken zijn gedrukt te vinden in dl. I
Jan v.L. trouwt met Anna van Galen, uit het land van Munster, dochter vanOtto en van eene van (der) Hoevelick. Zij was sedert 1537 weduwe vanJoris van
797was gehuwd. Bij haar tweeden man had zij vijf kinderen, waarvan Carel v.L.v.d.Musschenberg volgt (kol. 812), Elisabeth met Bernt van Voorst totRijk
Zie:Jaarb. Ned. AdelV, 461;Geneal. Herald. Bl.X, 373;Nederl. Adelsb.(1915),220.Regt[Lijnden, Jan Carel Elias graaf van (3)]LIJNDEN (Jan Carel Elias gr
798ritmeester 27 April 1868, majoor 27 Januari 1877, luitenant-kolonel 18 Nov. 1882en als zoodanig later gepensionneerd. Daarna werd hij hofmaarschalk
Hij was luitenant in de ordonnans-compagnie te paard van Karel de Brimeu, graafvan Megen, en eerste stalmeester van kardinaal Gerard van Groesbeeck,pr
799volgt (kol. 812), en van Alyd van Zuylen.Jasper, heer van den Musschenberg, was in zijn jeugd page bij Willem, hertogvan Gulik, Cleve en Berg. Omst
Egbertha Angélique Falck. Uit dit huwelijk 7 kinderen, o.a. Jan Carel Elias(3), die voorgaat.Zie:Geneal. Herald. Bl.X, 371;Jaarb. Ned. AdelV, 459;Ned.
8001798, zoon van Godard, die vóórgaat, en van Adriana Cornelia vanLijnden.Hij verkreeg de Voorst na den dood van Otto Frederik graaf van Lijnden (kol
Hij was officier der cavalerie 1832-1846; kamerheer der Koningin, later des Koningsin buitengewonen dienst. Zijn oudste zuster was gehuwd met den haag
801T.C.R. Huydecoper; door dezen zwager werd hij voor den strijd tegen densterken drank gewonnen. Als voorzitter der haagsche afdeeling van de Vereeni
77een ontwikkeld man was, die niet beneden het gewone peil der regenten stond.In 1773 gaf J. Ploos van Amstel in het licht:Rivierkundige waarnemingen
viel, toen deze laatste stad van spaansche troepen ontbloot werd, in handen derbur-Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
802gerij, die hem aan Willem van Oranje overleverde. Om zijn losprijs te voldoen heefthij toen verscheidene rijke landgoederen moeten verkoopen.Hij ve
waarborgt. Hij belooft 25 Mei 1372 graaf Jan van Blois schadeloos te zullen houden‘wegens alle lofnisse die hij gheloeft heeft voer heren Rutgher van
803Lewenborch. Hij bezegelt 21 Febr. 1375 een oorkonde ten behoeve van de St.Jansheeren te Arnhem. Hij bezegelt met Jan heer van Lijnden en Goessenvan
verdedigde hij te Leiden 12 Juni 1802 een dissertatie:Disputatio Historico-Critica,de Panaetio Rhodio, Philosopho Stoico. Deze beroemde dissertatie we
804werd hij bij zoogen. promotio more majorum met den meesten lof tot doctor in debeide rechten bevorderd na verdediging van een proefschriftExhibensi
Diederik, die volgt, en van Justina Geertruid van Borssele totGeldermalsen.Hij werd 31 Oct. 1761 poorter te Goes, pensionaris der stad, hoogbaljuw der
805en lande van Hulster-ambacht en gedeputeerde wegens Zeeland terStaten-Generaal. Bij resol. van 14 Mei 1777 benoemd tot extraord. envoyé inZweden, k
controleur der directe belastingen, in- en uitg. rechten en accijnsen, ingevolge K.B.van9Maart1846, no. 79.Als manuscript gedrukt. (Arnhem 1846).Edwar
806van Susanna Tak. Uit dit huwelijk sproten 5 kinderen, t.w. Mr. Dirk RijnhardBernard baron v.L. heer van den Cannenborch, president der arrond. rech
78Jansenisme in de abdij van Orval binnengedrongen. De rust en vrede werd enaanhoudend verstoord. Tijdens eene visitatie 1725 weigerden een vijftienta
Zie:Geneal. Herald. BladenI, 41-46, X, 335, 336;WapenherautXX, 414;Geld.Volksalmanak(1882), 33;Alg. Ned. Familiebl.XI, 187;Jaarb. Ned. AdelV, 423;Beel
80711en heer van Hemmen, die volgt, en van Charlotta van Brienen.Hij was de 12e heer van Hemmen, heer van Blitterswijk (1712), Clörath enWanssum; gead
van 2 April 1672 majoor in het regiment gardes van Gelderland, kreeg in 1672 vanprins Willem III den rang van luit. kolonel, zonder aanwijzing van reg
808commandant van het fort Sint-Andries. Den dienst verlaten hebbende, werd hij in1675 beschreven in de ridderschap van Gelderland, kwartier van Nijme
hoogschout van de stad en de Meyerij van 's Hertogenbosch, president van denraad van domeinen van prins Willem V, en gouverneur der beide jonge p
809Hij overleed, op reis zijnde, op het kasteel IJselmonde en werd te Hemmen begraven.Een marmeren gedenkplaat in den kerkmuur te Hemmen, voor hem en
en van Johanna Jacoba Graafland. Uit dit huwelijk 8 kinderen, waarvanDirk Wolter en Frans Godard Willem volgen en Jan Carel Elias voorgaat (kol. 797),
810Zie:Geneal. Herald. Bl.X, 367;Jaarb. Ned. AdelV, 454;Nederl. Adelsb.(1915),217.Regt[Lijnden van Hoevelaken, Dirk Wolter van (2)]LIJNDEN VAN HOEVELA
Hij was heer van Hoevelaken, Geerestein, Mijnden, Loosdrecht e.a., van 8 Febr.1661 tot 11 Febr. 1668 rentmeester-generaal en raad der domeinen van het
811Jacomina Maria erfde bij magescheid van 5 Mei 1680 de heerlijkheid Hoevelaken(die Steven mee ten huwelijk kreeg) en werd 3 Aug. 1681 daarmee beleen
(1735; 5de dr. vermeerderd door J. Klap, 1790); en van C. Diederich,Catechetische onderwijzing(2 deelen, Amst. 1736/1737).Zie: J. Loosjes,Naaml. v. pr
Uit dit huwelijk 5 kinderen, waarvan de eenige zoon Albert Adriaan hier voorgaat(kol. 784).Zie:Geneal. Herald. Bl.X, 380;Jaarb. Ned. AdelV, 468; Bossc
812[Lijnden van Lunenburg, Balthazar Constantijn van]LIJNDEN VAN LUNENBURG (Balthazar Constantijn van), geb. te Nijmegen 2October 1731, overl. op Lune
LIJNDEN VAN OLDENALLER (Herman Willem Jan van), heer van Oldenaller,geb. te Arnhem 4 Sept. 1729, ged. 8 Sept., overl. op het huisNieuw Nederlandsch bi
813Oldenaller (te Putten) 18 Dec. 1803, zoon van Jaspar Hendrik heer van Ressen,die volgt, en van Geertruid van Dedem, vrouwe van Oldenaller.Hij was c
[Lijnden van de Parck, Dirk van]LIJNDEN VAN DE PARCK (Dirk van), geb. in 1679, overl. 16 Oct. 1735, zoon vanSteven Hendrik, die volgt, en van Josina v
814gouverneur en later opperhofmeester van den Prins van Oranje-Nassau (WillemIV) en werd in Febr. 1732 met den opperstalmeester van Aylva, als twee v
LIJNDEN VAN DE PARCK (Steven Hendrik van), geb. omstr. 1647, overl. teNijmegen 30 Nov. 1680, begr. te Elst met 8 kw., jongste zoon van Dirk van L. van
815van Druten, vrouwe van den Leeuwenberg. Behalve een dochter CorneliaMachteld v.L., die de vrouw werd van Johan Rabo van Keppel, sprootuit dit huwel
LIJNDEN VAN RESSEN (Caspar Antonie van), heer van Ressen, geb. in 1631,overl. 8 Nov. 1718, begr. te Ressen, zoon van Dirk v.L.v. Hemmen, die voorgaat,
816Dirk, Bernhard, Jan en Frans Carel in dit deel voorkomen en Adriaan graaf van L.in dl. II, kol. 859, wordt vermeld. Een dochter, Heilwig v.L. huwde
7Piot van Leuven. Priester gewijd te Roosendaal 25 Maart 1839 werd hij benoemdtot kapelaan te Oudenbosch 30 Mei 1844; zijne benoeming tot kapelaan teS
79referentis, contra recent. dubitationes fides historica. Hij werd predikant te Jaarsveldin 1848, te Geervliet in 1850, te Zutphen in 1854; emeritus
Groenesteyn verkreeg hij na den dood van zijn tante Isabella Eliana vanLijnden (overl. 1851).Hij studeerde sedert 1 Sept. 1818 te Utrecht in de rechte
817Amsterdam 14 April 1842 met Catharina Melvil (1805-1882), dochter vanRobert en van Elisabeth Skurray. Uit het eerste huwelijk vier dochters enéén z
Hij was lid van de ridderschap van Nijmegen 1723, houtvester van het kwartiervan Nijmegen, woonde meest op den Swanenburg te Gendringen en huwde te El
818overl. 1 April 1738, dochter van Dirk v.L. van de Parck, die voorgaat, en vanHeilwig van Lijnden. Van een tweede huwelijk, zooalsJaarb. Ned. Adelme
te 's Gravenhage, in haar woning in het Voorhout, 9 Mei 1811, begr. te Nederhemert,dochter van Steven (dl. VI, 440) en van Theodora Odilia Doys.D
819over wier doop (Waalsche K. 's Grav. 28 Jan. 1773) zij als peter en meter haddengestaan. Zij was de dochter van Arend Willem (dl. III, 1001) e
820van slagen kon worden ondernomen. Dat land en Spanje leefden in goede harmonie;kostbare oorlogsschepen ter bescherming van den handel waren dus onn
819M.[Maas, Gerard Brandt]MAAS (Gerard Brandt), geb. te Utrecht in 1787, overl. te Gouda 30 Mei 1847. Hijstudeerde aan het seminarie der Remonstranten
820der Universitas Ruperto-Carolina was Bartholomeus in 1408 dekaan der theologischefaculteit, 1412-1413 bekleedde hij de rectorale waardigheid, in 14
821toen Dionysius de Kartuizer in 1423 zijn intrede deed in het roermondsche klooster.Kort daarna verkreeg hij tevens de waardigheid van visitator der
teruggetrokken in het door haar gestichte Augustinessenklooster Bethanië bijMechelen tot haar afsterven 7 Maart 1437.In den oorlog tegen Gelre was hij
822[Macropedius, Georgius]MACROPEDIUS (Georgius), eigenlijk geheeten Joris van Langhveldt, geb.te Gemert 1475, gest. te 's Hertogenbosch 1558, ta
823Grammaticis Georgii Macropedii Exemplorum loco passim assumuntur Germanicainterpretatio(Antv., J. Loens, 1552);Fundamentum Scholasticorum(Utrecht,
824grafschrift werd in 1584 genomen door den toenmaligen griffier van Damme, J.B.van Belle, die blijkbaar niet wist, wie Maerlant was, en die den stee
825is geweest, voor wie hij zijn ridderroman vertaalde. Van dit werk bestaan er enkelekleine fragmenten en een volledig handschrift uit de 14de eeuw t
826werken Maerlant's beginselen en persoonlijkheid kunnen leeren kennen. In ditgedicht worden tien los van elkander staande kwesties in vragen en
827die Aristoteles aan zijn leerling geeft; later schrijft Maerlant deHeimelijcheit derheimelijcheden, welk werk men als een handboek voor vorsten kan
828antwoording het gedichtVan der drievoudichededan een terugslag zou kunnenzijn. Uit het groote aantal handschriften en fragmenten van handschriften
829Valk inTschr. voor Ned. taal- en letterkundeXXX (1911), 274, XXXII (1913), 304;G. Beumer inBloesem en vruchtV (1915), 545-565; J.J.A. Frantzen inTs
Fransch-Vlaanderen. Hij werd daar geboren omstr. het midden der 16e eeuw enoverleed te Egmond a.d. Hoef in 1624. Op de lijsten der ballingen uit Doorn
830velen zijner geloofs- en landgenooten terugvond. Het ging hem daar voor den wind,en toen de tijd aanbrak der z.g. Compagnieën van Verre, verrees me
80werd in 1404 door de hertogin-weduwe aangesteld tot een der drie regenten, omhaar in het landsbestuur bij te staan.Onder zijn bestuur werd Bergen op
831over hun land liep. Geen wonder, dat de persoon van den franschen Koning endiens koloniale staatkunde een man als le Maire moest aantrekken. Daar i
832‘Hier legt begraeven Sr Isaac le Maire Coopman die geduirende syn Handelinge opmeest alle quartieren van de weerrelt van Godt den Heere soo rijckel
Walraven. Slechts korten tijd kan hij in de Zuidelijke Nederlanden hebbendoorgebracht, daar zijn vader na den val van Antwerpen als vurig CalvinistNie
833met de zijnen de wijk nam naar Amsterdam. Toen deze den stoot gegeven had totde oprichting der Australische of Zuid-Compagnie, werd de zoon aangewe
834straat van Magalhaẽs gestevend was. Ongelukkigerwijs was daar juist de G.G.Reynst, waarop hun hoop gebouwd was, gestorven. Hoe vriendelijk ook door
835verscheen bij hem het werk van den beroemden dordtschen geneesheer Johan v.Beverwijck: de vele malen herdrukteEpistolica questio de vitae termino v
836vijand in Rome en Madrid; het vuur der geuzenkanonnen vernielde de spaanscheschepen en veroverde het spaansch koloniaal bezit in Oost en West. Als
Zie:Biogr. nat. Belg.XIII, 418; Foppens,Bibliotheca Belg.I, 356; Trithemius,Cathalogusen G.D. Franquinet,Beredeneerde inventaris der oork. enbescheide
837[Marcelis, Jacob]MARCELIS (Jacob), geb. te Amsterdam in Mei 1637, was aldaar koopman enzeepzieder. Evenals Scaliger, kwam hij tot de meening, dat h
838Zie:Bijdr. bisdom HaarlemII, 261, 321, 355, 358, III, 204, V, 115, XVII (1891), 149,152, XXXVII, 40, 78;Archief aartsb. Utr.XXV (1898), 393-394;Ker
Hij was gehuwd met Adriana Cornelia van Duuren; bij zijn dood liet hijzijne weduwe met 9 kinderen na.Zijn zoon Nicolaas Godfried, geb. te Groot-Ammers
indagingen van den hertog van Alba, uitgesproken en geslagen in zijnen bloedraedt.Midsgaders die vanNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
839bijzondere steden, tegen verscheide zo edellieden als voornaeme burgers eninwoonders van Hollandt, Zeelandt en andere provincien van den jaere1567t
840mentarium in Pentateuchum(Col. 1621 fol.);Amstelredams eer ende opcomen(Antw. 1639);Een Catholyck antwoort tegen Simon Episcopius(Antw. 1641).Nic.
841werd overgebracht, bij gelegenheid van zijn huwelijk met de engelschekoningsdochter. Als gouverneur genoot hij een jaargeld van 2600 gld., dat hij
842naam van het geslacht Marlot uit onze geschiedenis. In onze dagen werd degemeente 's Gravenhage door aankoop eigenares van het landgoed van di
MARTINIUS (Dithmar Bernardus), ged. te Harderwijk 13 Juli 1770 als oudste zoonvan Franciscus Martinius en diens eerste vrouw GeertruidOosterbaan. Hij
843marineloopbaan en komt voor op den Staat van Oorlog van 1794 als luitenant terzee. Oranjeklant gelijk zijn oom Ds. Bernardus, die voorgaat, vinden
844(Harderwijk 1654), die door zijn weduwe zijn uitgegeven en uitmunten door zuiveren onberispelijk Latijn. Voor Dr. J.C. van Slee vormden dezeEpistul
845[Matham, Theodorus]MATHAM (Theodorus), graveur, werd geb. in 1606 te Haarlem en is gest. in 1660te 's Gravenhage. Hij was de tweede zoon van J
846en van Margaretha Vervloet, overl. 25 Jan. 1786, en beiden onder één zerkbegraven in de kerk der Wilhelmieten te Huybergen. Jacoba overleed te Turn
81Zie: Visscher en van Langeraad,Biogr. Woordenb. van Prot. Godgel. inNederl.I, (1903), 361;Kerkelijk Handboek(1907) Bijl. 105, 120, (1909) Bijl. 142,
8471638, herdrukt te Franeker, 1647, 4o), bevattende 144 disputationes, waarvan velereeds vroeger gepubliceerd waren.Een volledige lijst van zijn gesc
848Zijn door een onbekend kunstenaar geschilderd portret is in de Universiteit te Utrecht.Zie nog:Allgemeine Deutsche BiographieXX, 617.van Heijnsberg
stond. Eveneens nam hij voor hem waar de administratie van de suikerplantage laSimplicité (het vroegere Zandpunt), die de G.G. in 1743 gekocht had.Hij
849[Mauricius, Jan Floris]MAURICIUS (Jan Floris), broeder van den voorgaande, geb. te 's Gravenhage 1713,gest. te Paramaribo 1754. Op jeugdigen l
850Kort daarna werd hij tot pensionaris voor zijn leven en tot burgemeester benoemd.In 1723 stond hij op de voordracht voor raadsheer in den Hoogen Ra
851rendsche periode van zijn leven hem aanzien en geluk en vriendschap verschaft,had de hamburgsche hem zelfvoldoening geschonken en genegenheid enhoo
852zoening onmogelijk te maken. Toch wekt het onze bewondering dat hij nog zooveeltot stand heeft weten te brengen bij al die tegenwerking en ondermij
853lingen van M. in zake den vrede (1749) met de boschnegers werden miskend. Debepalingen van het gesloten verdrag werden opzettelijk geschonden, waar
854dat zijn ingediende requesten als niet ingekomen zouden worden beschouwd. Ookwerd hij veroordeeld tot betaling van alle kosten, terwijl den fiscaal
855later van haar, dat zij een nederlandsch hart bezat en onze taal zeer zuiver enzonder vreemd accent sprak.Den 21sten Maart 1768 is hij daar na een
te Amsterdam(Amsterd. 1766); na zijn dood verscheenBundel van godgeleerdemeest Katechetische verhandelingen, nagelaten door Adrianus Becol..., uitgeg
856Zijn portret is vervaardigd door A. Schouman, een gravure daarnaar door P. Tanjékomt voor in het werk van C.A.v. Sypesteyn. De bekende schilder J.M
857familiegraf werden hij en zijn echtgenoote begraven.Zie: v. Sypesteyn,Mr. J.J. Mauricius('s Gravenh. 1858).Bartelds[Mauricius, Pieter]MAURICIU
dat hij tot aan zijn dood heeft bestuurd. De kroniek dezer chartreuse is vol lof overzijn godvrucht en deugden.Zie: le Vasseur,Ephemerides Ordinis Car
858[Mellinus, Abraham]MELLINUS (Abraham) was afkomstig uit Vlissingen en predikant te St. Antonispolder.Hij gaf uit:Groot Rechtgevoelende Christen Mar
Zie: Helena Poppers,De Joden in Overijsel(Nagelaten dissertatie Utrecht;Amsterdam 1926), 13 vgl.Zwarts[Merica, Johannes de]MERICA (Johannes de), of va
859in het nonnenklooster zijner orde Zwyvike te Dendermonde. Daarna is hij celliergeweest en prior in Bethlehem, priorij te Wateringen, welke hij vóór
[Merula, Angelus]MERULA (Angelus), eigenlijk Engel Willemsz. van Merlen, geb. in denBriel 1482, gest. te Bergen 1557, zoon van Willem, die tot de aanz
860de oudste was, de anderen heetten Paulus, Hubert en Catharina. De eerstewerd opgeleid voor het hooger onderwijs en trok op zijn 22ste jaar naar de
861een toekomstig vertegenwoordiger aldaar der utrechtsche Kerk. Echter niet roemen eer, doch smaad en vervolging wachtten den nu 70 jaren ouden man.
862geleerdheid en overredingsgave een bres hadden kunnen schieten in den muur vanbeginselvastheid van dezen aanzienlijken ketter, daar restte slechts
82gedoopt (1628, 1636). Nadat hij meerdere jaren den schepenstoel te Helmond hadbekleed, was hij van 1636 tot 1648 president der stad. De veranderdeti
863ten is nog veel aan de handen der Inquisitie kunnen onttrokken worden. Verderheeft de auteur gebruik gemaakt van Haemstede'sMartelaarsboeken v
864hem; Mathijs, kanunnik van St. Jan te Luik; Margaretha, echtgenoote vanMathijs Beersz., welke kinderen 26 Juni 1569 de nalatenschap hunner oudersde
Anna van Lijnden, dochter van Antoon, heer van Croonenberg enz.en van Cornelia Anna van IJsendoorn tot Cannenburg, met welkehij 2 Juni 1723 zijnNieuw
865testament maakte, dat 10 Mei 1729 werd geopend; zij maakte als weduwe 25 Febr.en 13 Nov. 1728 haar testament, dat 4 Nov. 1738 werd geopend. Zijne k
18 Nov. 1566 te Brussel afgevaardigd naar Margaretha, hertoging van Parma, enwas drossaard van het ambt Montfort sedert 7 April 1570-1571.Nieuw Nederl
866Hij huwde 1 Juni 1563 Sandrina van Wees; daarna 1 Aug. 1570 JohannaHillen (overl. 1 Juni 1625), dochter van Johan en van Catharina van de Grind. Ui
den tol, met den hof op den Grave en Snaterbeecksgoed beleend; meerderjarigbeleend 3 Aug. 1741; 15 Nov. 1752 beleend met den hofNieuw Nederlandsch bio
867te Put te Kessel. Hij werd 20 Juli 1743 tot Raad van het hof te Gelder benoemd,was Raad Costumier te Roermond 1743-1794. Daar zijn huwelijk met Mar
Hij huwde 29 April 1749 met Dorothea Boxwilder, ged. 18 Aug. 1714, overl.19 Nov. 1795, dochter van Joannes Boxwilder en Sibilla Theunissen.Uit dit huw
868Venlosche Courantvan 5 Aug. 1922; Jan Verzijl,Genealogie der Venloscheorganistenfamilie Messemaeckers en de aanverwante componistenfamilie Fodor.Ve
Becx was gehuwd eerst met Gertrude van Berthout van Bistervelt,bij wie hij een zoon won, Lambertus, die huwde metNieuw Nederlandsch biografisch woorde
1593 zond hij een kopie van zijn handschrift naar Duitschland om tegen den tijd deruitgave een stel koperen platen gereed te maken. Buiten den auteur
869mit höchstem fleisz beschrieben durch D.M.M.(Neurenberg 1593, 1596, 2 dln. fol.)enHistoria Belgica nostri potissimum temporis Belgii sub quatuor Bu
870hage 1614, 2 dln. fol.). Op den titel staat: ‘nu de laestemael by den autheur voorsijn doodt merckelijck verbetert’, wat wel de waarheid, maar niet
871na eenige jaren bij de vesting-artillerie gediend te hebben, bij de veldartillerie. Op21 Sept. 1823 werd hij tot 1en luitenant bevorderd. Daar hij
872voorwerpen uit zoogenaamde‘fonte malléable’, inNotulen K.I.v. ing.1850-51, blz.145;Over den nadeeligen invloed van het lichtgas op den plantengroei
873een merkwaardig werk, waarvan het alleenis te betreuren, dat het niet verder dan1576 loopt. Dan schreef hij:Athenae Batavae sive de urbe Leidensi e
naar een leven van contemplatie en versterving, omstreeks Februari 1518 over naarde kartuizers en trad hij in het klooster Nieuwlicht buiten Utrecht.
874Ultrajectigewaagt van zijn liefde voor de gewijde letteren, die hem bijbleef, totdathij door ouderdom en zwakheid van gezicht zich niet meer kon be
Deze burgerrente ontving hij gedurende de jaren 1320-1327 van de stad Keulen;25 Maart 1327 kwamNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
875hij als getuige voor bij een uitspraak omtrent de verdeeling der erfenis van Reinoudgraaf van Gelder.Uit zijn huwelijk met Catharina van Boychstel
83Margaretha Tielens en de vader werd o.a. van Mr. Jacob (die voorafgaat). Zijntweede huwelijk sloot hij met Johanna de Bever van Berlicum en zijn der
876van Gaesbeek 1702), opdracht aan Joanna Barbara de Journo. 7o.HetHoute Sleutelken tot openinge van het Menschen Hert, gepast op eenige woordenvan d
MOLEWATER (Dr. Jan Bastiaan), geb. 16 Aug. 1813 te Rotterdam, overl. 9 Dec.1864 aldaar, zoon van Adriaan Molewater en Johanna Cornelia vanAlphen. Na 3
877door de welsprekendheid, waarmee hij zijn overtuiging wist te verdedigen, grooteninvloed. Na 1 Juli 1840 op een proefschrift:De typho abdominali si
878benoemd. Hij woonde het concilie van Florence bij en trad meermalen op alsafgevaardigde voor Paus Eugenius IV en Nicolaas V, enz.De proost Walter b
hadden en er thans nog voortbestaan. Volgens Schutjes was hij met de nonnen,die 13 November uit haar klooster waren verjaagd, 17 November van Diest na
879Diest, 382, 386; van Bavegem,Martelaarsboek der Belgische geestelijkenV,49; Schutjes,Gesch. bisdom 's He togenboschV, 330.Fruytier[Mont, Jan]M
Hij had een zomerverblijf te Hauberg bij Elten en kwam er daardoor toe, een studiete maken van de wijzigingen, die de verdeeling van den Rijn in den l
880tweede zijner hieronder te vermelden boeken zegt J.W. Welcker (De Noorder Lekdijkbovendams, blz. 19): ‘Het is een bij de studie der bovenrivieren o
rechten, doch toen in 1789 de revolutie uitbrak en de nationale garde georganiseerdwerd, richtte hij eene compagnie kanonniers op. 10 Sept. 1791 werd
881voordracht van Pichegru, reeds twee maanden daarna (14 April 1794) totdivisie-generaal bevorderd. De 2e divisie, waarvan hem het commando wasopgedr
notaris te Helmond en schout van Gemert, overl. 1662 te Helmond, was 3 Juli 1616te Helmond gehuwd met Catharina Jansdr. van BellefeldNieuw Nederlandsc
882brengen tusschen hem en mej. Hulot, eene creoolsche, dochter van een grootgrondbezitter op Isle de France en Bourbon. Twee dagen na het sluiten van
883gedurende het verdere verloop van den veldtocht door Vandamme gevoerd.18 December viel de felle vorst in, die den toegang tot het hart der Republie
884In Februari 1796 werd de medewerking van den franschen opperbevelhebberingeroepen om den tegenstand in de provinciën Friesland, Groningen en Zeelan
Moucheron (zie ald.), vestigde zich in 1530 te Middelburg, maar keerde in 1545naar Antwerpen terug. Balthasar was de vierde zoon uit diens huwelijk me
885geboren; overl. na 1609. De zonen van Pierre de Moucheron bleven ook na diensdood in Antwerpen, waar zij de tradities van het handelshuis, reeds te
886deze tochten geen verdere resultaten op, maar Balthasar liet het denkbeeld nietvaren. Hij bleef overtuigd, dat de N.O.-passage moest bestaan. Doch
887die zelfstandig verdragen had afgesloten met de Staten-Generaal, die zijn eigenconsul had in meer dan één plaats, die het initiatief had genomen to
888In 1655 ging hij naar Parijs om zijn studiën te voltooien, van daar naar Antwerpen.Vervolgens keerde hij naar Amsterdam terug, waar hij in 1686 ove
MOUCHERON (Melchior de) geb. te Antwerpen, 1557, gest. allerwaarschijnlijkstte Amsterdam, na 1617. Jongste zoon van Pierre (1508-67), die volgt, en va
889als handelaar-diplomaat ruimschoots zijn sporen verdiend. Toen deze, nog tijdensde vestiging te Antwerpen, het plan beraamde van een expeditie naar
Voor hij zich omstreeks 1684 te Helmond vestigde, schijnt hij in Asten gewoondte hebben. Zijn notariaat had blijkbaar niet veel te beteekenen, niet ta
84(overl. 8 Dec. 1687); en Mr. Cornelis, priester.Zie: L. Houben,Geschiedenis van EindhovenI, 102;Bossche BijdragenIII,118; J. Heeren,Biogr. Wdb. van
890Staten-Generaal van 10 Oktober 1617 was aan de orde een schrijven van ridder(écuyer) Melchior de Moucheron, waarin hij beloofde te openbaren een do
891patricische geslachten bloeiden daar door de negotie of reederij; geen wonder, datde jeugdige Pierre, ondernemend van aard, zich weldra thuis voeld
892langen duur. Toen in de zeeuwsche hoofdstad zijn jongere broer Balthasar (zie art.)al spoedig de groote drijfkracht geworden was voor onzen overzee
893groote Balthasar, zou er later van gebruik maken om Drake en Cavendish inondernemingszin te evenaren.Toen hij eindelijk zijn zaken te Londen aan ka
1564 is het contract bewaard, waarbij Arnoldus Nicolai, Cornelis Muller en Gerardvan Kampen op zich namen de prent-Nieuw Nederlandsch biografisch woor
894jes voor deEmblemataSambuci in hout te snijden, in 1566 en daarna werkte hijmet Gerardus van Kampen voor deHistoria frumentorumvan Dodonaeus, in156
mand met vruchten naar B. Spranger; S. Paulus, die een adder in het vuur werpt,S. Caecilia, arme en rijke voor crucifix, boer met kip op knie; allegor
8951570 naar C.v.d. Broek; reeks architectonische cartouches naar F. Floris. Vooralde prenten naar ontwerpers als Spranger, in wier werken ronde lijne
896gens trouwde met Cornelis Dircksz. Cool. Vele van zijn prent-uitgaven zijnlater door dezen schoonzoon op nieuw in het licht gegeven; andere hebben
Aug. 1624 Jan H. Muller zijn testament maakte. Zijn broer heette Adriaen; zijnzusters:Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
[Beeckman, Isaac]BEECKMAN (Isaac), geb. te Middelburg 10 Dec. 1588, gest. te Dordrecht 19 Mei1637, oudste zoon van Abraham (1) (zie hiervoor) en Susan
897Lysbeth, Hillegont en Marietje. Men heeft wel eens het vermoeden gehad,dat hij in 1595 in Italië was. Bij Obreen vindt men een afbeelding van hem o
898de Roever,Jan Harm. MullerinOud- Holland(1885) III, 266; A. Bredius,Künstlerinventare, P. 81n, P. 82n*; C. Kramm,De Levens en werken der holl. envl
MULLER (Pieter Lodewijk), zoon van Ds. Christiaan Muller en Isabellade Clercq, geb. te Koog aan de Zaan, 9 Nov. 1842, gest. te Gardone (Riviera)25 Dec
899voordat hij in 1861 als student in de letteren te Leiden werd ingeschreven. Hijstudeerde onder Cobet en Pluygers, maar volgde ook de colleges van G
9002e druk in hetz. jaar); zijn voornaamste werk was evenwel de grootebronnenpublicatie met Alph. Diegerick:Documents concernant les relationsentre le
901[Munro, Andries of Andrew]MUNRO (Andries of Andrew), geb. 11 Nov. 1762, opgevoed in het gereformeerdweeshuis te Rotterdam en overl. te Rotterdam 4
MUS(CH) (Joris), geb. te 's Hertogenbosch 28 Maart 1691, overleden te Helmond12 Mei 1731, trad 8 Nov. 1711 in de orde der norbertijnen en werd ge
902naam Hieronymus. Nadat hij 21 Dec. 1715 te Antwerpen priester gewijd was,werd hij 16 Juni 1718 kapelaan te Mill en ontving 3 Mei 1726 van den vic.-
903ranglijst. Hij bleef te Batavia wonen. Aan de haven dier stad kreeg hij, nog slechtsenkele maanden als hoofdingenieur in dienst, een hevigen koorts
904teruggevonden in het Staatsarchief te Munster. Naar dit handschrift, dat autograafbleek te zijn, zijn de gedenkschriften uitgegeven door S. Muller
85stud. hon. litt. ingeschreven. Ten gevolge van de twisten van zijn vader met depredikanten (zie boven) weinig kans hebbende om zijn doel te bereiken
903N.[Nanninksz., Pieter]NANNINKSZ. (Pieter), uit Benningbroek, was na Koppen Cornelisz. en diens zoon,Nanning Koppens (zie dit deel kol. 722) het der
904op de pijnbank liet leggen. Gelukkig dat men ten slotte zijn toevlucht nam tot denPrins. De rechtszaak werd nu aan den Bloedraad van Sonoy onttrokk
905gest. midden 1595 te Dordrecht. Te St. Winoxberge legde hij zich onder leiding vanPaulus Leopardus op de oude letteren toe. Vervolgens studeerde hi
906Behalve aan het reeds vermelde boekje van Schotel is het bovenstaande ontleendaan: H.Q. Janssen,De Kerkhervorming te Brugge(Rott. 1856), register i
Nazareth, waar hare nichten woonachtig zijn. Uit het jaargetijdenboek van Nazarethblijkt, dat Catharina v.H.Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek
907overleed 18 Mei 1538 en ‘maey’ was der zusters van Nassau en ‘oumey’ van zusterEleonora van der Noot, overl. 6 Sept. 1583. Ook Maria van Haestrecht
908bijna uitsluitend composities van grooter omvang, o.a.Das Lied von der GlockeenDe Zweedsche Nachtegaal, gedicht van Julia de Geyter, gecomponeerd v
24 Dec. 1526. Sinds 1468 was hij pastoor van Oisterwijk bij Tilburg, parochie zijnerabdij, toen hij 1514 tot abt werd verkozen. Hij trof de abdij in b
909nog veel en stichtte verschillende nieuwe gebouwen. Reeds in het eerste jaar vanzijn bestuur kwamen afgevaardigden der universiteit hem de waardigh
910sius nog als Fabio Chigi, toen hij nuntius te Keulen was, gekend heeft. Hij nam daarzijn intrek bij de wed. Maarten van Papenbroeck op de Heerengra
86van ernstige bezigheden afdwalende verstand tot betere dingen teruggevoerd. Indienderhalve eenmaal iets, wat wellicht niet geheel te verachten is, v
911Portretten, geschilderd door onbekende kunstenaars, zijn in het BisschoppelijkMuseum te Haarlem en het Groot-Seminarie te Warmond; gegraveerde port
912dorst bijna niet meer met zijn naam voor het licht komen’. Verlaten en armoedigstierf N. den 28en Aug. 1803 in het St. Pietersgasthuis te Amsterdam
913Deze laatste 4 stukken vormden het 2e deel van deNederlandsche DichtkundigeSchouwburg, terwijl in het 3e deel (1791) volgden:Zingha, Koningin van A
914over het treurspel Zoroaster(1769);Mohammed of de hervorming der Arabieren,een politiek-godsdienstige roman (2 dl. 1780);Aanteekeningen op alle zij
tijd niet verwend waren, grooten bijval, dank zij de actueele onderwerpen, welke hijbehandelde en dank zij zijn technische bekwaamheid, welke aan de d
915klaarblijkelijk in de kliniek, zoodat hij zelfs de hem door de curatoren opgelegdeleiding der exercitia practico-medica in het gasthuis verzuimde.
916Nuyts was in 1666 secretaris, in 1670 stadhouder, en bij brieven van 12 Sept. 1673schout der vrijheid Etten, Leur en Sprundel. Hij bewoonde daar he
917O.[Obrecht, Jacob]OBRECHT (Jacob), of Hobrecht, geb. te Utrecht in 1450 (dit jaartal bij Köstlinen Combarieu; Riemann geeft 1430), werd kapelmeeste
OEIJEN (Johan van) (1), geb. omstreeks 1595, overl. te Venlo in 1646, zoon vanWinandus en Maria van Vogelsanck, was licentiaat in de rechten, werd21 N
918voogd der kinderen van wijlen zijn neef Wolter van Oeijen, werd 1 Januari 1639 totschepen van Venlo aangesteld, regeerend burgemeester 1640, 1641 e
87om aan dit vermoeden, waaraan hij nog andere grieven verbond, in twee brieven(Sept.-Oct. 1630) aan B. uiting te geven. Uit de thans bekende bronnen
OEIJEN (Seger Willem van) (1), ged. te Venlo 26 December 1628, overl. te Leuth(Pr.) 7 Juni 1671, zoon van Johan (1) en Elisabeth Moeitz, werd met paus
919Maria Lindemann), dat hij opnieuw liet opbouwen. In zijn testament van 6 Juni 1671vermaakte hij Dückershof aan zijn gelijknamigen neef Seger Willem
nonnenklooster Neuwerk en werd daar in 1744, toen er onder de nonnen tweedrachtheerschte, tot abdis gekozen. Deze waardigheid bezorgde haarNieuw Neder
920veel verdriet. De vorige abdis Clara Sophia von Bönninghausen was nl. op 24 April1744 van haar ambt ontzet, wilde echter niet wijken en riep de bes
ophetRijksarchiefteMaastricht;Leopold Henrichs und Johann Finken,Geschichte der Herrlichkeit Leuth209, 231-232.Verzijl[Oeijen, Winand van]OEIJEN (Wina
921werd 10 Sept. 1646 na den dood zijns vaders voor zich en zijne broeders met diensgoederen beleend. Hij hield evenals zijn vader, daar hij in het be
OLIVIERS (Arnoldus) of Oliverius, monnik van de orde der eremieten van St.Augustinus in het klooster te Leuven, droeg zijne eerste H. MisNieuw Nederla
922op 28 Juni 1556 en overleed te Maastricht 14 Apr. 1600. Gedurende 52 jaar washij een voorbeeld voor zijne medebroeders. Hij was prior van het kloos
werd hij ook herhaaldelijk aangewezen om zitting te nemen in de vergadering vanden landdag, zoowel van de Staten van Gelderland als van het zutfensche
923van Zutfen de benoeming tot servies- en billiëtmeester; een jaar later die totontvanger der stad; terwijl hij in 1628 voor den tijd van 3 jaren ben
88Chr. Huygens is geweest. Evenals zijn broeder Jacob overleed hij aan de tering. Bijzijn dood gewaagde Hortensius in een brief aan Elia Diodati te Pa
Hij was in 1704 te Deventer gehuwd met Erlandina Nilant (geb. 1672),dochter van Dr. Hendrik N., schout van Colmschate,Nieuw Nederlandsch biografisch w
924en van Bartha ten Nuyl. Zij schonk hem 2 dochters en was reeds in 1720overleden.Zie: Wijndelts,Het geslacht Op ten Noort.Bartelds[Op Ten Noort, Flo
Tot aan de omwenteling van 1795 is hij burgemeester van Zutfen gebleven. Ookbekleedde hij het ambt van gecommitteerde tot het beneficeeren van den Ned
925teerden ter Staten-Generaal van wege de provincie Gelderland. Nog was hijgecommitteerde raad ter Admiraliteit van Friesland.Hij trouwde in 1756 te
926zet, vluchtten zijn moeder, vrouw en kinderen naar Holland, waar zij zich lang inAmsterdam opgehouden hebben en waar ook zijn moeder, Reinera van B
in dat van agent van 's rijks schatkist. Van 1825 tot zijn overlijden was hij lid derProvinciale Staten van Gelderland.Nieuw Nederlandsch biograf
927In 1795 was hij te Hierden bij Harderwijk gehuwd met Maria Catharina deVries, dochter van Mr. Johan Cornelis François de Vries,oud-secretaris van H
Zie: Wijndelts,Het Geslacht Op ten Noort; Nijhoff,Gedenkwaardighedenuit de ge-Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
928schiedenis van GelderlandVI (2e st. 1862); Verdam,Middelnederl. Handw. boek('s Gravenh. 1911), onder ‘ort’.Bartelds[Op Ten Noort, Johan (2)]OP
Brienen en van Helena Everwijn. Tot deze echtverbintenis verleende hetHof van Gelderland in dat jaar dispensatie wat betrof het voortgaan derhuwelijks
89en West-Friesland. Oct. 1676 werd Samuël B. ook bewindhebber der West-IndischeCompagnie. Hij overleed te Middelburg 3 Aug. 1689.de Waard[Beeckman, A
929gestorven arnhemschen tak, die Op ten Noorth, dus met achtergevoegde h,geschreven heeft.Zijn zoon Reynder, geb. te Arnhem 1660 en aldaar overleden
[Op Ten Noort, Joost (1)]OP TEN NOORT (Joost) (1), zoon van Johan (2) en van W. Ruiters, gest. teZutfen in 1636 aan de pest, die daar toen vreeselijk
930ters en 2 zoons: Johan of Jan (4) en Gijsbert (1). Op 12 November 1618 werd dezeJoist upten Nohrtt Johanssohn met het erve en goed Stickerslach bel
[Op Ten Noort, Joost Jan]OP TEN NOORT (Joost Jan (2), oudste zoon van Jan Gijsbert Reinder (kol. 927)en van Eliz. Theod. Sib. Wentholt, geb. te Kampen
931mulierum. Weldra werd hij burgemeester van Kampen, later vice-president van derechtbank te Zwolle, uit welk ambt hij op verzoek in 1822 eervol onts
verleend tot het voeren van een wapen omschreven als: van keel, beladen met 3winkelhaken vanNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
932goud, geplaatst 2 en 1; het schild gedekt met een helm van zilver; als helmteekeneen winkelhaak geplaatst tusschen 2 kanonnen van goud. (In deze be
933lid van den Gemeenteraad benoemd. Tot 1823 is hij als lid der Gedeput. Statenaangebleven, in welk jaar hij door de Staten zijner provincie tot lid
934van Henegouwen bevalen hun gunsteling Nicolaus van Dordrecht aan.J. de Oratorio komt voor op de lijsten vanHist. ep. Ultraj.I, 75 bij Matthaeus,Hoy
Zie: Isacker-Berlière,Lettres de Clément VI(Rome 1924), no. 635;Berlière,Suppliques InnocentVI (Rome 1911), no. 800; A. Fierens,Suppliquesd' Urba
BEELOO (Adriaan Johan Hendrik), geb. te Medemblik 29 Aug. 1830, overl. te Dieren20 Sept. 1907, was de zoon van A. Beeloo (V, kol. 28) en J.C.H. Schad.
9351914), no. 623; R. van Waefelghem,Le nécrologe de l'abbaye du Parc360-361;de Raedt,Sceaux armoriésIII, 76;Analectes hist. eccl. Belg.XXVII, 45
Wilhelm, keurvorst van Brandenburg, waar hij bleef tot 1658, toen hij hoogleeraarin de wiskunde te Nijmegen werd. Van SchootenNieuw Nederlandsch biogr
936spreekt nog in zijneExercit. math.(1657) enWisconstige oeff.(1659). blz. 281 overde vondsten van O. betreffende de mechanische beschrijving van keg
Zie: Kesteloo,Gesch. en plaatsbeschr. van Arnemuiden(Midd. 1876), 312-313;dez.,Domburg en zijn gesch.(Midd. 1890); Nagtglas,Levensber. van ZeeuwenII (
937overleed te Thienen 22 Sept. 1550. Bij zijn intrede schonk hij het klooster eenigejaarlijksche inkomsten te Oudenbosch. Hij bekleedde gedurende zes
938aannemen van geschenken. Sedert 1795 kwamen geen schepen meer uit hetvaderland aan, terwijl de Engelschen, aangemoedigd door de brieven van denex-s
937P.[Pachen, Henricus]PACHEN (Henricus), geboren te Maastricht, kanunnik-regulier van de orde van St.Augustinus, pastoor te Wanfercée, werd 7 Oct. 16
938en gaf als zoodanig fransche conversatielessen aan de hollandsche en talrijkevreemde studenten, die de leidsche hoogeschool bezochten. Tot dit doel
939algemeene staatkundige geschiedenis der 15e en 16e eeuw. Ook dit werk sloeg in;in 1666 kwam de 10e druk uit; het werd ook in het Nederlandsch en he
940tijdgenooten en nakomelingen hebben ze genomen voor wat ze waren: franscheonderhoudende lectuur over de hollandsche zeden en gewoonten, over Leiden
90weder Vlissingen. Eene volgende overplaatsing geschiedde naar Amsterdam tegelijkmet zijne bevordering tot ingenieur der 1e klasse bij Koninklijk bes
secretaris van Ceylon en van Geertruy Susanna Spannijt (of Spanuit).V.d. Parra achtte zichzelfNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
941verwant aan het zeeuwsche geslacht der van de Perre's en voerde hetzelfde wapen.Reeds zijn overgrootvader was naar Indië getrokken en, behalve
942Albertus, die op zijn 23e jaar, als visitateur-generaal van Indië, overleed. Dedouairière v.d. Parra stierf 18 Febr. 1787 op haar landgoed Weltevre
Hij werd daarna lid van den Souvereinen Raad van Brabant te 's Gravenhage enin later tijd president van de Rechtbank van eersten aanleg aldaar. B
9431795 te 's Gravenhage behoorde Steyn Parvé tot het z.g. ‘Committé revolutionair’en nam bij dat comité een vooraanstaande plaats in. In het laa
944gerdagscholen en 13 burgeravondscholen in werking waren, samen met 2700leerlingen - en 38 hoogere burgerscholen (24 met 5-jarigen cursus, inbegrepe
945P. ook, dat het onze waardig vertegenwoordigd was op de wereldtentoonstellingente Weenen (1873), te Philadelphia (1876) en te Parijs (1878).Twintig
946[Parvé, Daniel Couperus Steyn]PARVÉ (Daniel Couperus Steyn), geb. te Batavia 27 April 1812, overl. teLonden in 1882, zoon van Jan Adriaan S.P., lid
PATRAS (Abraham), geb. te Grenôble 22 Mei 1671, overl. te Batavia in den nachtvan 2 op 3 Mei 1737, zoon van Antoine Patras, notaris te Grenôble en van
947Amsterdam en vertrok 4 Jan. 1690 als soldaat in dienst van de Comp. naar Indiëmet het schip ‘Hobré’ van de kamer Enkhuizen. Al spoedig na aankomst
91Ida van Rossum, bij welke gelegenheid hij als advocaat te Meppel wordtvermeld, en vestigde zich na zijn huwelijk als advocaat te Rolde. Naar aanleid
948met uitzondering van een aantal legaten, aan zijn neef Anthony Patras, zoonvan een doctor medicinae te Grenôble. Deze jonge man, in 1734 als adelbo
[Peetersen, Johannes]PEETERSEN (Johannes) of Petri, regulierkanunnik van de orde van St. Augustinusin Mariënhage te Woensel bij Eindhoven, waar hij de
949het klooster Bethlehem te Leuven en tot secretaris zijner Windesheimschecongregatie. 1618 bracht hij met den prior van Groenendaal het college zijn
Hoogmogenden in het geval gemoeid, vooral toen de questie naar voren werdgebracht, dat de molenaar te veel ‘schepte’, m.a.w., de ingezetenen bedroog.
950geschillen in der minne trachtte te schikken, het baatte niets. Eerst op het einde van1739, twee jaar na P.'s vertrek, kwamen de gemoederen wa
verliet daarna de H.B.S. en zijn vader gaf hem verder les in Latijn en Grieksch metde bedoeling van een latere studie aan de universiteit in theologie
951Dit voorbereidend onderwijs werd gestaakt na een bloedspuwing op 26 Febr. 1878;een plan om een tocht mee naar de Noordpool te maken, in Mei 1878,zo
952bedankte hij voor deze rubriek, daar het hem hinderde een auteur pijn te doen. InMaart 1881 verschenen nog in denSpectatornaar aanleiding van de to
9531881 in denTijdspiegel. Perk wordt gewoonlijk de directe voorlooper der N.Gidsbeweging genoemd. Er bestaat echter slechts weinig verwantschap tussc
954naar de abdij Tongerloo. Schoeffer en Neefs, in hunne beschrijving vanLeliëndaal stellen verkeerd zijn sterfjaar op 1798.Het portret van den proost
8H.H. Mog. om strenge maatregelen te nemen, teneinde zijn dochter, die in hetbuitenland verbleef en aldaar tot den roomschen godsdienst was overgegaan
92's Hertogenbosch: het oude stadhuis te 's Hertogenbosch; Arnhem, Bronbeek:zeeslag; Utrecht, Museum: Mariakerk aan zuid-kust; 's Grave
aan Marnix' betoog- en schrijftrant deed denken. Onder den verkorten titelApologiedesNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
955Protestansnam hij het in zijn werk op. Tot opheldering der gebeurtenissen in dattroebele jaar 1566 is le Petit's werk, door de uiterste schaar
Zie: S. van Dissel inKerkh. ArchiefII, (1859), 406 vlg.; dez.,Eenige bijz.betr. de voorm. luth. gem. op Curaçao(Leid. 1865), 45 vlg.; J. Loosjes,Naaml
956intrede zet op 17 Dec. en P. ontslag laatontvangen).L. Knappert[Philips]PHILIPS, aartshertog van Oostenrijk, hertog van Bourgondië, Brabant, Lothar
957en Bourgondië, het huwelijk werd vastgesteld van den dauphin met Margaretha, dezuster van Philips. Deze zelf moest, volgens een afzonderlijk artike
958Het was in deze periode (waarover o.m. Diegerick in deAnn. de la Soc. d' Emul.de Bruges1855-56), dat Max., met weinig gevolg te Brugge vertoev
959deLuyster an Brabant, naar aanleiding van een geval uit de dagen van Maria; zieLuyster v. Br.II, kol. 9). Hiermee was het Groot Privilege de neksla
960die scheen hun toe vrede met Frankrijk te moeten insluiten, wat ook Max. mochtbeproeven om zijn zoon en ook anderen mede te krijgen tegen dat land.
961Engeland in tegenstelling tot de neigingen van den althans ten deele franschgezindenhoogen adel in het Zuiden.Doch als het fransche overwicht door
962Zoowel deze spaansch-habsburgsche als de reeds genoemde, maar later geslotenspaansch-engelsche huwelijken moesten in Frankrijk indruk maken. Doch h
93O. Granberg,Inventaire général des trésors d'art en Suède(Stockholm 1912)II, 25; O. Granberg,Catalogue raisonné de tableaux anciens, inconnus j
963reeds vroeger bedongen door Philips en wel bij het boven bij de handelskwestiesreeds vermelde samenzijn van hem en Hendrik VII, waar in de kerk van
964luit.-gen. van den aartshertog in Vlaanderen en Artois, dien hij, gedurende zijnafwezigheid, aanstelde tot luit.-gouv. over de gewesten (gelijk hij
965moeder voorloopig ‘opgescheept’ zat. Maar het door haar met geweld doorgezetteweerzien van haar echtgenoot in Vlaanderen, was niet van dien aard om
966tilië krachtens het testament van Isabella na haar dood. Wat Frankrijk aangaat, hetvoor dit land nadeelige verdrag werd er geweten aan den invloed
967Burg. Zentr. Beh.100). De toen gunstige verhouding tot Frankrijk verhoogdeevenzeer de kans van den eerste als zij die van den laatste verkleinde. T
968zorgd als tijdens de eerste reis, zich met doña Juana te Vlissingen in, niet zonderdat hertog Karel hem de poets had gebakken om er, na zijn jaarge
969van Luxemburg met Maria, jongste dochter van Hendrik VII, als van Margarethavan Savoye met den engelschen koning zelf, waartoe ook reeds vroeger Ma
970spilling door Philips' jacht op feest en vermaak. Bovendien profiteerden van de meestwinstgevende posten nederlandsche edelen, aldus begunstig
971niet geldig bleef; immers in 1495 heeft Philips het verpachten weer ingesteld. Na1495 is het over het algemeen uit met den gulden tijd der privileg
972begrip, schoon besluiteloos, noemt (zie bij dezen scherpzinnigen waarnemer deverdere opmerkingen over het karakter van Philips, waarmee beschouwing
Als emeritus keerde hij in Nederland terug en vestigde zich te Amsterdam. Hijschreef:Feestrede gehouden bij gelegenheid der inwijding van de nieuwe ke
973Philips van Oostenrijk is in een kartuizerklooster buiten Burgos begraven (vgl. denbetreffenden wensch in zijn testament), zijn hart werd te Jerusa
974nuto (Venezia 1879-1896), van genueesche en vooral venetiaansche gezantenmet name in de bekende uitgaven: Alberi,Relazioni degli ambasciatori venet
975(1482-1488) (Brux. 1865) (Mém. Acad.) en: R. Kneschke,Zur Gesch. der Niederl.Kriege und Kämpfe am Ausgange des XV Jahrhunderts(Zellan 1892) zijn va
976omstandigheden hebben verkeerd: in 1592 was het zelfs niet uitgesloten, dat hij omzijn armoede er zijn dienst geheel zou moeten verlaten. Te Haren
977Bij de wet van 13 ventose an 3 (3 Maart 1795) werden de legers van den Rijn envan den Moezel weder tot één leger samengevoegd onder den naam vanRij
978gelegenheid van de royalistische samenzwering van Georges Cadoudal werd hijnaar Parijs gelokt, in verbinding gebracht met Moreau, ongeveer tegelijk
979aangevoerd door generaal Lemaire, is voor Bergen-op-Zoom en in Brabant gebleven.De IVe divisie, aangevoerd door gen. Despeaux, die spoedig vervange
980De omwenteling, de verandering in de regeeringscolleges, werd nagenoeg overalop kalme wijze tot stand gebracht; en voor ‘de vrijheid en onafhankeli
981hem op te dragen ‘Sinte Pouwels epistelen geprent by Doen Pietersz.’ te verbranden.Voor de nieuwe leer heeft hij dus zeker gevoeld. Behalve godsdie
98255;Corpus documentorum inquisitionis haeretic. pravitatis Neerland., etc. uitg. doorP. Fredericq en zijne leerlingen IV (Gent - 's Grav. 1900)
94[Begeman, Frederik Adolph]BEGEMAN (Frederik Adolph), geb. te Detmold (graafschap Lippe) in Maart 1753,overl. te Midwolde 11 Dec. 1823; broeder van C
983en hij heeft niet alleen bedoeld droogdok, maar ook een ander dok naar genoegender portugeesche regeering hersteld. Ook heeft hij voor de stad Liss
PIPART (Ds. Daniël), Pipard of Pipardus, geb. te Antwerpen omstr. 1583,gest. te KampenNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
9841651. Zijn vader Jaspar Pipart, afkomstig uit Templeuve bij Doornik, was vandaar om den geloove naar Antwerpen gevlucht en kreeg na den val dezer s
985in de Hofstraat kocht. Haar nalatenschap werd verdeeld in 1679.Een neef van Ds. Daniël Pipardus was Ds. Jacques Pipart, ged. teMiddelburg 6 Jan. 15
Gijsbertsz. P. (één der kapiteins, die in 1672 met den baljuw te Nieuwkoop deFranschen terugsloegen) en van Aegje Pieters Povillon of Paviljoen.Nieuw
986Misschien heeft hij aan de academie te Leiden of Utrecht gestudeerd, maar in 1680was hij koopman te Leiden en woonde hij op de Hoogewoerd. In 1707
aan de Leede in Warmond en hield in dit laatste huis gewoonlijk zijn verblijf. EvenalszijnNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
987vader was hij de kabeljauwsche partij toegedaan, was in 1465, 1466, 1475, 1494tot 1497 burgemeester, in 1486 tot en met 1493 schout van Leiden. Hij
Volgens S.v. Leeuwen in diensBatav. Illustr.had Dirk een oom Hermanv.P., waarvan overigens niets wordt meegedeeld. Dezen oom vinden wij in (eenweinig
988Alg. Ned. Familiebl.I, no. 16, bl. 2, terug als eigenaar van het huis Spieringshoekbij Schiedam, door hem in 1229 gekocht van Jan Spierinck en welk
95door inmenging van den Staat zouden worden geschaad. Een officieuse kennisgevingvooraf zou derhalve, vooral op aandrang van B., tijdig worden gedaan
989ris, III, 568). Met Wouter van Mathenesse en eenige andere edelen belooft Dirkvan Poelgeest 1 Aug. 1393 het huis te Rivier bij Schiedam gedurende m
990vens de heerlijkheid van Almonde en Dubbelmonde (v. Mieris, II, 732, 733). Hijwas de hoeksche partij toegedaan en komt dan ook 23 Mei 1350 voor op
991raad van den graaf van Holland. 14 Augustus 1367 staat heer Gheryt v.P. met heerWouter van Heemskerk en heer Bartholomeus van Raephorst als mannen
992Pietersz.) 23 Oct. 1440 verlijd worden met haar moederlijk erfgoed (Reg. VoorneD.1430-1470, Mengelingen fol. 55; ItemLeenhove v. Voorne en van Bors
Mr. Gerrit Pietersz. v.P. kanunnik van St. Pancras te Leiden, fundeerde 3Januari 1417 de eerste vicarie in St. Pieter en werd bij zijn dood in 1431 in
993Hij had twee zusters t.w. Clara, overl. in 1436 en in 1400 gehuwd met Boudijnvan Swieten, overl. in 1418; ouders van Dirk (2) v.S., waarnaar inNavo
9941445 verwisselde met het kasteleinschap van Schoonhoven. Denkelijk heeft hij dezewaardigheid bekleed tot zijn dood in 1458.Hij huwde, waarschijnlij
volgensBatav. Illustr.acht kinderen t.w. Gerrit (7) die volgt: Dirk, Herman enJan, kinderloos overl., Machteld, non te Rijnsburg, Maria, nonNieuw Nede
995ter Lee, Bartha, non te Warmond, en Margaretha, de gade van WillemSpiering, schildknaap; deze laatsten zijn de ouders van den abt Spiering.Dirk, zo
996Jacob van P. hiervoor, staat in deBatavia Illustratavermeld als gehuwd met JosinaPijlijser, uit Brabant en daarna met Adriana van de Lindt, uit Dor
in 1761. Hij deed veel voor de classis Buren, welke toen tot Zuid-Holland behoorde.Hij schreef:Davids vreede-wensch over JerusalemNieuw Nederlandsch b
huwde hij te Zalt-Bommel met Goyaert van Malburg dochter van Otto, uitGelderland (die drie torens in zijnNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. D
997wapen voerde) en van juffer Peter (ken) van Echtelt. Gerrit zegelt hethuwelijksverdrag met het gewone wapen van Poelgeest, met den opvliegendenaren
998overleed op 25-j. leeftijd ongehuwd. Drie andere dochters Maria Helena enIsabella woonden in 1622 te Koudekerk (WapenherautXIII, 262). Volgens v.Le
Naar schatting bedroeg bij zijn overlijden het tekort circa drie ton gouds; hij had zichzelfs niet ontzien de diaconiegelden der Hervormde kerk, op he
999kasteel gedeponeerd, ten eigen bate aan te wenden. Zijn weduwe zag zichdiensvolgens genoodzaakt, als boedelhoudster en voogdes van haar zoon, desch
1000zekere tienden in Warmonderbroek (v. Mieris, II, 143).Onder den naam Hendrik van Poelgeest komt hij voor in een acte van31 Mei 1320, waarbij Dider
vreemden krijgsdienst hebben begeven. Denkelijk hebben zij hun diensten aan Janvan Blois aangeboden bij wienNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek
1001zij in groote achting stonden. Op O.L.V. dag ter Lichtmisse 1363 gaf Jan van Blois‘aan J.v.P. zijn knape, om gedane en nog te doenen diensten 16 p
1002van haar dochter Willemijne, gade van den ridder Brustijn van Herwijnen spreektWapenherautV 142); voorts Gerrit (2), die hiervoor gaat; dan Willem
1003leenen wij hoofdzakelijk aan S.v. Leeuwen,Batav. Illustr.). Adriaan gaat hiervoor;Dirk v.P., schout of burgemeester te Leiden in 1471 en 1472, ove
96uit Psalm CXXII:8,nader uitgebreid en over de loffelijke stad Haarlem uitgesprokenin eene leerrede gedaan in de Groote Kerk des avonds22Dec.1726, me
het lezen en schrijven van het Portugeesch toeleggen, wat hem later als zeevarendtolk op ned. schepen goed te pas zou komen. In 1568 voer hij op de Sa
1004Johanna Willemsdr., geb. te Brussel. Zijn inkomen was weliswaar gering,maar met den handel had hij er wat weten bij te verdienen vooral op een gel
1005wichtig genoeg om zijn landgenooten daarheen te lokken.Zie: A. Wichmann,Dirck Gerritsz. Ein Beitrag zur Entdeckungsgeschichte des16ten u.17ten Jah
maarNederl. Adelsb.acht deze ouders onbewezen. Hij is evenwel begraven alsMach-Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
1006giel Pompen Pietersoon; zijn zoon had volgens de kwartieren op zijngrafzerk Schetz tot grootmoeder paternel (zieNavorscher, als beneden, de zerken
land van Strijen, alsmede baljuw van Wieldrecht 1661, dijkgraaf van deZwijndrechtsche Waard 22 April 1661 en commissaris (bezorger) van de stedelijkeb
1007Alida van Beveren, geb. ald. 13 Juli 1640, overl. 16 Nov. 1680 en in deMeerdervoortskapel begraven, dochter van Jacob Cornelisz. heer vanZwijndrec
POMPE VAN SLINGELAND (Mr. Matthijs), geb. te Dordrecht 3 Aug. 1621, en overl.22 Aug. 1679; zoon van Michiel (1), heer van Meerdervoort, hiervoor, en v
1008student (philos.), werd schepen van Dordrecht 1642, 43, 46 en 47, veertigraad 1653,kerkmeester 1673, bewindhebber der O.I. Comp. ter kamer van Ams
PON (Henricus du), geb. te Leiden en aldaar in de Hoogl. Kerk gedoopt 23 Nov.1662, overl. te 's Gravenhage 1 April 1705, zoon van Abraham en van
maal huwde hij 3 Sept. 1656 met Maria 't Hart. In 1671 woonde hij te Gouda, in1676 in Rotterdam, in 1673Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboe
1009tewaal en van hier te Brielle, waar hij, na bevestigd te zijn, 19 Aug. 1703 zijn eerstepreek hield. Op 13 Febr. 1705 werd hij te 's Gravenhag
1010zich als representante van het nieuwe huis van Hengel en van der Muelen teAntwerpen; haar vriendin van Ulsen en Potgieter gingen mede in den zomer
1011bevat. Klijn, Willems noch de Vries zijn voor hem leermeesters geweest; hij leerdeveel bij hen, maar hij bleef wie hij was en behoefde meer dan zi
1012De grond voor deze stemming was waarschijnlijk de liefde. Het meest is hij bekoorddoor Hilda Prytz, het mooiste meisje uit Gothenburg, die ook doo
1013fie. Eenige van de gedichten moeten reeds in Zweden zijn ontstaan.Na den vroegen dood van Drost hebben Potgieter en Bakhuizen diensPestilentiete K
1014ende Liedekens van Bontekoe. En intusschen vertaalt hij naar Beckford, Hazlitt,Leigh Hunt, enz.In 1848 komt er een verandering van beteekenis inDe
1015Hetzelfde verschijnsel zien wij in een ander zeer breed opgezet werk van dezentijd, dat ongelukkig niet voltooid is,het Leven van R.C. Bakhuizen v
1016II, 108; S.A. Naber,Twee trouwe vriendeninGids1903, II, 6. Voor de interpretatievanPotgieter-tekstenvindt men verscheidene opstellen van Terwey, d
1017zijn trouwe diensten met de hofstede ter Loo in het ambacht van Voorburg (hetlatere Klein Loo aan den Bezuidenhoutschen weg), die hij met alle toe
1018Latijn verstaat, van logica en wijsbegeerte houdt hij niet, wel van grammatica,ofschoon het hem liever zou zijn, als hij daarvan meer wist. Veel h
97in Hamburg, waar de schilder Jan Voorhout hem kende. Zijn leermeester isonbekend, misschien was het S. de Vlieger, van wien hij vijf schilderijen be
1019een vrije vertaling van een italiaansch werk,Fiore di virtu, een 14de eeuwscheomwerking van een boek, dat in de 13de eeuw door Tommaso Gozzadini w
1020treft Potter een ochtendstemming; het best zijn zijn boerderijen met dieren; hij muntbijzonder uit in de stofuitdrukking; de kleinste details bijv
1021P. Potter vele teekeningen door Camphuyzen en C. Sachtleven, ook zou deteekening in Bremen niet van P.P. zijn, maar van iemand, die verschillende
1022G 1237, G 1248*, G 1586, K 1591; A. Bartsch,Le peintre-graveur(Vienne1803-21) I, 38; F. Muller,De Nederl. geschiedenis in platen(Amsterdam 1863),1
1023den een aanhanger van de kabeljauwsche partij. De bekende kroniek vanFroissart is door hem uit het Fransch vertaald, waarschijnlijk in zijn geheel
1024van Rotterdam door een ‘bezending’ van amsterdamsche afgevaardigden bezworente hebben, stelden de Staten bij resol. van 23 Juli 1675 hun voorwaard
1025lemmerden het bouwen van woningen. Een 60-tal landverhuizers kwam om doorziekten. Tweedracht begon te heerschen: men eischte medezeggenschap en ve
1026[Put, Arent Jansz. van der]PUT (Arent Jansz. van der), geschut- en klokkengieter, goot reeds in het beginvan de 17de eeuw klokken. Sinds 1613 onge
moed in te spreken, omdat zij uit gehoorzaamheid Gods wil volbracht. Zij was eenbegaafde vrouw, kende Fransch en Italiaansch en leerde spoedig Poolsch
1027hare drie medezusters terugkeerden, haar vaderland begeerde weder te zien.Moeder Christina a St. Trinitate, zoo was haar kloosternaam, overleed 9
98Teekeningen van zijn hand bevinden zich in sommige kabinetten, o.a. in 's RijksPrentenkabinet te Amsterdam; ook zijn de portretten van P.H. Kla
den titel:Predicatorum decus. In 1697 werd hij priester gewijd, in 1699 begaf hijzich naar Turnhout, om daar onderwijs in de wijsbegeerte te geven. Ve
1028definitor, in 1723 wederom gardiaan te Antwerpen, in 1726 custos, in 1729 voor dederde maal gardiaan te Antwerpen, in 1732 nogmaals custos. In Aug
wakker te houden, en toen de Franschen zich ook in die streken begonnen tevertoonen (Februari 1795), werd hij andermaal tot commandant der stad Zwolle
1029geroepen tot de hoogste staatsbetrekkingen bij de nieuwe regeering. In Maart 1795vinden wij hem in den Haag als lid van het ‘Militair Departement’
1030(Overgedrukt uit deMil. Spectator1891-1895).Koolemans Beijnen[Pijman, Jan Adolph]PIJMAN (Jan Adolph), geb. te Zwolle 30 Dec. 1759, overl. 1812, zo
1029Q.[Quassie]QUASSIE geb. 1692 aan de kust van Guinea, overl. te Paramaribo 11 Mei 1787.Reeds op heel jongen leeftijd was deze later zoo bekend gewo
1030leg. Ook bij ziekten en diefstallen werd zijn hulp ingeroepen, zelfs wist de fiscaalmet zijn medewerking gevallen van vergiftiging aan het licht t
1031Sandick, een gouden borstplaat ten geschenke kreeg met de inscriptie ‘Quassietrouw aan de blanken’. Op een van die tochten ontdekte hij datzelfde
1032Zie:Naamregister der predikanten onder de Bataafsche Republiek(1806), 155; S.van Dissel inKerkh. ArchiefII (1859), 378 vlg.; Hamelberg,De Nederl.
Van 1715-1721 heeft hij te Rotterdam gewoond. Burgemeesters stelden 31 Dec.1715 aan de vroedschap voor om hem, ‘een seer uytmuntent Meester op de fioo
Zie: de Bie en Loosjes,Biogr. Woordenb. van Prot. Godgel. in Ned.III,676 v.;Doopsgezinde Bijdragen1899, 77 v., 90 v., 138; 1908,Nieuw Nederlandsch bio
99Wat er verder van hem is geworden, is niet bekend.Zie: J.C.A. Hezemans, 's Hertogenbosch van1629-1798, 348, 359 en 360; J.Heeren,Biogr. Wdb. va
1033296 en 441) en van J. de Haes (Rotterdam 1719, 753) ‘op het kunstig spelenvan J. Quicklenberg’ gold hij in dien tijd voor een zeer bekwaam musicus
1034broeders waren blijkt niet. Tot hunne familie behoorden zeker de twee studentender hoogeschool van Dôle in Bourgondië, die 1665 waren ingeschreven
1033R.[Raetsen, mgr. Godefridus]RAETSEN (mgr. Godefridus), geb. te Heijthuysen 16 Januari 1817, overl. te Venlo30 Maart 1884, zoon van Mathias en Hele
1034een onderneming vanzelf sprak, met weinig voorspoed. Ramann trok zich in 1857uit de directie terug, terwijl Müller in het volgende jaar de directi
10351865 werd ook op de Adriatische Zee gevaren.Nadat de brochure van M.H. Jansen (dl. II, kol. 629),Een brug over den Oceaan,de aandacht op de groote
1036voogdijen 13 Jan. 1633), een tweede, Egbert Jansz. van Randen, stierf12 Juni 1640 te Rome (notarieel archief Rotterdam Inv. nr. 263, fol. 160), te
1037Priester der selve Sociëteyt(T' Antw. by Mich. Knobbaert 1691, 4o, 336 blz.) (vgl.Sommervogel,Biblioth. de la Compagnie de JésusIV, 542). Toe
1038salem in de kerk bij daag’ en dat hij zich bij deze gelegenheid ‘vertoonde in eenwolke’. Handig zei hij alleen gekomen te zijn ‘om coopmanschap te
die als gemachtigde van de directie voortdurend de belangen der Sociëteit tegende raden van het Hof van Politie had voor te staan. In gevolge het verd
1039nisten o.a. de verplichting op zich genomen een voldoend aantal slaven af te staanom aan de vestingwerken te arbeiden en jaarlijks zestigduizend g
Margaretha Beker. Hij beoefende de dichtkunst, en schreef o.a.Waterlooherdacht(Dordr. z.j. 4o.).van Dalen[Berg, Dr. Franciskus Johannes van den]BERG (
steeds te voet, beladen met de benoodigdheden voor het opdragen der H. Mis.Noch de vele gevaren voor zijn leven, noch de talrijke gevangennemingen,mis
104040 jaren vele wankelmoedigen getroost en gesterkt. Streng van leven, arm, nietsvoor zich eischend, werd hij zelfs door de Protestanten aangezien a
1041episc. Ultraj.90;Bijdragen bisdom HaarlemI, 217, VIII, 3, XVIII, 69, XIX, 155, XX,439, XXVII, 70, 88, 90; XXX, 2, 300;Archief Aartsbisdom UtrechtI
Van zijn werken zijn te noemen:Hortus musicusvoor 2 violen, viola en bas (1687,uitgeg. door J.C.M. van Riemsdijk, Mij tot bevord. der Toonkunst, Veree
1042deze uitgave bevat een portret van den componist);Partite diverse(in dezelfdereeks). Verschillende composities zijn nog in manuscript bewaard.Zie:
1043sonen in te lasschen in de geschiedenis der abdij, deze willen verheffen en deneenvoudigen stichter Bartholomeus, zijn dochters en al de personen
1044nie betreden te hebben, alles regelde, op alles toezicht hield, van alles tot hetgeringste toe op de hoogte was. Toen de Republiek der Vereenigde
moedig de zaak van het civiel gezag tegenover de landvoogdes, voor wie hij mettwee burgemeesters gedaagd was op aanstoken van genoemden kanunnik.Zie:
1045[Resen, Pieter van (1)]RESEN (Pieter van) (1) uit een geslacht, dat reeds in de 15de eeuw in Bergen opZoom en Tholen voorkomt, zoon van Pieter van
medicus, Dr. Jacobus Barra. Nadat hij, door mislukte speculatiën, zijn geheelekapitaal had verloren, werd R. 4 Sept. 1645 weer tot Raad ordinair benoe
100surnumerair van den waterstaat, en behaalde het eerste nummer. Er was besloten,het korps met vier surnumerairs (een rang, die voor dien tijd niet b
1046zoek ontslag, ‘wegens de gansch kwade despositie van zijn gezondheid’. Indien R.dit verzoek niet had gedaan, zou hem toch ontslag zijn verleend. U
1047De dichter de Barrios noemt hem ‘hijo del gran Doctor Michael Reynoso’. Hij werkteo.a. mede aan den gedachtenisbundel, die deze gemeenschap in 165
aan liefdadige doeleinden. Hij liet twee handschriften na, nl.:Kelalé hahoraa(rabbinale decisiën) enKelie ha Golah, een commentaar op de Mischna.Zie:J
1048hem onder bevoegde rabbijnen Talmoed en andere joodsche wetenschappen lietenstudeeren. Toen werd hij in onderscheidene italiaansche plaatsen huisl
1049wanah (religieuze gebedsverheffing). Daar in het Hebreeuwsch de lettersgetallenwaarde hebben, vormt het aantal Massechtoth (112) den Heiligen Naam
10501818; 7. Egidia Cornelia, geb. 3 Dec. 1754, overl. 2 Nov. 1756; 8. AdriaanCornelis, geb. 3 Dec. 1755, overl. 5 Sept. 1758; 9. Catharina Louise, ge
van de grootere mogelijkheden, die de beroemde hebreeuwsche typographie vandit vermaarde joodsche centrum hem kon bieden. Dit bezoek vond na 1646 plaa
1051[Rithovius, Joannes]RITHOVIUS (Joannes), kartuizer, overl. te Roermond 14 Sept. 1631. Aanvankelijkwas hij kanunnik te Antwerpen. Uit verlangen naa
de St.-Generaal den uitdrukkelijken last dien vorst te verzoeken voor R. eenuitzondering te willen maken. In 1636 viel hem als erkenning zijner groote
1052Hendrik luidde: ‘... il aura a procurer que ledit nostre fils soit élevé et instruict en lacrainte de Dieu, en bonnes moeurs, et en toute modesti
101steld. Daar hij, ook door deze betrekking, volkomen op de hoogte van de wiskundigeliteratuur was, waarbij zijn verbazend geheugen hem een groot gem
1053[Rocamora, Abraham]ROCAMORA (Abraham), geb. te Amsterdam 1682, werd in 1705 als ‘AmstelodomoBatavus’ aan de leidsche universiteit voor de studie i
Studiosorumvan Leiden en Utrecht; J.S. da Silva Rosa,Geschiedenis derPortug. Joden te Amsterdam(Amsterdam 1925), 65, 66.Zwarts[Rocha, David da]ROCHA (
1054bladeren is koning David, de harp bespelendegebeeldhouwd te midden van blaas-en strijkin, strumenten en van muziekboeken, waarvan hij een op zijn
In 1608 verloofde hij zich bij notarieele acte met de haagsche juffer Maria Vos,die deze verbintenis eenige jaren later (1613) verbroken heeft. Een zi
1055nomen als proeve van briefstijl in zijnPoëtens Borstweringh. Ook heeft hij zijnliefdesgeschiedenis later gedramatiseerd in de drie deelen vanKeize
1056neske handeling schijnt eigen vinding te zijn;Alexander(1618) uit deHistoria VIIsapientium;'t Quaedt sijn meester loondt(1618) uit het Spaans
1057kon. Ook Willem van den Hove beschouwde hem als iemand, die in financieelezaken vooral zeer onbetrouwbaar was.In 1632 woonde hij op het ‘slot van
1058bloedcirculatie mogelijk gemaakt. Voor de joodsche zaak maakte hij zichverdienstelijk door paus Paulus IV te bewegen, het lijden der marranen te A
Zie:Jewish Encyclopaedia(New York, Londen 1905) X, 441; Mendes dosRemedios,Os Judeus Portugueses em Amsterdam(Coimbra 1911) 119 en 209;Hofstede de Gro
1059uit een portugeesche familie, trad in de orde der Karmelieten ofLieve-Vrouwebroeders in het klooster zijner geboortestad, waar hij 17 Mei 1716 dek
102Zie: de Chalmot,Biogr. Woordenb.II; van Abkoude en Arrenberg,Naamr. van Nederl. Boeken.Rosenstein[Bergen, Jean Isidore Eugène van]BERGEN (Jean Isid
hebreeuwsche grammatica en een hollandsch-hebreeuwsch enhebreeuwsch-hollandsch woorden-Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
1060boek met een arameesch-hollandsch woordenboek als appendix (Amsterdam 1741,1744);Magische Minchah(Amst. 1728-29), een joodsch-duitsche bijbelverta
1061zijn redactie van het N.I.W. had de reorganisatie van het ‘Ned. Israël.Kerkgenootschap’ zijn aandacht, die eerst in 1870 haar beslag kreeg. Ook oe
1062nutritione corporis humani(Leiden 1744). Na zijn promotie werd hij 14 Juli 1744poorter te Amsterdam, doch hij vestigde zich aldra als geneesheer t
meldt, ook eenige gedichten opgenomen van zijn zoon Harm PhilippusRogaar. Deze was als Harm Filippus Ro-Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. De
1063gaar geb. te Veendam 28 Dec. 1809, huwde te Groningen 11 Nov. 1835 metElizabet de Wolf en vestigde zich later als verificateur te Delfszijl; zijn
verlucht met verdienstelijke teekeningen, o.a. in hetTijdschr. voor Noordbrab. gesch.onder redactie van Aug. Sassen.Zijn huwelijk, 12 Sept 1849 te Ber
1064Regina Stennekes, overl. 14 Nov. 1847 te Bergen op Zoom. Hij trad in dienstbij de artillerie, werd als kolonel gepensionneerd, benoemd tot burgeme
1065zijner geschriften dit wel zouden doen vermoeden. Hij vertaalde hetN.T. van onzeHeer Jezus Christus, uit het Grieksch(Amsterdam 1694) en dePsalmen
1066excell. Senhor Principe senescal de Ligue, Marquez de Arronches(zonder plaats,jaar of adres). Aan den stadhouder en diens gade wijdde hij, nadat d
103van 13 April 1888 werd hij bevorderd tot ingenieur 1e klasse.Door hevige zenuwpijnen geplaagd, moest hij weder verlof naar Europa verzoeken,dat hem
Amsterdam met het doel daar openlijk Jood te worden. Hij nam toen den naamJacob aan en praktizeerde te midden van de amsterdamsche portugeesch-joodsch
1067geven:Poculum Poeticumter eere van zijn vrien Dr. Zacuto, gedrukt in diensDeMedicorum Principum Historia(Amsterdam 1629) enPanegyricus in Laudem E
een armenhuis en een krankzinnigengesticht. Volgens zijne plannen is een grootterrein aan de westzijde van Rotterdam van een moeras tot een bewoonbaar
1068met schoonen parkaanleg en zijn de Veerhaven en de Westerhaven gemaakt. Hetwaterproject, tot verbetering van de polderstad binnendijks, dat veel g
1069kig geweest, misschien was hiervan mede de reden, dat men nog leefde onder deuitspraak ‘Kunst is geen regeeringszaak’. Daardoor was van de regeere
10701866, bij wie hij 4 zonen (onder wie H.S.J. Rose (IV, kol. 1166) en 2 dochters had.Eene zeer warm gestelde levensschets van hem door J.J.C. de Wij
zijn bibliotheek als geschenk aan de gemeente Amsterdam, voor haaruniversiteitsbibliotheekNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
1071aangeboden, onder de nadrukkelijke voorwaarde, dat dit vorstelijk geschenk teneeuwigen dage bijeen in haar gebouw moet worden ondergebracht, onder
Verzijl[Rousseaux, Gerardus]ROUSSEAUX (Gerardus), geb. te Groot-Zundert omstreeks 1719, pastoor teRuddervoorde, en teNieuw Nederlandsch biografisch wo
1072Lophem, in Vlaanderen, overleed aldaar 9 of 19 Juni 1815, oud 95 jaar en 8maanden. Elf jaren had G. Rousseaux de parochie Ruddervoorde bestuurd, t
Frederik H.v.d.B., kapitein bij het leger hier te lande, zijn moeder JohannaGeertruida Alouisia Kleynefeldt. In de residentie vond hij aan hetgouverne
1073in het museum bewaard. Zijn bibliotheek, waarin veel kostbare en zeldzame werken,werd in April 1771 in het Heerenlogement te Middelburg verkocht,
1074Nagtglas,Levensberichten van ZeeuwenII, 551 vv.Versprille[Ruiter, Gerardus de]RUITER (Gerardus de), geb. te Rhenen 26 Aug. 1801, overl. te Helmond
[Rumpf, Christian]RUMPF (Christian), geb. in 1580 te Lasphe, of Laasphe (een stadje in het graafsch.Wittgenstein), overl. 24 Juni 1645, zoon van Herma
107521 Aug. 1607) en was later lijfarts geworden van paltsgraaf Frederik V (later koningvan Boheme) in wiens aanzienlijk gevolg hij zich bevond, toen
1076merckenswaerdigh voorgecomen is sint 23 Martij ao1672, sijnde den dagh van 'tvertreck van syne Exc. d'heer amb. Pieter de Groot’. Onder
1077venhage; hij had toen een inkomen van ƒ 10.000, bewoonde een huis van ƒ 650huurwaarde, hield 5 dienstboden en een koets met 2 paarden. Hij had ƒ 3
RUMPF (Mr. Isaäc Augustinus), geb. te 's Gravenhage 21 Nov. 1683, overl. teColombo op Ceylon 11 Juni 1723, zoon van Christiaan Constantijn (1) hi
1078Hij studeerde te Leiden en promoveerde aldaar 21 Febr. 1704 tot J.U. Dr. op eenDisp. Jur. ad Legem Juliam Majestatis, die hij aan zijn vader opdro
1079van Engeland tot ridder geslagen. Van hem, als ‘gegageerde doctor in de médicinevan Z.H. den Prince van Oranje’, kwam op 20 Jan. 1673 een request
RUSSEL (Frans Ferdinand Joseph Hubert), geb. te Sittard 19 Maart 1829, overl.te Smeermaas 9 November 1888, zoon van Frans Erwin Joseph R. en vanMaria
104kennis’, welk genootschap hij meermalen vergastte op zijn luimige, soms sarcastischedichtproeven. Het benoemde hem in 1834 tot lid van verdienste.
1080van baron de Loe d'Imstenrade te Mheer, en kreeg in 1862 eene betrekking aan deredactie van het dagbladLe courrier de la Meusete Maastricht.
[Ruys, Arnoldus Emmanuel]RUYS (Arnoldus Emmanuel), geb. te Venlo 1 Febr. 1711, aldaar overl. 19 en begr.in de Minderbroederskerk 22 Jan. 1760, zoon va
1081raad van de abdis van Thorn, huwde te Venlo 26 Febr. 1742 met MariaAntoinetta Maximiliana Margaretha Theresia van Son (geb. teRijswijk 17 Januari
1082vermelden: Tilmanus Antonius (ged. 29 Juli 1725, begr. 25 Aug. 1730), AnnaHelena (ged. 24 Oct. 1728, begr. 20 Nov. d.a.v.) en Anna ChristinaConsta
oprichting van het standbeeld van Admiraal de Ruyter, werd in 1837 voor de 3emaalNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
1083gedrukt. Zijn laatste gedicht:Vooroordeel tegen Zeeland, zag in 1871 te Zwolle hetlicht.R. huwde eerst met Levina Johanna Stevens, overl. 1851, da
1084te Middelburg zijn verscheiden kaarten van de westindische kusten, door hemgeteekend.Zie:Navorscher(1878); Nagtglas,Levensberichten van Zeeuwen(18
1083S.[Sadocks, Mordechay]SADOCKS (Mordechay), rabbijn bij de hoogduitsche joodsche gemeente teAmsterdam om streeks 1695, geeft als zoodanig met zijn
1084maker, door de Zweden uit zijn abdij te Paderborn verdreven, die dit heldenwerkaandurfde. Hij nam zijn intrek bij van Nes, die hem opnam ondanks h
1085gen leeftijd werd hij naar het Collège de Clermont in Parijs gezonden, waar hij alsleeraar Pater Canaye had, aan wien hij, in een beroemden dialoo
de Isocratis Areopagitico. Reeds eerder was zijn antwoord op een prijsvraag overde letteren bij de Romeinen bekroond (1817). Voor het schoolonderwijs
1086stuur, maar weinig wetend van de kiesche genoegens en beschaafde manieren’.Ondertusschen is hij vol lof voor den Haag, ‘dat de reizigers bekoort n
1087ken kon men nauwelijks merken dat hij gevoelens koesterde, die men in zijnOeuvresposthumesdaarna heeft aangetroffen. Hij veronderstelde het bestaa
1088werff,De twee Reizen van Cosimo de' Medici door de Nederlandenetc.WerkenHist. Gen. Utr.3e r. no. 41, blz. 239).Wanneer verliet de schrijver d
1089een priester, die hem op zijn doodsbed vroeg of hij zich niet wilde verzoenen,antwoordde de zieke: ‘van ganscher harte. Ik zou me wel willen verzo
SALDAÑA (Felix de) was geneesheer bij de portugeesche Joden van Amsterdamin het midden der 18de eeuw. Vooral als spaansch dichter heeftNieuw Nederland
1090hij zich onderscheiden, hoewel al zijn geschriften alleen in handschrift zijn bewaardgebleven. In 1748 schreef hijLa carnisida, een spaansch gedic
in het leger van Napels onder Macdonald. In den slag aan de Trebia (18 en 19 Juni1799), waar laatstgenoemde generaal door Suwarow werd geslagen, werd
1091werd hij 2 October 1801 aangewezen om deel te nemen aan de expeditie naar St.Domingo onder generaal Leclerc. Toen hij zich aldaar evenwel te openh
1092Den 16. Oct. ontving generaal Salme bevel om de troepen van de divisie-Bonneau,die Grave insloten, te gaan aflossen en die vesting te belegeren. D
109319en in den ochtend komen dan Moreau en Salme met een grooter aantal troependaar binnen; den 20en tegen den avond doen Pichegru met de franscheRep
105studeerde en hielp anderen bij hun studie; daarbij werd hij 26 Juni 1827 ‘tweedeonderbibliothekaris’ der Universiteit, vervolgens in 1834, toen Jac
[Sanchez, Antonio Ribeyro]SANCHEZ (Antonio Ribeyro) of Sanches, geb. in Portugal 1699, gest. te Parijs1783. Deze russische hofarts behoort tot een mar
1094en Holland te bereiken. Op 12 Maart 1730 werd hij aan de leidsche universiteitingeschreven onder het rectoraat van prof. Herm. Boerhaave, die hem
1095rina Brimeu. Zij is voor hem gestorven, 15 Oct. 1512. Drie jaar later werd het lijkvan Adriaan naast haar ter ruste gelegd in de kapel van het H.
Voor den notaris, J. de Bruyn te Antwerpen, beschikte hij, 30 Juli 1719, overeenige goederenNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
1096tot het stichten van eenige studiebeurzen voor zijn bloedverwanten of bij gebrekedaarvan voor ‘knegtien ofte meysken van Wouw’. Zijn naaste bloedv
[Santvliet, Servatius van]SANTVLIET (Servatius van), geb. te Boxtel, priester, kanunnik van St. Dimphnate Gheel 1638-39, overleed te Gheel 22 April 16
1097Gheel tot pastoor van St. Amands aldaar en, benoemd door den vicaris van 'sHertogenbosch, 1669, deed hij voor notaris en getuigen afstand van
en twee als opperkoopman dienen zou. Zijn optreden te Basra, zijn weinig krachtigehouding na het verbranden van het schip de ‘Schelvis’ wettigen de vr
1098van waaruit Cunaeus (dl. I, kol. 657) een tocht zou ondernemen (1651-52) naar hethof van den Koning van Perzië te Isfahan ter beslechting van de h
SASPORTAS (Isaac ben Jacob), rabbijn der portugeesch-joodsche gemeente teAmsterdam, kabalist en uitgever in de eerste helft der 18de eeuw en zoon van
916, 62;Catalogus van de Bibl. der Ver. Dpsg. Gemeente te Amsterdam(Amst.1919), 99.Knipscheer[Allardi, Christiaan]ALLARDI (Christiaan), geb. te Gronin
106Leerrede over het hooge gewigt eener25-jarige evangelieverkondiging voor denleeraar en zijne gemeente(Beverwijk 1861).Zie: Visscher en van Langeraa
1099Garmontuit, die de tweede zou drukken en waarvan het contract bij notaris P.Schabaalje te Amsterdam te vinden is. De oplaag was 3000 exemplaren, d
1100portas door de spaansche regeering ontvangen, die hem door den hertog van MedinaCoeli den gevraagden steun toezegde. De verdrukking der moorsche J
1101heid had hij niet eerder een rabbinaatsambt gewenscht. Het volgend jaar nam hijmet Aboab ook tijdelijk het opperrabbinaat der hoogduitsche gemeent
heeft hij met veel onderscheiding aan alle oorlogen van de Republiek en het Keizerrijkdeel-Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
1102genomen. Onder Dumouriez maakte hij de verovering der oostenrijkscheNederlanden in 1792 en den inval in onze Republiek in 1793 mede; 5 Aug. 1794we
1103Den volgenden dag trekt die afdeeling bij gedeelten naar Delft, waar zij overnachten daarna den tocht voortzet naar den Haag. Dit voorste gedeelte
1104zijner procurators om zijn rekening te verantwoorden voor de Camera apostolica(Berlière,Diversa Cameralia, p. 222-224).Ten onrechte wordt bij Matt
schoonouders te Maarssen bezoeken, alwaar hij met Jozef Israëls bevriend werd,die later met Aleida Schaap gehuwd is. Deze schijnt toen een jeugdliefde
1105componist Berlijn gehuwd is. Jozef Israëls, op wien de opperrabbijn grootenindruk heeft gemaakt, teekende diens portret als litho en schilderde la
1106gende jaar ontslag te vragen, hetgeen hem in Juni van dat jaar eervol verleendwerd. Hij vestigde zich bij zijn terugkomst in Europa te 's Gra
107Ons Troepje(3e dr. 1915);Regen en Zonneschijn(3e dr. 1915);Robbedoes(3edr. 1915);Roodkapje en Asschepoester;Vroolijke Japanneesjes. In 1899:Kruidje
Faase met een lied en een latijnsche ode door T. van den Boer, alles volgensden smaak van dien tijd, werden gedrukt:Aan den weleerwaarde Heer, den Hee
1107rooms pastoor en aartspriester over Kenmerland, op zijn weleerwaardensvijf-en-twintig-jaarig priesterschap, geviert binnen Overveen den XII. van H
Erkelenz in de orde der minderbroeders en werd in 1772 te Roermond priestergewijd. In 1787 werd hij pastoor van Curaçao in de plaats van pater Theodor
1108in datzelfde jaar 1802 vertrok hij naar Suriname, waar hij te Paramaribo overleed.Zie: de kerkelijke courantKatholieke Nederlandsche Stemmenno. 91
geteekende kaart van landerijen van leidsche kloosters aan den dijk in Abcoudebewaard gebleven (Catal. van de Prentenverzameling te Leiden, 3e Afd. (1
1109no. 8599). In Aug. 1613 kreeg van S. een belooning voor het laten maken van vierhouten instrumenten voor zijn wiskundig onderwijs, en werd, ondank
1110‘nevens derzelver gebruyk in 't uytrekenen van rechtlinische en klootsche driehoeken(Amst. 1712).Van zijn portret is in 1744 door H. van der
1111tes, III (1899), p. 167), aan wier nieuwe uitgave van S. weldra een werkzaamaandeel zou nemen. Inmiddels gaf Descartes hem tegen den zomer van 164
1112opgenomen als 4e Boek van deExercit. math.enMath. oeff.) ...cui subnexa estAppendix de cubicarum aequationum resolutione(Lugd. Bat. 1646) (later
1113doel, tot wier verbreiding hij met Raei een nieuwe volledige uitgave bij de Elzeviers(Amst. 1656) verzorgde (zie boven). Zijne correspondentie met
andere vrouwen, een aantal bastaarden, die zich van Helmond noemden.Betreffende deze bastaarden deelt Aug. Sassen in denNoord-Brab.Nieuw Nederlandsch
1114tweede uitgave zijner gecommentarieerde editie derGeometriedeed verschijnen,nog uitvoeriger dan de eerste, en als zoodanig een werkelijk leerboek
1115wilde maken aan de afpersingen van de tolgaarders op de Schelde en de Striene.Bij het opmaken der huwelijksovereenkomst tusschen Floris (V) van Ho
portret van Abraham Heydanus. Op het Stedelijk Archief te Leiden zijn zes schetsenvan 1650 voor zijn schutterstuk, aanwezig in het Stedelijk Museum (n
1116portret, geëtst door zijn broeder Frans (1), zie aldaar. Zijn weduwe verkocht in 1663het mede daar genoemde huis op de Garenmarkt.Zie: Orlers,Besc
1117Bij een gevecht met zekere eilandbewoners zocht hij onder een bank van de sloepeen schuilplaats. Op de hoogte van N. Guinea wilde de leider, J. le
1118van burgerlijk ingenieur. Hij werd toen tijdelijk opzichter aan het kanaal Gent - terNeuzen, en werd 21 Oct. 1850 benoemd tot boekhouder voor de c
1119Hij trad in 1530 in het kartuizerklooster Nieuwlicht buiten Utrecht en werd aldaargeprofest. HetChronicon Cartusiae Ultrajectiprijst zijn buitenge
[Schut, Jan Ernst]SCHUT (Jan Ernst), ged. 4 Mei 1783 te Amsterdam, overl. 28 Oct. 1836 aldaar,begr. 30 Oct. 1836 in de Noorderkerk, zoon van Jan Schut
1120argeloos de politieke, economische, moreele toestanden in Frankrijk tijdens KarelX beoordeelen; eenzelfde opzet dus als men vindt in Montesquieu&a
1121Mij. Letterk.XXXVII, 81; Potgieter,Galama, of de Bevrijding van Friesland,geschiedkundige roman door J.E. SchutinKritische StudiënI, 1; Recensies
108Alm.1890 (blz. 377-379) een en ander mee. Zijn dochter Catharina, uitMargaretha van Stakenborg geboren, werd bij het huwelijk gewettigd. Dit huweli
verdedigingswerken aan den Diefdijk en de Lingedijken. Bij dat van 26 Sept. 1878werd hij luitenant-kolonel.Hij was specialiteit in het bouwkundig deel
1122werken te Amsterdam, de aandacht voor de benoeming van diens opvolger opSchuurman gevestigd. Hij werd in de vergadering van den gemeenteraad van 2
1123vervolgens lid van den Raad van State. Ridder der orde van St. Michel. Hij bezatde kerspelen en dorpen Groot en Klein Borsum en verkocht deze met
opvoeding en zijn meer dan gewone bekwaamheden deden hem meermalen inaanmerking komen voor het bekleeden van ge-Nieuw Nederlandsch biografisch woorden
1124zantschappen of andere voorname bedieningen. Doch hij bedankte steeds, tevredenmet zijn grietenij te besturen en verkiezende liever in een kleinen
Zijn portret is gegraveerd door J. Schweizer.Zie:Stamboek v.d. Fr. Adel; Bosscha,Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
1125Neerl. Held. te Land2II, 126, 142, 143, 472, 478, IV, 656; ten Raa en de Bas,Staatsche LegerV, passim.Regt[Schwartzenberg en Hohenlansberg, Georg
verdedigen. De bezetting bestond uit drie bataljons. 7 Juli opende de vijand zijnloopgraven en reeds 10 Juli d.a.v. deed de bevelhebber de witte vaan
1126mislukte. Eenige uren later stelde hij zijn troepen in slagorde op de heide te Nispen,doch moest ook hier aftrekken door de dreigende houding der
Hij was in zijn jeugd page van prins Willem V, werd grietman van Wonseradeelen van 't Bildt en werd bij besluit van 28 Aug. 1814, no. 14, benoemd
heeft hij dus in 1411 het prioraat van het utrechtsche klooster verwisseld met datvan het luiksche. Na zijn overlijden werd hij hier opgevolgd door Wi
1127der posterijen. In 1830 en volgende jaren trok hij uit als kapitein bij de frieschemobiele schutterij van den eersten ban; hij verwierf toen de Mi
Zie:Stamboek v.d. Fr. Adel; Baerdt van Sminia,Nieuwe Naaml. v. Grietm.,274, 275; Blok,Gesch. Ned. Volk2III, 603.Regt[Schwartzenberg en Hohenlansberg,
1128de heerlijkheid Ameland. Hij werd 18 Juli 1689 grietman van Barradeel, was in 1695lid van Gedeputeerden, had zitting in verscheidene hooge college
met het volgende:Practica chirurgiae brevis et facilis omnibus hujus artis studiosisapprime necessaria singularem et facilem modum extrahendi olea ex
1129was opgedragen aan M. Arn. Barzio Domino in Riddervoorde et FranconatusBrugensis.Zie: Sweertius,Athenae Belgicae, 197; Foppens,Bibl. Belg.I, 218;
van zijn grootvader, den geleerden Jan Tyvets (overl. 20 Sept. 1592, kanunnik enofficiaal van het bisdom den Bosch),Nieuw Nederlandsch biografisch woo
1130een prebende vroeg, welke hem niet verleend werd. Tyvets werd 1638 pastoor vanhet begijnhof te Diest, maar overleed reeds 15 Sept. 1639. Nu volgde
1131behouden te Batavia aangekomen. Vernemende wat er gebeurd was, zond deoverheid onmiddellijk een schip om de ongelukkigen af te halen van Batavia&a
Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
1132[Sels, Johan]SELS (Johan), tweede zoon van Paul en Elis. v. Apeldoorn, geb. te Zutfen,1636, gest. in O.-Indië 1697. Hij studeerde aan de Ill. scho
109heid, was predikant te Brielsch-Nieuwland van 1862 tot 8 April 1866 en studeerdedaarna in de filosofie te Utrecht. Hij vertaalde:Parker of ervaring
[Sels, Maurits (1)]SELS (Maurits) (1), zoon van Johan, die voorgaat, werd de stamvader van den takvan Löben Sels, geb. te Zutfen 1668, gest. aldaar 17
1133zee als adelborst onder kapitein Elsevier. In 1693 1e luit., in 1696 commandant vaneen oorlogsschip, maakte hij als zoodanig den Spaanschen succes
[Sels, Peter (1)]SELS (Peter) (1), geb. te Gladbach omstr. 1555, gest. te Zutfen 1634, oudste zoonvan Paulus Sels, chirurgijn te Gladbach, en Catharin
1134meen rentmeester der geestelijke goederen in Stad en Schependom, en in 1598secretaris van Gedeputeerden der Graafschap werd.Hij huwde te Wezel in
daarna werd hij benoemd tot boekhouder in de Wisselbank der stad Amsterdam entot auditeur-militair van het garnizoen daar ter plaatse. Zijn ambtsbezig
1135den druk gereedmaken zijner dichtoefeningen. Voor bijzondere aangelegenhedentot een reis naar Drente genoodzaakt, is hij daar ongehuwd overleden.
1839-42) enProeve van bezuiniging op de begrooting van oorlog. Vooral het eerstewas een zeer belangrijk werk, waarin schr. overtuigend wijst op de gro
1136van het boek is daarom ook in het Fransch vertaald.In 1834 huwde hij met Henriëtte Swaving (zuster der vrouw van MauritsJacob), die in 1889 te Ell
de rechten aan de utrechtsche hoogeschool, werd hem, naar de gewoonte diertijden, als regentenzoon een betalend ambt geschonken door zijn benoeming to
1137ambtenaren. Dit viei niet gunstig uit: in 1796 volgde zijn ontslag. Na het luwen vanden revolutionnairen storm werd hij benoemd tot rechter van Ba
Keerbergen. Op Vrijdag na den feestdag van St. Petrus en Paulus 1314 ruilde hijeenige renten welke hij te Lier en omstreken in leen bezat, met Jan III
1138de aanplanting van de nepalplant, een cactus waarop deze schildluis leeft.Een half jaar later (7 Juli 29) werd hij belast met de directie en het t
1139volkomen aan het doel beantwoord en de daar gevormde ambtenaren konden naardie residenties van Java gezonden worden. waar de velerlei te Krawang b
1140vroeg hij een tweejarig verlof naar Europa aan, na het korte verblijf in Rembang nogbenut te hebben door de invoering van een nieuwe organisatie v
1141over N. Ind.(Brussel 1846); E. de Waal,Het Ind. Magazijnno. 12 (Batavia 1844);Extrait des programmes de la société hollandaise des sciences à Harl
1142uit rekeningen, dat hij ook den winkel ‘op die oude brugge’ nog had aangehouden;tot 1537 betaalt hij er de huur van. Twee drukkersmerken van hem z
kloosterschool geplaatst van den H. Frederikus te Mariëngaard. Deze voldeed lateraan het vurig verlangen van den jongeling en nam hem onder zijne witt
1143werd Siardus eenstemmig tot abt, de vijfde, van Mariëngaard gekozen. Nederig enzachtmoedig van harte, bestuurde hij zijne kloosterlingen meer door
1144gebleven Friezen, Ruyto Aigda en Siardus Hensema, die na bekomen verlof derkerkelijke overheid, 1594, de looden kist met het gebeente overbrachten
1145In het obituarium der abdij Prémontrè vindt men op 13 Nov.: ‘domni Siardi abb.sancte Marie in Orto’, met een verwijzing naar een later bijschrift:
1146ciones in Matth.18:1-14 (Dav. 1647; Amst. 1669);Schole der goddelijkeversoeckingen in31predicatien over de historie van Abrahams offerhande(Dev.16
110manak(1889) 198 e.v., (1890) 371 e.v.;TaxandriaXXI, 8; Moes enSluiterman,Nederlandsche kasteelen en hunne historieII, 163; KromenSassen,Oorkonden b
1147Na zijn aftreden bleef S. veel invloed behouden; vooral in Daendel's eersten tijdwas hij een van diens voornaamste voorlichters. Hij gold dan
1148vangen zat, onder borgtocht te worden vrijgelaten. Belast met zes kleine kinderen,zijn drukkerij verlaten staande, terwijl zijn zaak verloopt, kan
kostschool van Glons bij Luik. In 1838 was hij te Hasselt en in 1839 en 1840 teMaastricht, als klerk op het bureau van den bewaarder van het kadaster
1149rentmeester der freules de Keverberg, die het kasteel Aldengoor te Haelen bijRoermond bewoonden, welken post hij gedurende twintig jaren met ijver
[Smeth, Mr. Pieter baron de]SMETH (Mr. Pieter baron de), heer van Alphen en Rietveld geb. te Amsterdam 21Juni 1753, overl. op den huize Vollenhove aan
1150dorus, die volgt, en van diens tweede vrouw Agatha Alewijn.Hij was een voornaam koopman en bankier, lid der firma Raymond en Theodoorde Smeth, en
1151gelegenheid door Ds. Taco Sibelius in de kerk gehouden leerrede (over Jes. XXIIIvs. 8b) werd in 4o. uitgegeven en vormt een eigenaardige bijdrage
1152woording geroepen vicaris P. Codde. Hij weigerde deze formule te teekenen. Nazijn schorsing 17 Nov. 1703, benoemde de door den Paus aangestelde pr
opleiding te Utrecht, keerde, na het overlijden van zijn vader, aanvankelijk naar zijngeboorteplaats terug, maar werd weldra door zijn moeder ter volt
1153wijdde hij zich aan letterkundige studiën, doch verliet laatstgenoemde plaats wegensde pest om zich naar Marburg in Hessen te begeven, waar hij 29
Zie: de genoemde uitgave door mej. Snellen en de daar vermelde oudereliteratuur (blz. XXVII noot); Nijhoff-Kronenberg,Noord- Nederl. Bibliogr.1500-154
1154en verhuisde hetzelfde jaar naar een woning op de Koepoortsgracht, waarna bijhem nagenoeg in het geheel geen inwonende studenten meer worden genoe
1155leidsche universiteitsbibliotheek ze niet bezit. Wij noemen:In EthicamCorneliiValerii (Francof. 1565);Commentarii in aureumPh. Melanchtonisde Anim
1156overlijden van Vieta (23 Febr. 1603). Weldra is hij echter teruggeroepen door zijnvader, die zich toen (zie vorig art.) aan het hof van den landgr
1157duo cum commentariis(Lugd. Bat. 1613); eveneens gaf hij uit een aan Hugo deGroot opgedragen werkje over de waarde der geldsoorten en munten bij de
1158math., t. III (1857), p. 89 vv.), al wordt de oplossing, zij het ook voor een anderetoepassing, ook reeds gevonden bij Ptolomaeus (Oudemans inVers
1159het tweede heeft S. die evenmin als bij zijn graadmeting aan zijne bepalingendienstbaar gemaakt, waardoor de waarde ervan sterk verminderd is; bov
1160f. lat., nouv. acq.1637, gedrukt in GassendiOpera, t. VI (1658), p. 391-393) entwee brieven van Gassend aan S. dd. 15 Febr. en 14 Aug. 1625, gedru
1161de schrijver zich hierin een leerling van Vieta. Wat de vlakke driehoeksmeting betreft,geeft S. hetzelfde bewijs als deze voor den sinusregel, dat
1162huysen,Bronnen tot de gesch. der Leidsche universiteitII (1916), blz. 125). Veeluit de wetenschappelijke nalatenschap moet in handen gekomen zijn
1163d'imprimerl' Optiquede Snellius, si elle estoit demeurée imparfaite et que personnede l' Académie ne la voulust achever, que nous l
111M.E. Kronenberg,De eerste uitgave van het Boecxken gemaket van SusterBertken(1516) inHet Boek1925, blz. 209 vlg.; D.Th. Enklaar,Zuster Bertkenen de
1164Bourgondië, waar zijn vader, Willem S., ontvanger der domeinen was van hertogPhilips den Goede. Diens zoon, Karel, werd de peter van den jongen K.
1165Kon. bibliotheek te Brussel bezit een exemplaar, dat eveneens naar Parijs wasgevoerd en als het vorige, keurig gebonden met de cijfers van Napoleo
binnen Leiden en een boete. Exemplaren van deze liederen zijn tot nu toe nietteruggevonden. Nog 2 andere drukken van hem uit Leiden zijn bekend, een n
1166dat weer te Delft, nu ‘op dye Watersloot’ is gedrukt. In deLegende van S. Margrietekomen aan het slot 3 wapens voor, misschien als drukkersmerk be
1167Hamelberg,De Nederlanders op de W.- I. eilandenI, 95 vlg.; Troostenburgde Bruyn,Biogr. Wrdbk., 407.L. Knappert[Speeleveldt, Theodorus]SPEELEVELDT
L. Knappert[Sporon, Apollonius Adrianus]SPORON (Apollonius Adrianus), zoon van Jean Isaäc (die volgt), en SusannaJacomina van Deinse, ged. te Aardenbu
1168Ravenswaay, doch geeft hem 43 jaren. Hij was dus van 1768 en de andere Daniëlvan 1765.Zie: Ms. Geneal. strookjes Bibl. Wall. te Leiden;Alb. Stud.
misschien haar broeder. Van hem dus waarschijnlijk de naam van den genoemdenPierre Fasseel Sporon.Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
1169Zie: Ms. Genealogische strookjes Bibl. Wall. te Leiden;Livre Synodalop Avril 1751,artt. 4, 8, 15 en 23, Août 1751, art. 24, Juin 1752, art. 21, Ma
de stille kloostercel en trad in de chartreuse Monnikhuizen bij Arnhem, waar hij nazijn noviciaatsjaar de professie aflegde in de strenge orde van S.
10Men zie omtrent hem:Annal. acad. Groninganaevol. VIII (1822/23), 5-8;De VrijeFriesVII (1856), 164, noot 32; W.B.S. Boeles,Frieslands Hoogeschool en
een bestuursambt bekleedde, en Adelheid Krull. Na te Bevergern het eersteonderwijs te hebben ontvangen, werd hij met zijn broeder Hendrik in 1647 op h
1170hem vermeld als prior van dit klooster en tevens was hij toen als convisitatormedebestuurder van de nederduitsche ordesprovincie. Vele jaren schij
Admiraliteit in Zeeland. In 1716 overleed hij te 's Gravenhage, waar hij eenstaatscommissie waarnam. Deze plaats van overlijden geeftNederl. Adel
1171(Ned. Adelsb.), begr. bij haar man, dochter van Mr. François en vanMargaretha de Bije. Uit dit huwelijk vier kinderen, waarvan Johan (3), François
zoodat de middelburgsche afgevaardigden zelfs de Statenvergadering verlieten ende Prins ten slotte een ander, den heer J.A. van de Perre, als zijn ver
1172zen. DeGedenkschr.van v. Hardenbroek spreken weinig waardeerend overzijn karakter. Heet het in dl. I, kol. 329 dat hij bekend stond ‘voor iemant d
Regt[Steengracht, Mr. Galenus Dignus]STEENGRACHT (Mr. Galenus Dignus), heer van Moyland, Till, Ossenbruck,Grijpskerke en Poppendamme, gedoopt te Midde
1173Hij studeerde sedert 22 Sept. 1782 te Leiden en promoveerde aldaar in 1783 opeenSpec. jur. inaug. ad legem30pand. de usuris. Hij werd raad en thes
‘een voedsterheer der deugd, een geesel voor het kwaad, een vaste Steenegrachtvol wijsheid, raad en daad’. Doch zijn politieke tegenstanders in den fe
1174Hij huwde te Middelburg 8 Aug. 1657 met Barbara Veth, geb. aldaar 29 Maart1641, en overl. 1 Juli 1689 en in de Oude Kerk begraven; dochter van Mr.
Hij huwde te Vlissingen 29 Mei 1718 met Anna Catharina van Pere (vanmoederszijde afstammelinge van M.A. de Ruyter), vrouwe vanNieuw Nederlandsch biogr
112aan hetzelfde gymnasium, academisch onderricht werd gegeven. Spoedig werd hijde beminde leerling van zijn aanverwant Wern. Pagenstecher. Sedert 165
1175O.- en W.-Souburg, geb. te Vlissingen in 1700, overl. te Middelburg 9 Oct. 1723,begr. in de Oude Kerk, dochter van Cornelis, heer van O.- en W.-So
Steengracht, groot kunstkenner en zelf in het bezit van een vermaardeschilderijenverzameling, werd bij K.B. van 26 Juni 1816 benoemd tot directeur van
1176neman als onderdirecteur. Hij nam dit ambt waar tot 1841, toen hij werd opgevolgddoor J.Z. Mazel, secretaris-generaal van buitenlandsche zaken.Ste
Oct. 1811, werd de prefect van het paleis, baron de Bausset, bij Steengrachtgehuisvest. Bij Kon. Besl. d.d. 28 Aug. 1814, no. 14 werd hij benoemdNieuw
1177in de ridderschap van Zeeland. Hij werd lid van de Eerste Kamer der St.-Gen. enstaatsraad i.b.d. en huwde te Middelburg 29 Nov. 1777 Johanna Petro
STEGEN (Servatius van der), geb. te Breda, priester, baccalaureus in detheologie, overleed te Norderwijck 30 Nov. 1656 op St. Andries. Gedurende 18 ja
11781635 als onderpastoor van den gasthuispastoor, Petrus van Hees, van 'sHertogenbosch, en na diens vertrek 1643 als deservitor, omdat over de b
de hoede stond van den gezant van Venetië, en steeds met zijn vadersnaamWillemsens genoemd werd.Zie: de Jonghe,Belgium Dominicanum103, 239;Graf- en Ge
1179Archief gesch. aartsbisdom UtrechtVI, 14, XI, 99, XII, 206, XXVII (1911);Devoormalige statie der Dominicanen te Groningen, 168-172, 252.Fruytier[S
volksstam op de Philippijnen, vijandig tegen de Spanjaarden. Het is niet duidelijk,of hij met de Spanjaarden hen bestreed of dat hij tot hen overgeloo
Hij schreef:Rede van den Evangeliedienaar voor zijne gemeente, afscheidsredete Zwolle (Zwolle 1867);Petrus liefde voor en volgzaamheid achter den gena
1180in het vaderland teruggekeerd deed hij een korte mededeeling over de Philippijnen.Zie:De reis van Mahu en de Cordes door de straat van Magalhaẽs n
uit. Deze betuigde, dat ‘hem mijn avancement hartelijk lieff en aangenaam was,maar teffens hemNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
1181seer leed deed een sijner beste officieren te moeten verliesen’. Na een ruim zeventienjarigen militairen dienst nam hij zijn ontslag als officier
1182omtrent den onhoudbaren toestand van weerloosheid der kolonie. Na verleendverlof en behouden overkomst bood S. de Vergadering te Middelburg een ui
1183legde hij in 1753 zijn plannen ter bevordering der welvaart dezer kolonie aan dezeeuwsche kamer voor, die in haar groote behoudzucht er geen oogen
1184gelaten; wel mocht hij moedeloos uitroepen: ‘word het disput over de colonie noytten eynde gebragt? Moet ik oud en affgeslaaffd daar onder leyden?
1185deels rondkomen met zijn traktement van 500 gld. 's jaars, dat later ongevraagd op800 is gebracht, benevens enkele kleine emolumenten. Zijn w
1186De dochters waren Maria Catharina (1734-71), geh. in 1756 met haar neefLaurens Lodewijk van Bercheyck (1731-64), den tweeden commandeurvan Demerar
1187wenII (1893), 716; Kesteloo,Domburg in woord en beeld(Middelburg 1913).Bartelds[Stouten, Simon]STOUTEN (Simon), scholaster van de St. Servaaskerk
orde staan en de hervorming van de H. Theresia streng doorvoeren. Hierin werktemen haar met kracht tegen. Zij werd bemoedigd door deNieuw Nederlandsch
113Woorden ter nagedachtenis van J.H. Bösken(Utr. 1873). Voorts schreef hij eenvoorrede in J. Ashworth's uit het Engelsch vertaalde werk (door S.
1188priorin Anna v.d.H. Bartholomeus, hare vroegere overste, priorin te Antwerpen, enAnna van Jesus, priorin te Brussel, beiden gezellinnen der H. The
[Stuers, Joseph Pierre Adrien Louis ridder de]STUERS (Joseph Pierre Adrien Louis ridder de), geb. te Roermond 15 Sept. 1783,overl. te Santa Fé de Bogo
1189Jean Joseph Bernard, die volgt, en van P.J.A. de la Court.Hij was eerst auditeur bij den staatsraad van het koninkrijk Holland, werd 25 Sept.1809
1190loos leven en werd 20 Dec. 1846 in den belgischen adelstand verheven met dentitel van ridder, overgaande bij recht van eerstgeboorte. Uit hem stam
Zie: Latomus-Hoybergius,Corsendonck origo et progressus(Antv. 1644),31; Sanderus,Chorographia Sacr. Brab.II, 110; Welvaerts,Gesch. vanCorsendonckII, 1
1191[Stuyvesant, Petrus]STUYVESANT (Petrus), geb. te Scherpenzeel, grietenij Weststellingwerf, omstr.1610, gest. in Nieuw-Amsterdam (New York) 1682. E
1192terstond zon zij op maatregelen om dien steeds wassenden stroom te stuiten ennog tot 1652 zou het duren voor de W.I.C. in haar baatzuchtige politi
1193ging gesteld, naar Curaçao zeilree liggende schepen werden aangehouden,levensmiddelen alom aangekocht, Rensselaerswijck om geld verzocht, buskruit
1194de rechte lijn van S. of diens tijdgenooten geldt nog altijd als een adelbrief in demachtige Unie onzer dagen.Zie: Schuyler - van Rensselaer,Histo
1195Zijn portret, in 1770 geschilderd door L.B. Coclers, is bij Mr. U.W.L. Dijckmeesterte Tiel; een gegraveerd portret bestaat door een onbekend kunst
Betz was een autodidact. Hij bezocht het instituut Provily te Moerdijk, later teIJsselstein en werd op 15-jarigen leeftijd op een notariskantoor gepla
[Swoll, Christoffel van]SWOLL (Christoffel van), geb. in 1663 te Amsterdam als zoon van HermanStoffelse van Swoll, overl. als G.-G. van Ned. Indië 12
1196kwam hij te Batavia aan, waar hij tot zijn dood, ruim 34 jaar aaneen, gevestigd bleef.Zijn eerste plaatsing als assistent was al bij de Alg. Secre
1197venh. 1891) en de daar genoemde bronnen; F. de Haan,Priangan, passim (vooralII, bl. 416 e.v. en III, § 816-820); v.d. Wall,Vrouwen uit den Comp.&a
eeuw de kunst van het afschrijven en versieren van boeken. Ook hij heeft zichdaarmede beziggehouden. In de Universiteitsbibliotheek te Utrecht wordt n
1198lijk is ook hs. no. 264 door hem geschreven. Zijn graf bevond zich aan de westzijdevan het groote claustrum bij den buitenwand. Hij is een der 4 m
de St.-Gen. hem als hun commissaris naar Keulen om te trachten een verzoeningtot stand te brengen tusschen deze stad en keurvorst Maximiliaan Hendrik.
1199rampjaar 1672 aanvaardde hij den post van wagenmeester-generaal bij het staatscheleger. Te velde gewerd hem de tijding dat den 4den Juli van dat j
baljuw en houtvester van de landen van Brederode. In 1773 stelden de staten vanHolland hem aan tot ontvanger van 's Lands gemeene middelen. Zeer
1200de kinderen echter meenden hun toestemming te moeten onthouden.Hij was gehuwd met Elisabeth Anna Slicher, geb. te 's Gravenhage 1726,gest. te
gerekend te behooren tot het bisdom Utrecht, nochtans liepen de grenzen van ditgewest en het graafschap Holland daar wonderlijk door elkaar. Evert&apo
114Betz trouwde in 1841 te Amsterdam met Johanna Catharina vanStaveren, geb. in 1813 te Leiden en vestigde zich toen te Rotterdam, waar hij,daar de fa
12011899 is jhr. C.W. van Sypesteyn begonnen met de ontgraving en herstelling vanslot en omgeving.Zie: Veegens,Hist. StudiënII ('s Gravenh. 1884)
‘importuyn te vallen, om geen rechtvaerdige blasme ende invidie op den hals tehaelen’. Niet hem, maar den schoonzoon van den amsterdamschen burgemeest
1202dood weer een compagnie vacant kwam, werd ditmaal Jan v.S. aanbevolen, maarde meerdere aanspraken van den luit. dier compagnie Robert Raveschot, n
Zie: Fruin,Gesch. der Staatsinstellingen('s Gravenh. 1901).Bartelds[Sypesteyn, Maarten van]SYPESTEYN (Maarten van), zoon van Evert (die voorgaat)
1203zag hij zich door prins Willem benoemd tot commies der vivres. Hij toonde zich vanganscher harte de zaak der vrijheid toegedaan en heeft bij versc
1204wet moesten vaststellen. Kort voor zijn overlijden werd hij met zijn nakomelingen inden nederlandschen adelstand verheven, waarmede aanspraken erk
1203T.[Tasman, Abel Janszoon]TASMAN (Abel Janszoon), geb. te Lutjegast in 1603, overl. te Batavia in 1659, gingal jong naar zee en had als varensgezel
1204Nu volgde de onderneming, waaraan hij zijn grooten roem te danken heeft: 14 Aug.1642 vertrok hij als schipper-commandeur over twee schepen tot ont
1205afbreuk te doen en met Siam handelsbetrekkingen aan te knoopen. De resultatenvan dezen tocht bleven beneden de verwachtingen en na terugkeer werd
1206orde als buitengewoon commissaris naar Schotland gezonden om daar den Koningte spreken en het kartuizerklooster ‘Vallis Virtutis’ te Perth te visi
115Zie: Frederiks en van den Branden,Biografisch Woordenboek61 enNederland's PatriciaatVIII, 55.Wiersum[Beudt, Gijsbert]BEUDT (Gijsbert), ged. te
1207Bij Koninklijk besluit van 14 Aug. 1884 werd Telders met ingang van 5 Sept. d.a.v.benoemd tot hoogleeraar aan de polytechnische school te Delft. H
1208ijzeren liggersinVerhandelingenvan genoemd Instituut (1883-84, blz. 49);Verslagomtrent de beproeving van de brug over den Rijn bij RheneninNotulen
1209als mevrouw Duvoisin was zij een der heftigste en ijverigste leden der z.g. cabale,een partij ter hoofdplaats opgericht, met het doel den gouverne
de kerkeraad nogmaals, dat zij zich bij die catechisatiën van Ds. T. zeer welbevinden, die opNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
1210verscheiden plaatsen binnen en buiten de stad wekelijks 8 à 9 maal gehoudenworden (het Portugeesch was nog krachtig) en dat de gemeente ‘in een vr
1211raal van Ned.-Indie('s Gravenhage 1891) en de daar genoemde bronnen; deHaan,Priangan, passim en van denzelfde:Platenalbum Oud-Batavia, H. 20.
1212uitstekend voortbrengsel op kunstnijverheidgebied.Zie: A.C. Kruseman,Bouwstoffen voor een geschiedenis van den Nederl.boekhandelII (Amst. 1887).Ba
er voor, dat de spionnen van fransche zijde, die hem in zijn kwaliteit van baljuw endijkgraaf bespiedden, geen vat op hem kregen.Hij huwde te Kockenge
1213Zie:Stamboek van de familie Thierens(m.s.); H.T. Colenbrander,Gedenkst.der Alg. Gesch. van Nederl.(1775-1840), 557; Koolemans Beynen,Histor.Gedenk
gecommitteerde raad, en van Maria van Hoogenhouck. Uit dit huwelijk éénzoon.Zie:Stamb. der Familie Thierens;Rotterd. HistoriebladenIII;Mdbl. Ned. Leeu
Hij was gehuwd met Sara Cruydenier. Zij maakten 9 Nov. 1594 eentestament, hij gezond, zij ‘sieckelijck te bedde liggende’, waarbij zij elkanderwederzi
1214te Naarden 10 Nov. 1840, zoon van Jacobus Hendrik T. en van AnnaJacoba de Cock. Hij werd student te Leiden, waar hij 18 Sept. 1777 voor derechten
TIERENS (Simon), geb. te Gorinchem 6 Apr. 1788, overl. te Utrecht 19 Sept. 1856,was de zoon van Seger Tierens, kapitein der genie, en Anthonia Adriana
1215rant-ingenieurs. Op 15 Nov. d.a.v. werd hij benoemd tot ingenieur 2e klasse en teHarlingen geplaatst. Hij was belast met de zorg voor de westelijk
TOUR VAN BELLINCHAVE (Mr. Marc Willem baron du), geb. te Leeuwarden 29Juli 1835, overl. op het landgoed ‘De Hassink’ onder Gorssel 26 Juli 1908, zoonv
121614 Sept. 1852 (en nogmaals 11 Aug. 1853) en promoveerde te Utrecht 1859 totdoctor in de rechten, op proefschrift:Geschiedenis der regtsmagt van Ge
1217[Tulden, Hendrik van]TULDEN (Hendrik van), omstreeks 1580 te 's Hertogenbosch geboren en 27 Sept.1617 te Antwerpen overleden.Hij was een zoon
1218leven. Slechts een enkele van zijn drukken is gedateerd; zijn werkzaamheid moetongeveer tusschen 1517 en 1531 hebben gelegen. Hij heeft weinig ged
1217V.[Vaillant, Everhard Maurits]VAILLANT (Everhard Maurits), geb. te Amsterdam 30 Juni 1842, overl. te 'sGravenhage 24 Nov. 1904, was de zoon v
1218koninklijke fabriek van Paul van Vlissingen en Dudok van Heel, en werd in 1868benoemd tot adjunct-ingenieur voor de tractie bij de Hollandschespoo
1219en in 1902 associeerde hij zich met A.C. Sluyterman, die na zijn overlijden zijnezaken voortzette.Hij huwde 13 Juli 1871 A.C. Muysken, die hem ove
116het openen van den gesloten brief der Compagnie, waarbij Pieter Dircksz Keyserals schipper op de ‘Hollandia’ werd aangewezen in de plaats van den o
VALCKENIER (Adriaan), geb. te Amsterdam 6 Juni 1695, als zoon van Mr. PieterRanst Valckenier, secretaris en schepen der stad en bewindhebber derCompag
1220Valckenier vertrok op 19-jarigen leeftijd in den rang van onderkoopman naar Indiëmet het schip ‘Linschoten’ en kwam 21 Juni 1715 te Batavia aan, w
1221min iets gedaan om den gruwel te beëindigen. Maar evenzeer van Imhoff c.s. hebbenvan uit hun posten aan de poorten de ‘massacre’ aangezien, zonder
1222In twistgesprekken met predikanten verdedigden zij vooral twee leerstukken, aaniederen Katholiek van overtuiging dierbaar: de Eucharistie en het P
1223ofte Houwelyks WederwraakenVirginia of de standvastige kuischheid(beidetreurspelen in 5 bedrijven) benevens enkele Verjaars-, Bruylofts-, Lijk- en
1224Bruydt-lofs ende Zegezangen(t'Amsterdam bij Everard Cloppenburgh 1642). ‘Defeylen, ons door d'overtredinge Adams geworden’ zijn hier ‘do
1225hem met Const. en Chr. Huygens en met Fullenius bewaard. Zijn bovengenoemdezoon huwde 1683 met Anna Maria van Vierssen, werd dit jaar grietmanvan
een boek:Reis in Palestina en Syrië, 2 dln., bij Kemink te Utrecht, met een engelschevertaling te Edinburg en Londen in 1854 en een duitsche vertaling
1226tina, zoowel in den vreemde als in Nederland. Als dokter was hij vroeger op deparijsche klinieken voorbereid, wat hem bij zijn reizen herhaaldelij
Juten[Veltwijck, Gerardus van]VELTWIJCK (Gerardus van), geb. te Ravenstein of volgens sommigen in Utrecht,overleed te Brussel 5 of 6 Jan. 1555. 19 Maa
117niets te vinden. Die Fydalgo was natuurlijk een spion. Nadat van Beuningen tweenachten in het fort doorgebracht had, was hij ‘seer vermoeyt’ en gin
1227Leuven als student van het Verken plechtig tot primus uitgeroepen. Hij voltooidezijne studiën in de rechtsgeleerdheid aan de universiteit, werd la
cloeck van Elslo. Den 14en Mei 1488 goot hij, bijgestaan door zijn jongeren broeder,ook Jan genaamd, een klok voor het kapittel der O.L.V. kerk te Maa
1228toegewijd aan de H. Barbara. De kosten beliepen 72 rijnsche guldens aan daghuur,waarvan 30 voor Jan den Jongere. Deze werden hun van wege het kapi
1229Henri H.H. Uyttenbroeck,Bijdragen tot de geschiedenis van VenloI, 152-153;Jos. Habets,Middeleeuwsche klokken en klokinschriften in het Bisdom vanR
Willem van Diest, den grisailleschilder, tot leermeesters in deze kunst. Ofschoon hijals schilder en graveur van tafereelen en portretten en niet mind
1230lijke dichters uit de eerste helft der zeventiende eeuw. Toen Anna Roemer Visscher(V, 1031) na het verlies van haar vader (1620) zich langen tijd
1231bed, waarnaar J. Verstraelen een thans zeldzame gravure deed verschijnen, werdhem in 1625 door de St.-Gen. 36 gld. toegekend, nadat H.H.M. hem en
1232ned. letterk.IV (Gron. 1909); v. Riemsdijk,Catal. der schilderijen in het rijks-mus.te Amsterdam(Amsterd. 1903); Bremmer,Bedelaar naar een teekeni
Bartelds[Venray, Jan van]VENRAY (Jan van), of Johannes Ceporinus, geb. in 1541, overl. teZalt-BommelNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
1233omstreeks 1 Aug. 1626. Zijn naam wordt ook geschreven: Venraedt, Venraide,Venroy, Venroe, Venro(o), Venradius. Hij was kapelaan, maarhervormingsge
Titelmannus, die er een ander geschrift van Amandus aan toevoegde:De LXXHebdomadibus Danielis lib.I. In een voorrede gaf T. een biografie van A. en de
118haar klanten uitstekende waar te leveren en de prijzen niet al te hoog te doen stijgen.Tot 1904 was van Beuningen de ziel dezer maatschappij, toen
1234met wat ijver en hartelijke devotie het H. Evangelie, in 't openbaar gepredikt doorJohannes Ceporinus, te dier tijd de eerste gereformeerde p
1235dien van Nijmegen met het verzoek om vrijheid tot het beroepen van JohannesCeporinus voor de gemeente aldaar. Dit schrijven was om advies doorgezo
Jacob te Leuven. Overal wist professor Verbeek de achting zijner collega's te winnen.Zesmaal werd hij tot rector-magnificus gekozen. Hij wilde ve
1236siteit, doch beging de fout eerst de regeering te raadplegen, die hem gunstig gezindwas. Zijn plannen leden schipbreuk bij het bestuur der univers
er het leven afgebracht had, op Madagascar door koortsen aangetast, waaraan zoogoed als allen, ook V., stierven. Slechts vier kwamen de ziekte teNieuw
1237boven en werden later op het fransche schip ‘la Maréchale’, onder admiraal de laRoche Saint-André naar de Kaap teruggebracht. Van Riebeeck betreur
VERBURGH (Nicolaas), geb. waarschijnlijk omstreeks 1620. Hij kwam in 1624 alsonderkoopman in dienst der O.I.C. en reisde in 1646, vergezeld van Willem
1238naar Perzië tot bijlegging van de geschillen omtrent den zijdehandel, die hunoorsprong vonden in de pogingen der compagnie om een der bepalingen t
1239en het Goenong-Sahariekanaal. In die rivier kwamen hevige bandjirs voor en dedaardoor afgevoerde slib zette zich op velden van Batavia en in de na
1240Deze betoogen zijn nimmer beantwoord. Onderwijl was O. van Rees bij Koninklijkbesluit van 20 Jan. 1884 tot gouverneur-generaal en de Gelder bij da
groote algemeene ontwikkeling een geschikt vertegenwoordiger bij de geleerdekoningin Christina geoordeeld. Hij keerde echterNieuw Nederlandsch biograf
[Vereul, Mr. Abraham]VEREUL (Mr. Abraham), geb. te Paramaribo 1770, gest. te Amsterdam 1817. Dezedichterstaatsman was reeds op driejarigen leeftijd in
1241van 12 coupletten werd opgeluisterd en waarin de auteur als ‘Cato van uw vaderland’werd toegesproken. Daarna vestigde hij zich als advocaat te Ams
1242gezind, had de landvoogd gemeend, het nieuwe bataafsche bewind als zijnrechtstreeksch oppergezag te moeten erkennen. Natuurlijk werd in den geest
1243romance in zeven zangen, in den omvang van een epicum’. In denzelfdenvierregeligen strophenvorm gaf V. met zijnReinouteen verhaal in zeven zangen,
VERHOEVEN (Petrus), meer bekend onder zijn latijnsche naam Petrus deManso, priester, deken van den Briel, rector der nonnen van Thabor en pastoorvan h
1244van Couwenberghe, deken van Abbenbroek, eiland Putten, en pastoor vanReimerswaal, die in zijn beide kerken een schilderij van O.L. Vrouw had gepla
1245was voorzitter - gekozen als plaatsvervangend lid van het vertegenwoordigendlichaam des bataafschen Volks (districtsvergadering) en behoorde later
5 stuivers (de peso toen ƒ1.33, de reaal 15 centen), dat de erfgenamen in Februariuitkeerden.Zie: Hamelberg,De Nederlanders op deNieuw Nederlandsch bi
1246W.-I. eilandenI, 96 vlg., 223; S. van Dissel inKerkh. Archief(1859) II, 373.L. Knappert[Vermaes, Arie]VERMAES (Arie) Wzoon, geb. te Hellevoetsluis
1247laten vallen, werd in Febr. 1880 een proefzuiging met de Adam II te Duinkerkenbegonnen, en vervolgens een groot werk aldaar door Volker en Bos aan
119na twee jaar onverrichter zake terug, daar Zweden het voorstel van de hand wees.In 1656 ging hij opnieuw naar het Noorden, maar ditmaal naar Denema
Fruytier[Vermuyden, Cornelius]VERMUYDEN (Cornelius), geb. te St. Maartensdijk (eiland Tolen) omstreeks 1590,overl. inNieuw Nederlandsch biografisch wo
1248Engeland 4 Febr. 1656, was de zoon van Gilles Vermuyden, schout zijnergeboorteplaats, en Sara Werkendet. Hij was wellicht van een oude familie;een
1249muyden begon met te trachten, eenig toezicht in te voeren. Hij ging wonen op heteilandje Sandtoft, midden in de droog te maken streek, en niet ver
1250daarvan afgesloten, genaamd het Oude Bedfordkanaal. Evenwijdig daaraan is laterhet Nieuwe Bedfordkanaal, met een grooter profiel, aangelegd. Beide
1251De zoon van den bovengenoemden graaf Frans van Bedford, Willem, later hertog,die hem in 1641 opvolgde en met wien Vermuyden evenals met den vaders
1252is af te leiden, dat hij een Engelschman was. In 1635 hadden zij 7 kinderen, allengeboren in het district, waar hij zijn woning had. In 1624 werd
1253[Vernaechten, Wilhelmus]VERNAECHTEN (Wilhelmus), Vornachten (door Brom verkeerd Vemaethengenoemd), pastoor te Hulst (Z. VI.), overl. 20 of 21 Sept
1254Sara van Gheel, zuster van Pieter en Magdalena, gehuwd met Gilles Kuffeler,broeder van Abraham (II, kol. 735) en Johannes Sibertus (II, kol. 736),
1255Zie: le Vasseur,Ephemerides Ordinis Cartus.III (Monstrolii 1891), 440-441;Analecta BollandianaXIV, 79; A. Raissius,Origines Cartusiarum Belgi(Duac
wederom eenige maanden te Amsterdam, maar vestigde zich daarna voorgoed teParijs. Volgens haarMémoireswoonde zij naNieuw Nederlandsch biografisch woor
120ningen niet om den Koning met de snedige woorden: ‘At ego claves ligneas hujusFreti in portu Amstelodamensi vidi’, van antwoord te dienen.Dat hij z
1256haar huwelijk te 's Gravenzande, waar zij echter met haar echtgenoot door denhertog van York gevangen werd genomen; na allerlei omzwervingen
1257verscheen o.a. van haar:Les soirées d'automne(Paris 1827, 2 dln.);Fragments etépisodes contemporains(Par. 1828);La contemporaine en Egypte(Pa
1258damschen raad verwijderd. Na dien tijd heeft hij zich uitsluitend aan zijn zakengewijd. Hij trok zich daaruit in 1825 terug om buiten te gaan wone
VESTE (Nicolaas van der) was pastoor en deken van de collegiale kerk te Kapellebij Goes, 1571. Volgens P.v. Lommel, naar een document in het brusselsc
1259getuigenis, geteekend door ‘Nicolaus van der Veste, decanus et pastor Collegiataeecclesiae B.M.V. in Capella’, dat hij den nieuwen vicaris aangest
1260terecht is gekomen in de bibliotheek van den raad-pensionaris van de Spiegel (V,kol. 786). Thans is het in het Rijksarchief. Het is uitgegeven doo
zij een eigen bedeplaats, aan S. Bernard gewijd. ‘De Hoeck’ werd in de 17e en 18eeeuw het bestuurscentrumNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. D
1261van het voormalige haarlemsche diocees; eerst in 1852-53 is de statie opgeheven;de archieven gingen grootendeels naar het bisschoppelijk museum; d
Zie: Val. Andreas,Fasti acad., 266;Analectes hist. Belg.XXI, 154; Habets,Gesch. bisdom RoermondIII, 636.Fruytier[Vincken, Joannes Antonius Lambertus]V
1262Westphalen) 25 Mei 1809, zoon van Thomas Franciscus en Maria JoannaLibert, trad in de orde der minderbroeders, werd geprofest te Erkelenz 7 Februa
121[Beuningen, Samuel van]BEUNINGEN (Samuel van), geb. in 1760, overl. te Utrecht 13 Febr. 1834. Hij werdpredikant te Woudenberg 26 Mei 1782, te Oud-B
titelprentontwerp voor het werk van J.v.d. Velde, riviergezicht met schepen enboerenwoningen, 5 kleine landschappen, roos met insekten 1618; Amst, Arc
1263Fodor (atlas Splitgerber); Rotterdam, Boymans, twee; Maartensdijk, coll. Lugt,gezicht op Londen; Weenen, Albertina, Katharinakerk te Amsterdam.Pre
1264VII, 261; A.M. Hind,A short history of engraving and etching(London 1911) 355;E.W. Moes, Aant. 's Rijks Prentenkabinet, afd. prenten; A.D. de
Daardoor ontstond een breuk met het kapittel van Utrecht, dat de scheuring vanRome doorzette. Van Heussen inBat. Sacr.enHist. episc. Harlem.Nieuw Nede
1265vermelden niets over de Visscher dan den naam, plaats en datum zijner benoeming.Jacobus, broeder van Theodoor, geneesheer te Amsterdam, huwde metR
Malakka; hij wordt op dien dag opontboden en 8 Januari 1647 tot gouverneur vanAmboina benoemd. In 1649 bestormde en veroverde hij het zeerooversnest R
1266penen wordt. 11 Nov. 1650 wordt besloten de V.v.O. als commissaris naar Amboina,Ternate en Banda te zenden, waar door het uitroeien der nagelboome
12671653, later drossaard van het Land van Valkenburg.Zie: Levinus Bor,Amboinsche oorlogen, door A. de. V.v.O. als Superintendentvan de Oostersche Gew
tegen de opdracht van het grafelijk gezag aan Willem van Oranje, werd gedeputeerdin het college ter Admiraliteit in Holland 4 Febr. 1587, doch wilde h
1268intendent-college der Admiraliteit, nevens prins Maurits, niet aanvaarden. Hij werder echter door de Staten van Holland toe gedwongen en nam zitti
bij het regiment van Ile-de-France. In 1789 van het eiland van dien naam in Frankrijkteruggekeerd, aanvaardde hij spoedig daarop de beginselen van de
1269zijn vrouw door de oprichting van een grafmonument in de oudshoornsche kerk. Ditmonument, door den kunstenaar Barthol. Eggers vervaardigd, werd in
1270Catal.no. 356 en 357) en berustten toen bij de familie Waller. Zijn portret, geschilderddoor B.v.d. Helst in 1642, bevindt zich bij den heer J.D.,
1271het Leprozenhuis te Amsterdam in het Rijksmuseum, geschilderd in 1674 door J.Ochtervelt.Zie: Elias,Vroedsch. v. Amsterd.I, 230, 231;Stamboek der f
[Vlies, Bernhard van der]VLIES (Bernhard van der), geb. te Nieuwpoort (Zuid-Holland) 8 Apr. 1770, overl.te Odessa (Rusland) 28 Mrt. 1846, was de zoon
1272vader bracht het tot kolonel en overleed 16 Mrt. 1796 te Kimburn tegenover Ostsjakofaan den mond van den Dniester. De zoon ging als zijn vader in
Maria Troon met St. Martensdal te Leuven, was Vlimmerius aldaar huisbezorger,procurator. De kroniek van het klooster prijst hem als: ‘vir doctus, prud
1273Vlimmerius even vermeld in Aquoy,Klooster te WindesheimII, 208, III, 153, 194.Sweertius,Athenae Belg.(Antv. 1628), 482-483 geeft de titels van de
1274Stoombootreederij opgericht, waarvan hij ook directeur was, en voor haar eenstoomboot, genaamd Prins Frederik, op stapel gezet. De machines werden
1275stoombooten naar het buitenland zenden. De Beurs van Amsterdam werd vanRotterdam op Duinkerken in de vaart gebracht, en dit bleek tijdelijk een ze
1276taal tot de helft terug te brengen. Daarentegen ging het de Koninklijke fabriek vanPaul van Vlissingen en Dudok van Heel tamelijk goed; zij deelde
122naar het noorder-leger gezonden, met geheime opdracht om den aanvoerder,generaal Dumouriez, gevangen te nemen, liet deze, van hunne komst verwittig
1277drijven. Verder is van Vlissingen te laat begonnen, ijzeren schepen te bouwen enheeft hij te laat ingezien, dat zij meer paardekrachten moesten he
en werd omstreeks 1700, nadat zij een paar jaar vicares geweest was, tot moedergekozen. Bij gelegenheid van haar vijftigjarig jubileum, 28 Aug. 1735,
1278Voel, gewesene eerweirdige Moeder Ancilla, twintich jaeren betoont, op haerenvijftighjarigen jubité in het vermaert klooster der Annunciaten binne
Knipscheer[Voet, ridder Paulus]VOET (ridder Paulus), vader van Gisbertus Voetius, zoon van Nicolaas (1) Dirkz.Voet (zie op dat art.), gesneuveld in 15
1279militie, gecommandeerd door Heusdens gouverneur Floris van Brederode, heer vanKloetinge. Met deze ‘Heusdensche militie’ voegde hij zich omstreeks
van het Staten-collegie en Voetius, wat inzonderheid openbaar werd nadat Gisbertuszijne godgeleerde studiën had aangevangen. Trouw volger van het rech
1280kon Heusdens gedenomineerde alumnus blijkbaar zijne tong niet voldoende inbedwang houden tegenover Bertius' ‘vaste resolutie’. Voordat hij Le
1281Daechs-vaerdicheytenz. (14 Juni 1630), volgde van gereformeerden kant (24 Juni1630):Naerder openinghe van de manifeste bij de vier predicanten bin
1282bewaard in de universiteit te Utrecht, en hiernaar gegraveerd door J. Munnickhuizen,geteekend en gegraveerd door S.v. Lamsweerde, gegraveerd naar
VOLKACH (Henricus de), van de orde der Carmelieten, werd 20 Juni 1352 doorPaus Clemens VI tot titulair-bisschop van Megara verheven enNieuw Nederlands
123Mémoires(III, 362) onder de maarschalken, wier keuze ergernis wekt, in plaats vante bevredigen.Tijdens zijn verblijf hier te lande heeft hij zich e
1283door Petrus, kardinaal van Palestrina, gewijd. Brom denkt, dat hij wijbisschop wasvan den utrechtschen bisschop Jan van Arkel. Als zoodanig komt h
1284Analectorum Theologicorum DisputationesCCCXXI (Leiden 1653, zie PosthumusMeijes,Joh. ReviusXVI); v. Hattum,Geschied. Stad ZwolleIV, 70, V, 128;Eli
broederschap der H. Besnijdenis. Hij ging over naar het bisdom Kamerijk, waar hijaartsdiaken werd. VolgensBijdr. Brab.V, 574 zou hij in het jaar 1665
1285de St. Janskerk 24 Febr. of Aprii 1612 (Tax.XXVI (1919), 285, 286), overleed teAntwerpen 8 Oct. 1659. Hij studeerde aan de universiteit te Leuven,
om Donderdags in het lof van het H. Sacrament te branden. De kanunnik Gijsbrecht,die 1534 voorkomt, kan nog dezelfde zijn.17 Juni 1508 werd te Utrecht
1286Zie:Archief Zeeland(1910), 216;Archief Aartsb. UtrechtXXIII, 419;Bijdragen bisdomHaarlemXXV, 431, 437.Fruytier[Vos, Joannes]VOS (Joannes), kartuiz
handels-etablissement te vestigen. Om den makassarschen handel weer op dreefte brengen, welke sinds eenigen tijd kwijnende was, doordat Boegineezen de
1287begonnen te verdringen, vatte hij het plan op, de vestiging aan de oost kust, m.n.aan de baai van Kendari, te bevorderen van de Orang-Badjo's
Amsterdam, waar hij opziener der stedelijke bibliotheek werd. Hij vertaalde vanReyd'sHistorie der Nederlandsche oorlogen(Arnhem 1626, 4o) in het
1288que gentium annales auctore Everardo Reidano Dionysio Vossio interprete(Lugd.Bat. 1633, fol.). Door deze vertaling is het werk van van Reyd ook bu
124armée seront commandées par un général de division (d.w.z. niet meer door eengénéral en chef, zelfstandig commandeerend generaal); art. 3. Le génér
't leven en bedrijf der graven, van Diderick den eersten af, tot het einde van vrouwJacoba toe ... vertaelt doorN. Borremans (Gorinchem 1677, 4o
1289Zelandiaeque ... Altera hac editione ex ipsius Vossii autographo auctiore ... curaA. Borremansii (Amsterdam 1680, 4o). Na de uitgave van de eers
van keizer Josef II en der overbrenging der universiteit naar Brussel, gingVandervrecken naar Douai de studiën in de rechten voortzetten. Eerst 1790 k
1290revolutie vernietigde zijn vooruitzicht om lid te worden van den hoogen raad teMechelen, 1795. Na het land eenigen tijd te hebben verlaten vestigd
[Vredeman, Jaques]VREDEMAN (Jaques), geb. 1558 of 1559, waarschijnlijk te Antwerpen, overl. teLeeuwarden in 1621. In 1589 verkreeg hij het burgerrecht
1291gium Musicorum, eene particuliere muziekvereeniging van volwassen personen,die in de kunst werden onderwezen en voorts bijeenkwamen ter beoefening
getrokken, vanwaar hij naar de Noordelijke Nederlanden uitweek. In 1586 vindt menhem te Leiden, waar het huwelijk van zijn zoon Michiel, die voorgaat,
1292een jaarwedde van 72 gld. verplichtte, gedurende vijf jaar, iedere maand een nieuwlied of een psalm op het klokkespel te stellen, de melodieën op
1293woordig was bij het huwelijk van zijn zoon Paul. Later vestigde hij zich te 'sGravenhage. In 1604 deed hij een vergeefsche poging om toegelat
1294publiceerde. In 1577 kwam Vredeman'sTheatrum vitae humanaebij P. Baltens teAntwerpen in 6 platen uit, en in hetzelfde jaar gaf hij het werk,
125Tijdens zijn verblijf alhier werd de betrekking van chef van den generalen staf bijhet fransche noorder-leger (en het bataafsche leger) vervuld doo
VREDENBURCH (Mr. Adriaan van), geb. te Delft 18 Januari 1680, ged. in deNieuwe kerk 19 Januari, overl. te Delft 5 Nov. 1759, begr. in de Oude kerk 10
1295van welk ambt hij in 1714 afstand deed en waarin hij door zijn broeder Mr. Willemv.V. (1689-1717) werd opgevolgd. Hij werd vervolgens veertigraad
1811, secretaris van het depart. van Waterstaat en Publ. Werken 1814; referendaris1e kl. 1819; gouverneur der prov. N. Brabant 1823, van Zeeland 1826
1296dat ambt ontslagen 1 Januari 1853. Staatsraad i.b.d. 28 Sept. 1832.Bij Kon. besl. van 9 Januari 1821, no. 93, werd hij in den nederl. adelstandver
1698, kerkmeester 24 Jan. 1699, gecomm. ter Auditiekamer van Holl. en W.-Friesl.1704, baljuw en dijkgraaf van Delfland 1708, gecommitt. in den Raad va
1297In 1695 was hij gedeputeerde te velde bij het beleg van Namen.Hij huwde te Delft 8 Oct. 1670 met Catalina van der Goes, overl. te Delft18 Oct. 170
Vredenburch huwde te Rijswijk 19 Juli 1820 met Maria Adriana van derPot (1795-1861), vrouwe van Groeneveld (de bekende heerlijkheid vanOldenbarneveld&
1298Penningen op hem en zijn echtgenoote worden op het Gemeente-museum te Delftbewaard; een paar waren op de Herald. Tentoonst. (1880) ingezonden.Zijn
verkreeg, opening der academie onmiddellijk na nieuwjaar, waartoe besloten werd.Verder verklaarde zij zich voor vrije studie, en dit beginselNieuw Ned
1299werd dan ook, gelijk het reeds aan de universiteiten gold, neergelegd in de wet ophet middelbaar onderwijs van 3 Mei 1863. De directeur werd bij d
V[Woord vooraf]Bij het verschijnen van het vorige deel spraken wij de hoop uit, dat de voltooiing vanhet volgende minder tijd zou vorderen. Hoewel ook
11adjunct-predikant te Hellendoorn 23 Nov. 1788, predikant te Ulsen 6 Mei 1789 ente Emmen 6 Nov. 1808. Emeritus geworden 31 Dec. 1844, woonde hij in z
126niet met opzet geoefend hebben tegen den schadelijken invloed van de schriftender hedendaagsche bestrijderen van den christelijken godsdienst’. Zij
1300fusie met de Rijnspoorwegmaatschappij, aankoop van de lijnen van laatstgenoemde,enz. Hij had een ongeduldige natuur; dat geen der opvolgende minis
1301van geboorte. Hij komt als verblijvend in ons land voor in een viertal oorkonden,uitgegeven inOorkondenboek van Groningen en Drentheno. 1027, 1165
1302abdijen Vinea te Leuven en Nazareth bij Lier. Daarna keerde hij naar de abdij weerals prior, om eenigen tijd later als provisor in de abdij werkza
1301W.[Waalwijck, Paulus van]WAALWIJCK (Paulus van), kapelaan van den bisschop van Roermond, Willemvan der Linden, vermoord 23 Juli 1572. Na het innem
1302Zie:Analectes hist. eccl. Belg.XII, 290, XIV (1877), 286, 290, 298, XXVII (1898),393, 416.Fruytier[Waesberghe, Ludovicus Josephus Maria van]WAESBE
1303en werd steeds herkozen. 1882 werd hij benoemd tot kantonrechter-plaatsvervangeren 7 Febr. 1888 tot burgemeester van Hulst. Toen hij 10 Nov. 1893
1304[Waeywel, Daniël]WAEYWEL (Daniël), geb. te Middelburg 2 Febr. 1654, overl. te Amsterdam 14 Febr.1736, zoon van den onderschout Adriaan en Rachel Q
1305meegewerkt aan den goeden naam, dien de republiek op cartografisch gebiedgekregen heeft; hierbij ook niet te vergeten de van Keulens, die de kaart
1306nemens een armengasthuis met kapel voor een rector te stichten te Doorn, of in destad Utrecht, zooals de bisschop zou beslissen. 16 Febr. beveelt
Zie: Eubel,Hierarchia CatholicaI, 496, II, 306, 311; Matthaeus,Vet. aevianalectaV, 378.Fruytier[Wamel, Joannes van]WAMEL (Joannes van), 12 Juli 1643 g
dergelijks te zullen schrijven, een boete van 100 zilveren dukatons, schrapping vanzijn naam uit de rol der studenten en verbanning buiten Holland en
1307zijn geboortestad, later te Oirschot. Evenals zijn schoonvader had hij grooten naam,werd o.a. in Mei 1696 ontboden naar Spanje ter behandeling van
[Wassenaer, Abel]WASSENAER (Abel) was in 1583 met zijn vader uit Waesmunster in Vlaanderennaar Zeeland gevlucht en vestigde zich in 1613 te Utrecht op
1308leenden als landmeter (register van acten en commissiën der Staten). Bij een nieuwetitel uit gaaf van de in 1633 en 1637 door Nienrode (I, kol. 13
1309werden gepubliceerd. Echter schijnt later eenige verkoeling tusschen dezen en W.te zijn ingetreden. Met Ez. de Decker (I, kol. 690) vervaardigde W
1310[Weert, Johannes de of van]WEERT (Johannes de of van), of van Werd, norbertijn der abdij St. Michiel teAntwerpen, overleed aldaar 18 Mei 1499. Bij
uitmaakte, na een driedaagsch debat gestruikeld was over het wetsontwerp, dateen zeer beperkte uitbreiding van hetNieuw Nederlandsch biografisch woord
1311kiezerspersoneel beoogde, de z.g. censuswet, ging hij als minister van oorlog overin het kabinet-Heemskerk (1874-77). Hij slaagde er in deWet tot
1312hàd. Aan W.'s ministerschap is toen voor goed een eind gekomen.Toen de begrooting van uitgaven van Nederl.-Indië door de 2de Kamer verworpenw
WENDELBERCH (Wilhelmus), Windelberch, bernardijn, geboren te Middelburg,tradNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
13131 Juni 1506 in het cistercienserklooster St. Salvator te Antwerpen, tegelijk metGerardus Houtmarct van Eersel in N. Brabant. Beiden werden 1507 to
127leidsche Universiteit. In 1680 gaf hij (een herdruk van?)Justinianaei de StolataeVirginitatis jure, Lucubratio Academica(Lugd. Bat.). Uitgeweken na
ook den maker wilde leeren kennen. Hij kwam van der Werff te Rotterdam opzoekenen van dien tijd af tot zijn dood in 1716 dateeren de gunstbewijzen, di
1314der van zijn zijde ten deel vielen. Niet alleen overlaadde hij dezen met bestellingen,met diamanten en zilveren tafelserviezen, maar bovendien nam
1315niet in onzekerheid. Herhaaldelijk heeft hij zichzelf afgebeeld, zoowel op jongenleeftijd met zijn knap, levenslustig gezicht en natuurlijk krulha
1316beschrijvingen der Ned. konstschildersIV, 68; Immerzeel en Kramm (ookhet Aanhangsel op Terbrugghen);Oud-HollandV, 67;Zondagsbtad,hoofdzakelijk gew
de oorkonde, inHist. ep. Ultraj.563-564, dat ‘anno millesimo trecentesimo’ aangeeltis nog een getal weggelaten.De geschiedschrijvers der dominicanen,
1317waarschijnlijk een benaming naar zijn geboorteplaats. Hij overleed in 1422.Zie: Eubel,Hierarchia Cath.I, 272;Revue Bénédictine(1904), 58, 278, (19
WESSELMAN VAN HELMOND (Pieter Adriaan), zoon van den voorg., geb. teHelmond 6 Mei 1824 overl. 7 Maart 1880 te H., ging bij zijn huwelijk van het kaste
1318geb. te Arnhem 11 Juli 1856, geh. te Helmond 14 Juni 1880 met den bankier Arn.Willem Lotichius; Carel Frederik, geb. 20 Febr. 1859 te Helmond, ove
norbertijnercollege te Rome. 1734 werd hij vicaris in Zoerle, 1737 te Nispen enEsschen. 1740 keerde hij terug in de abdij en bekleedde den post van su
1319zorg en ijver zijn parochie. Een nieuwe steenen schuurkerk werd door hem opgericht.1778 werd hij door den bisschop van Antwerpen tevens tot deken
de belangrijke opdracht om te trachten een vergelijk met dit land te treffen. v.B.'shouding tijdens deze onderhandelingen heeft heel wat stof opg
Zie: van Goor,Beschrijving van Breda('s Gravenh. 1744); Hollestelle,Gesch. beschr. v. Tholen(Middelb. 1897).Bartelds[Widmarius, Abdias]WIDMARIUS
132030-jarige oorlog (die van de 350 predikanten slechts 30 overliet) deed hem naarons land vluchten. Te Amsterdam oefende hij zich in de hollandsche
daar deze echter te veel geld vroeg kreeg van Wieringen de opdracht. Zijn zeldzameschilderijen kenmerken zich door een grauwe,Nieuw Nederlandsch biogr
1321koele tint. S. Ampzing spreekt van een schilder Klaes van W., een zoon vanCorn. van Wieringen, die in 1636 in Haarlem was en naar men meent 24 Oct
1322en acht in afwijking van andere gezaghebbenden zijn beteekenis niet daarin dat hijals ‘voorlooper der Remonstranten’ zou moeten aangewezen worden.
1323jaarlijksche contributie zouden zij ontslagen zijn van gedwongen levering aan hetgouvernement tegen abnormaal lage prijzen. Tot administrateur wer
1324waar hij zich vestigde te Baarn op het landgoed Pijnenburg. Thans, een eeuw nahet gebeurde, is het nog aandoenlijk het relaas te lezen van Willem
1325mannen in groote beroering; ook Philips kwam het ter oore, die, naar het schijnt,zijn vroegeren gunsteling schuldig bevonden heeft. Hij werd altha
Zie: Schutjes,Gesch. bisdom den BoschII, 251, 271; v.d. Does deWillebois,StudiebeurzenIV, 534-544;Analectes hist. eccl. Belg.XVII (1881),195, 204;Val.
1326[Willems, Mattheus]WILLEMS (Mattheus), of Guliëlmi, is meer bekend onder den naam Drunaeusvan Drunen, naar zijn geboorteplaats in de Langstraat, w
128als anti-oranjegezind en als aanhanger van de Witt bekend stond, ervan verdachtCromwell de Acte van Seclusie in den mond te hebben gegeven; van dez
Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
1327[Willemszoon, Dirk]WILLEMSZOON (Dirk), geb. waarschijnlijk te Asperen, gest. aldaar 16 Mei 1569.Reeds als jongeling was hij te Rotterdam tot het p
Hij huwde te Zutphen 28 Nov. 1822 met Gerharda Barbara CatharinaTheben Tervile (1796-1861), dochter van Joost Christiaan T.T. en vanCornelia de Veye.
1328en zich in 1632 in de omstreken van Toela bezig hield met het winnen van ijzerertsen het vervaardigen van geschut. De zoon, Andrej Andrejewitsj, v
1329in 1862, pastoor te Nederweert in 1860, pastoordeken te Venlo in 1884.Zie: zijnbidprentje.Verzijl[Winter, Jan de]WINTER (Jan de), meester, komt vo
1508 (Archief aartsb. UtrechtXXIII, 416) en komt een Corn. Henrici de W. voor bijde begeving van een vicarij te Baasdorp en te Middelburg.Zie:Oudheden
1330weest van het kartuizerklooster Nieuwlicht buiten Utrecht. In 1409 was hij alszoodanig dom Bernardus (kol. 108) opgevolgd, die het prioraat te Utr
[Wittem, Arnold heer van (3)]WITTEM (Arnold heer van) (3), overl. in 1325, zoon van den voorgaande, hieldvan den hertog van Brabant ter leen het huis
1331genoote Aleidis, dochter van Raes Mascherel van Schönauwen, vanhet kapittel der akensche munsterkerk de heerlijkheid Gulpen; ook schonk hij aande
Simon en Judasavond (27 Oct.), kreeg hij van Philippina, vrouwe van Montjoie enValkenburg, de dorpen Mechelen en Wahlwyler in leen; in 1361 werd hij r
129Van Beverningk, wiens zinspreuk luidde: ‘Ne te quaesiveris extra’, wordt door vóór-en tegenstanders als een man van buitengewone talenten geroemd.
1332van Bautersem, dochter van Willem v.D., heer van Oosterhout en Breda; zijhertrouwde met Arnold van Melun, slotvoogd van Tervueren.Zijn zoon Jan (2
[Wittenhorst, Johan van (1)]WITTENHORST (Johan van) (1), overl. 3 Juli 1569, begraven te Horst (Limb.),heer van Horst, zoon van Johan, heer van Sonsfe
1333gesteld; 6 Nov. 1524 verpandde Karel, hertog van Gelder, hem de halve heerlijkheidHorst zooals hij die van Eduard van Bocholtz had ingelost, welke
13347 April 1570 werd hij als drost van Montfort vervangen door Willem van Merwijck(1) (kol. 865).Hij was gehuwd met Margaretha van Brederode (dochter
Walraven van Wittenhorst huwde volgens huwelijksverdrag van 15 Mei 1575 metMargaretha van Deurne, dochter van Johan en van Josina van Erp,en na haar d
1335ter van Vincent Voss van Schwarzenberg en van Jacoba vanWittenhorst.Uit deze huwelijken 12 kinderen, o.a. Johan (3), die vóórgaat; Wolfart Evert,h
in ons land en verkregen door dezer gunst vele beneficies. Georgius de Wolkensteynwas kanunnik van Brixen en van Trente. Hij behaalde aan de uni-Nieuw
1336versiteit te Bologna den doctorstitel in 1476. In 1483 verkreeg hij een kanunnikdijin de Sint Janskerk van 's Hertogenbosch. Hij was raadshee
van 100 pond sterling, het andere werd gekocht door Fop Smit te Rotterdam voor1200 gulden. Op zekeren dagNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. D
1337gaf de schilder Bourçe hem den raad zich toe te leggen op het schilderen vanzeegezichten. Wolters deed nu studies op de oevers van de Schelde; hij
130de grootste achting voor zijne werkkracht, bekwaamheid en eerlijkheid.Op 1 Apr. 1902 werd hij tot lid der Eerste Kamer gekozen door de Staten derpr
van Dalen[Worzel, Cornelius]WORZEL (Cornelius), geb. te Antwerpen, overl. te Brussel 22 Augustus 1622. TeLeuvenNieuw Nederlandsch biografisch woordenb
1338behaalde hij als student van de Lelie 21 Febr. 1566 den titel van ‘meester in de vrijekunsten’, later, 5 Mei (jaar onbekend), het licentiaat in de
Zie: C. de Visch,Compendium Chron. abb. B.M. de Dunis(Brux. 1660), 100,120;Cron. etNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
1339Cart. de Dunis, 98; F.v.d. Putte,Chronique et Cart. de Groeningen(Brug. 1872),p. LCV.Fruytier[Wurffbain, Johan Sigmund]WURFFBAIN (Johan Sigmund),
1340Valentijn zijn licht daarover ontsteken kon. Het werk droeg naar de gewoonte dierdagen den volgenden omslachtigen titel:Joh. Sigmund Wurffbain Vie
1341hujus ecclesiae’. Als zoodanig werd hij te Rome door het hoofd der missie, P. Codde,voorgesteld.Het regende aan het adres van van Wijck en zijn me
1342aan van Wijck bekend was, gaf hij nieuwe geschriften uit tegen de stellingen vanverschillende hollandsche priesters. Deze, zooals de vorige, werde
1343dagen, of de baljuw deed een inval, terwijl van Wijck de H. Mis opdroeg en voerdehem gevangen naar Utrecht. Pastoor Jansen werd 24 Juni daarop vol
1344de daerby aengewezen een rechtmaetige overeenkoming tusschen de leere dergereformeerden ende leer der soo genaemde Jansenisten rakende die selve s
1345aan de Dyle te Mechelen, die volgens het zeggen van zijn vrienden aan de zichtegen Rome verzettende partij veel schade berokkende door zijn talloo
Vervolgens werd hij in 1838 2e praeceptor in het Latijn aan het Gymnasium te 'sGravenhage, later leeraar in de Nederlandsche taal en ge-Nieuw Ned
1346Brom,Archiv. in ItaliëIII, no. 131-150, 521, IV, 49, 357, 391, 394.Fruytier[Wijck, Cornelius van]WIJCK (Cornelius van), of van Wijk, magister, pri
groote deugd en eenvoud uitblonken. In Smallen Ee wenschte men na den doodvan den abt Paulus een degelijk en bestuurder: een vijand van wanorde, pronk
1347of wel vreesde hij, dat een ander in Rome met zijn abdij zou begiftigd worden, zooalsin dien tijd meer gebeurde, wanneer men in Rome de bevestigin
door die keuze verkregen. 24 Jan. 1606 werd hij tot proost van het kapittel benoemden 5 Mei daarop in bezit gesteld van zijn ambt, echter niet zonder
1348dit ambt, en werd in de St. Lambertuskerk begraven, waar hij voor zijn oom eengraftombe had doen oprichten.Zie:Analectes hist. eccl. Belg.VI (1869
163, in de Valk. De brieven zijn 1572 op het stadhuis te Edam gekomen. In 1799was het meer dan een eeuw geleden, dat de beurs was vergeven, zoodat de
1349X.[Xanten, Gosuinus de]XANTEN (Gosuinus de) of de Zanten, regulier-kanunnik van St. Augustinus inde priorij Mariënborn bij Arnhem. Toen de eerste
1350hem 1419 buiten Amersfoort in Birkes verplaatst werd op verzoek van hetstadsbestuur. Daarna werd hij bestuurder van het nonnenklooster Jerusalem b
1349IJ.[IJsbrandsz., Jan]IJSBRANDSZ. (Jan), kartuizer, overl. 24 Dec. 1559 te Amsterdam. Hij trad te Leuvenin het kartuizerklooster, doch ging later o
1350Catholiecke Kercke(Antw. 1681) 8o, 272 blz. De eerste bladzijde bevat:SeyndtbriefAen Mijn Heer Gvilliam de Beveren Praedicant vande Ghepretendeerd
131schiedenis en in 1862 rector. In 1878 vierde hij zijn 40-jarig jubileum als docent entrad als rector af.Na zijne komst in den Haag had Beijnen zich
1351Z.[Zilgens, Antonius Leo]ZILGENS (Antonius Leo), geb. 14 Juli 1783 in 's Gravenhage, overleed teAntwerpen 27 Mei 1850, waar hij gedurende vel
[Zumbach van Koesfeld, Lotharius]ZUMBACH VAN KOESFELD (Lotharius), geb. te Trier 27 Aug. 1661, gest. te Cassel29 Juli 1727, zoon van Carl, ontving op
1352zich om zijn vrijzinnige denkwijze in 1688 te Leiden, waar hij 16 Maart 1689 isingeschreven als stud. med., in 1690 op zijn naam deFlorae Lugduno-
1353Gouverneur van Ceylon. Na 23 Juni 1699 benoemd te zijn tot Directeur van Suratte,werd hij in 1703 naar Batavia opgeroepen om als secretaris van de
1354bekend. Uit dit huwelijk werden een dochter Hillegonda en een zoon Hendrikgeboren. De eerste is gehuwd geweest met Mr. Cornelis van Berendrecht,di
Zie: Hoynck v. Papendrecht,Analecta BelgicaIII, p. II, 15, 92;Analecteshist. eccl. Belg.XIV (1877), 291.FruytierNieuw Nederlandsch biografisch woorden
1355[Zijl, Johannes van]ZIJL (Johannes van), deken der collegiale kerk op het kasteel Zandenburg bijVeere en der Lieve Vrouwekerk in Veere, overleed 1
1356bisd. HaarlemVIII, 149). Hij verkreeg de parochie van Oost-Souburg; zij was 1515vacant door zijn dood.In het register der broederschap van de vier
132gevallen der Rederijkerskamer voor uiterlijke welsprekendheid binnen Leijden,gedurende het tweede jaar van derzelver bestaan(Leijden 1835);Sententi
door le Vasseur, prijst zijn buitengewone godsvrucht en vermeldt, dat hemvoortdurend vrijen tijd was toegestaan tot het afschrijvenNieuw Nederlandsch
133phetie van Habakuk(Utr. 1713);Heilige keurstoffen(Utr. 1714);Heerlijkheid desEvangeliums boven de wet... (Amst. 1723); enkele dezer werken zijn na
[Biestkens, Nicolaes (1)]BIESTKENS (Nicolaes) (1), afkomstig uit Diest, zoon van Nicolaes, begravente Amsterdam 26 Maart 1585. Hij was boekdrukker, al
134dam in het poortersregister ingeschreven als boekverkooper, komende uit Hoorn.Wellicht was hij of zijn vrouw daarna nog in Emden, waar dan in 1581
135Intusschen kennen wij hem ook als rederijker: reeds in den bundelNieu JaarLiedekensvan 1581 tot 1608, door de oude kamer ‘In liefde bloeyende’ in 1
136als circator, doch werd 7 Maart 1654 benoemd tot pastoor te Diessen N.-B. Negenjaar bestuurde hij deze parochie, die een schuurkerk had opgericht o
hand. Ook werden zijn colleges druk bezocht en algemeen geroemd. Hij begon zichthuis te voelen in het vreemde land, waar de eerbewijzen hem overvloedi
137met Clara Wilhelmina Laumayer in het huwelijk.De belgische revolutie van 1830 verstoorde op hardhandige wijze zijn gelijkmatigeloopbaan. Birnbaum b
138's Gravezande,Unie van Utrecht herdacht74, 185;Zelandia IllustrataI, 457, II,334.Mulder[Blancx, Nicolaas]BLANCX (Nicolaas), zoon van den voorg
anatomicum, commentario ... auctum(Amst. 1666), heeft hij van zijn eigen handuitgegeven:Oratio de iis quae homo naturae, quae arti debet(Amst. 1660);
139compendium, disputationibus duodecim, in illustr. Amstelodamensi atheneo publiceventilatis, absolutum(Amst. 1667);Miscellanea anatomica hominis bru
12van boeken voor kerkelijk gebruik. Een drietal codices van zijn hand, afkomstig vanhet klooster Nieuwlicht, bevinden zich nog in de Universiteitsbib
140te nemen opdat het nageslacht de waarheid zou kennen.De hoofdinhoud derMemoriëngeeft locale historie, doch van algemeen belangvoor hem, die het anc
141Zie: v. Abcoude,Naamr. van Nederd. BoekenI, st. I en III; Visscher en vanLangeraad,Biog. Wdb. Prot. Godg.I, 566; W.v. Beuningen,Het geestel.kantoor
Momus gestroyd in en buyten de Academie-kerk te Franequer. Ter eeren van vijfberoemde Heren Professoren, wanneer hun Hoog Eerw. het Catheder nog nauwl
142verdediging van de bij hem zoo duur geschatte regtzinnigheid ingevolge de leer derdordtsche vaderen die hij waande, dat door Valckenaer in zijne re
143ning van zijnen zwaren arbeid in den wijngaard des Heeren... (Leeuw. [1763]).Zie: Visscher en van Langeraad,Biogr. Woordenb. v. Prot. Godgel. inNe
144‘seconde edition’ door hemzelven bezorgd; en in 1657 gevolgd door deoorspronkelijke latijnsche uitgave:Johanna Papissa sive famosae quaestionis anf
145gevangenschap. In eene vlaag van wanhoop maakte hij zich 15 Febr. 1850 vankant.Aquasi was intelligenter en leerzamer en van een zachtere inborst da
146(die juist op eene verre dienstreis was), is bij het artikel de Groot van Embdenvermeld. Misschien omdat hij niet zoo bekwaam was als zijne ambtgen
147Buitenzorg en bleef daar tot zijn overlijden wonen, doch bracht wegens eeneslepende ziekte zijne laatste levensmaanden in het hospitaal te Buitenzo
148lijk, zeer pijnlijk trof hem de slag van een voorbijgang voor den rang vanhoofdingenieur’ is geheel onjuist. Zelfs de Groot werd eerst in 1861, dus
Zie: C.J. Polvliet inAlg. Ned. Fambl.IV, 174, 175;Nederl. PatriciaatIII.RegtNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
Hij (of zijn vader?) schreef:Het tweehonderdvijftig-jarig bestaan der HervormdeGemeente te Noorddijk, gevierd op den gedenkdag der Hervorming, 2Novemb
149kanten met biografische bijzonderheden, ook die der schoolmeesters,kerkeraadsleden enz. Ook gaf hij enkele leerredenen uit, afzonderlijk en in deEv
BOERMANS (Jan) of Bormans, schepen van Kessel (Lb.) en Helden 1529-1540werd door Willem II, heer van Kessel, beleend met een huis en hof gelegen aan h
1501540 droeg Willem II van Kessel, met toestemming zijner voogden, aan Griet, zijnenatuurlijke zuster, haar man en erven, het veer te Kessel op de Ma
Juni 1640 tot raadsverwant aangesteld, en 1 Januari 1641 peijburgemeester. Hijbezat een huis in de Gasthuisstraat en een op de Groote Beekstraat (in h
151te Venlo 30 April 1603, aldaar overl. 19 Augustus 1642, dochter van Hubertus vanLom en van Elisabeth van Vogelsanck), hunne kinderen waren o.a.: He
Holling. Zij woonde te Venlo in het ouderlijk huis in de Gasthuisstraat; graafHendrik de Pas de Feuquières,Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek.
152gouverneur van Monçon in Frankrijk, deed haar trouwbeloften, maar brak zijn woord.Hunne natuurlijke dochter was Anna Charlotte Antonetta Pas, geb.
Vele compositiën van zijn hand zijn te vermelden. Tevens was hij de eenigemusicus van zijn tijd, die zich met muziekhistorische studiën bezig hield. H
153en een collectie oude muziekinstrumenten (nu in het Rijksmuseum). Hij schreefartikelen in verschillende tijdschriften, o.a. inCaecilia. Voorts gaf
13[Andreae, Daniël Petrus Hermannus van Bothnia]ANDREAE (Daniël Petrus Hermannus van Bothnia), geb. te Hellevoetsluis 14Maart 1832, overl. te Soest 21
154met Elisabeth van Echten, uit welk huwelijk twee zoons, den reedsgenoemden Rutger, en Willem Jurriaan werden geboren, later met Luciavan Reede, wed
schuldeischers te voldoen, mits hij de renten betaalde. 26 Febr. 1684 vroegen devoogden van de kinderen van ritmeester van Echten, of zijNieuw Nederla
155op zijn goederen in Gelderland mochten procedeeren, omdat hij zijn bezittingen inDrente, waaronder Batinge, reeds in 1675 aan Roelof van Echten tot
156door de Staten-Generaal en het was de vraag, of dit lichaam dan wel het bestuurvan Drente het recht van benoeming had. 5 Dec. 1643 hadden de staten
157Casper van Loen tot de Harzevoert en Bretler en van Theodoravan Munster. Op den landdag van 22 Maart 1648 hechtten de staten van Drentehun goedkeur
158Rutger, als jongeling van groote verwachting overleed, na in 1618 te Leiden eenlatijnsche redevoering over het nut der eendracht te hebben laten dr
159pastoor te Cuyk. Van 1852 af was hij tevens deken over het gelijknamige dekenaat.Hij werd eerekamerheer van Z.H. paus Pius IX, examinator-synodalis
klooster-archief bezit eenige dossiers van de processen, waarin Bogaerts wasgemoeid, o.a. van het kapittel te Kortrijk, van de familie Egmont e.a.Zijn
160Instituut St. Marie te Huybergen bewaard, waar in het pand ook zijn wapenschild isingemetseld: drie groene boomen in een zilveren veld, met het dev
Bohl huwde 10 Juni 1869 met Cornelia Petronella Joanna Tachi(geb. 21 Maart 1844 teNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
Aan dit huwelijk danken wij:Mr. W. Bilderdijk's eerste huwelijk, naar zijnbriefwisseling met vrouw en dochter(1784-1807),medegedeeldNieuw Nederla
161Zierikzee, overl. 20 Jan. 1910 te Amsterdam), uit welk huwelijk twee dochters endrie zoons, waaronder Mauritius Cornelius Maria, pastoor te Zandvoo
162bestuursvergaderingen van de ‘Nederland’ in deze moeilijke tijden leidde, de fondsenrenteloos aan voor den bouw van een vijfde schip, een aanbod, h
163vervoer der mail naar Singapore mede opgenomen. Het Rijks-subsidie was heteerste jaar ƒ 140.000, de volgende jaren ƒ 160.000. In 1859 mislukte eene
164Holland gekozen. Toen het lid der Gedeputeerde staten jhr. Mr. G.J. den Tex bij deperiodieke aftreding als lid der Provinciale staten in 1898 niet
stond. Olivier van Noord kende hij persoonlijk en hij had het schip ‘De GoudenLeeuw’ in Amsterdam zien liggen, evenzoo de acht schepen van van Neck.Hi
165Op 1 Juli 1604 werd hij, te zamen met Dirck Gerritsz en vier andere mannen van‘de Blijde Boodschap’ door Tymon Barentsz te Lissabon uit de gevangen
[Bomme, Bastiaan]BOMME (Bastiaan), geb. 12 Nov. 1802 te Middelburg, overl. ald. 4 Nov. 1858, zoonvan Servaas en Clara van den Broecke, werd voor den h
166werk verrichtte hij te Spa; het werd zoowel in ons vaderland door prof. Kaiser inAlbum der Natuur, 1856 als in het buitenland (Revue des deux monde
BONTE (Jan) was een der stoutste Middelburgsche commissievaarders, die in denoorlog van 1672-1678 blijken gaf van zeldzame zeemanschap en dapperheid.Z
167ook eenige latijnsche verzen. Hij overleed 3 Juni 1601 te Antwerpen, werd althansin die stad begraven.Zie: de la Rue,Geletterd Zeeland2, 26 (geeft
14door zijn aangehuwden kleinzoon(Leiden 1873).In handschrift liet hij na:Aanteekeningen uit de handelingen van den kerkraadder N.H. gemeente te Hoorn
Ufford, waren met den ijver en de werkkracht van Boogaard zoozeer ingenomen,dat zij bewerkten, dat hij eene zeer snelle promotie maakte, waarbij deoms
168inspecteur van der Kun tevens hoofd der afdeeling Waterstaat benoemd werd.Toen van der Kun 26 Jan. 1864 plotseling overleed, werd, tengevolge van d
169Boogaard huwde L.J. Brien, overl. 9 Jan. 1881, bij wie hij negen kinderen had,van welke de bovengenoemde C.J. Boogaard vrij jong, zes anderen zeer
170van zijn hand een godsdienstig boekjeAendachtige gebeden en Meditatien overden L Ien Psalm(Gouda, Tournay), dat hij aan Schoutet en Burgemeesteren
formulier-quaestie niet geeindigd achten?Een kerkelijk vraagstuk van onze dagenbeantwoord('s Hertogenbosch 1853);Af-Nieuw Nederlandsch biografisc
171scheidspreek(1 Mei 1853 te Medemblik) (Meppel 1853);Intree-preek(23 Mei 1853te Zuidwolde) (Meppel 1853);Opwekkingsrede voor het ... Ned.Zendelingg
na den dood zijns vaders zijn voogd. Hij studeerde te Utrecht in de godgeleerdheiden werd predikant te Dubbeldam 12 Juli 1733, te Vlissingen 9 Juni 17
172Zie: Visscher en van Langeraad,Biogr. Woordenb. van Prot. Godgel. inNed.(1903) I, 499 v.;Kerkelijk Handboek(1907) Bijl. 113, (1909) Bijl. 139, 151.
Schilderijen van hem zijn niet bekend, maar volgens zijn eigen aanteekeningenwas ook aanwezig bij zijn bagage, die reeds op de galeien naar Spanje was
173geschilderd gevogelte met vruchten en moderne figuren in landschap. Na zijnterugkeer uit Rome teekende hij o.a. bijbelsche tafereelen, mythologisch
Zie:De reis van Mahu en de Cordes door de straat van Magalhães naarZuid-Amerika en Japan1598-1600, uitg. F.C. Wieder ('s Gravenhage 1923), I,65,
174zich in 1721 nog bij zijn familie te Deventer bevond (nu Nat. Gallery te Londen). InMunster leerde hij den graaf de Peñeranda kennen, die hem meden
175huiselijke leven. Hij is ook teerder dan Metsu.Tot de leerlingen en volgelingen van ter Borch behooren: Casp. Netscher, Barth.Berentsen, Anton Jord
176Magaz.(1925), Jan. 47; W. Bode,Die Meister der holl. und vläm. Malerschulen(Leipz. 1917), 98-111; C. Hofstede de Groot,Beschreibendes und kritische
de stamvader der amsterdamsche Boreels (zie hierna), Adam (dl. VI, kol. 164) enAbraham (zie vorig art.).Zie: de la Rue,Staatk. Zeeland, 1.MulderNieuw
177[Boreel, Jacob (2)]BOREEL (Jacob) (2), geb. 1 April 1630 te Amsterdam, overl. 21 Aug. 1697, zoonvan Willem B., (zie hierna) werd in 1661 schepen zi
zoon Johannes was van April 1576 tot zijn overlijden in December d.a.v. predikantte Middelburg.Zie: het art. over Johannes dl. III, kol. 144; F. Nagtg
17829 Sept. 1668. Na zijn bevordering tot meester in de beide rechten werd hij advocaatder Oost-Indische Compagnie, in welke hoedanigheid hij in 1618/
179533 en 534, III, 212; Elias,Vroedschap van Amsterdam, 539;Journal d'un voyageà Paris, ed.Faugère, p. 84.Mulder[Boreel, Pieter Resen]BOREEL (Pi
Kossmann[Bos, Adriaan]BOS (Adriaan), geb. te Sliedrecht 10 Febr. 1811, overl. aldaar 19 April 1858, wasde zoon van Pieter Bos en Lena Schram.Zijn vade
180uitgevoerd: droogmaking van de Zuidplas (1829-1835), verzwaring van denWestkappelschen zeedijk (1832), forten te Geertruidenberg en te Ellewoudsdij
15Swarte Theunis, Swarte Teun, was in November 1603 ongeveer 36 jaar.Hij maakte als schipper van ‘de Trouw’ deel uit van de bemanning der vloot, die15
Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
181[Bos, Pieter]BOS (Pieter) Adriaanszon, geb. te Sliedrecht 11 Dec. 1835, overl. te Dordrecht 17April 1904, was de oudste zoon van A. Bos (zie hiervo
182van S.M.H. van Gijn, die ook lid der commissie voor den waterweg geweest was,aangenomen, waarin werd verklaard, dat de laatstgenoemde richting was
183den Hoek van Holland (1889), de spoorweg Schiedam-Maassluis (1890-92), defundeering van het stoomgemaal te Schellingwoude (1892), groote schutsluis
184thee-ondernemingen Goenong-Malang en Preanger Landbouwmaatschappij en lidvan het China-committee, dat P.G. van Schermbeek (VI, kol. 1225) uitzond.H
eene exacte beleezenheid voorzien werkje, genaamt trouwhartige Waarschouwinge,dat voorgedragen heet in het genootschap der ‘PetitsNieuw Nederlandsch b
185Scavans’ (Harl. 1751); [L. Holberg],Jacobus Bosch, schrijver en weever teLeeuwarden, ontmaskerd, twee hekeldichten, 2 pl. en j. (1751); en: J.P. Do
est(Lugd. Bat. 1775)]. Tegenover zijn:Lierzang aan den. Eerw. en Zeergel. HeerePetrus Hofstedeenz. (Leyd. 1769), verscheen:De Arminiaan ontmaskert in
186Bosch, Rem. preeker, op zijn Ed. Lierzang ... aan Petrus Hofstede, pred. teRotterdam(z.j.). DeCat. v. Handschr. op de bibliotheek der Rem.- Gere
1865); samen met anderen schreef hij over de jaarvergadering van het Nederl.Zendelinggenootschap in 1864, met toelichtingen en bijschriften. H.C. Berv
Zie: Nagtglas,Levensberichtenl.Mulder[Appelius, Johannes Conradus]APPELIUS (Johannes Conradus), geb. in het graafschap Tecklenburg in 1715,overl. te Z
187[Bosmans, Henri]BOSMANS (Henri), geb. 17 Febr. 1856 te 's Gravenhage, overl. 9 Aug. 1896 teAmsterdam, werd op 10-jarigen leeftijd leerling der
BOSVELT (Jacob van), geb. te Utrecht in 1758, overl. te Tiel 19 Jan. 1792. Hijstudeerde te Utrecht, werd predikant te Waverveen 2 Febr. 1783, te Beems
188Na drie jaren is hij beroepen te Heerenwaarden, waar hij 3 April 1791 zijn intrededeed. Hij schreef:De armis veterum Hebraeorum(Traj. ad Rhen. 1781
meende: ‘wij laten zulke dingen verder rusten, want wij konnen die hooge en heiligeverborgenheid met ons verstand dog niet begrijpen noch doorgronden,
189maar wel gelooven.’ Ook gaf hij over de voetwassching uitvoerige voorschriften,omdat deze plechtigheid ‘onderhouden moet worden’ als een ‘goddelijk
190BoumaninBoekzaal1836;Jodocus Heringa, Eliza's zoon, als voorganger der Chr.gemeente geschetst(leerrede) (Utr. 1840);Jodocus Heringa, als voors
Hij studeerde sedert 6 Oct. 1862 te Utrecht, promoveerde in 1868 aan dezelfdeuniversiteit tot doctor in de beide rechten en vestigde zich als advocaat
1911875 tot rechter in de arr. rechtb. te Rotterdam, in 1893 tot vice-president van datcollege en in 1901 tot raadsheer in het gerechtshof te 's
[Bouwensch, Menso Johannes]BOUWENSCH (Menso Johannes), geb. te Arnhem 10 Febr. 1788, overleden teVoorst 22 Mei 1864, zoon van Menso Johannes B. en van
192de Kaap de Goede Hoop; hij verliet Texel 5 Dec. 1802 aan boord van hettransportschip ‘Alida Theodora’ en kwam aan de Kaap in Maart 1803. Den 26. Mr
VIIDit deel bevat artikelen van:J.C.E. BARTELDS.E.D. BAUMANN.G.J.W. KOOLEMANS BEIJNEN.Mej. J.M. BLOK.P.J. BLOK.M. BOAS.H. BRUGMANS.L. BRUMMEL.E.C.G. B
16broek 26 Sept. 1798. Hij werd predikant te Jukwerd in 1738, te Appingadam 11Febr. 1742, te Uithuizen 1 Nov. 1744, te Zuidbroek en Muntendam 13 Juni
193Twee jaar later, in 1707, mengde hij zich met zijn ambtgenoot Derck Reinier vanBassen in de geschillen die te Wageningen waren ontstaan, daartoe te
BOXEL (Hugo van) of Boxelius, geb. te Heusden, studeerde te Leiden enpromoveerde daar 14 Juli 1626 in de philosophie (Molhuysen,Bronnen Univ.LeidenII,
194van Oudenhoven,Beschr. van Heusden, 189; Hermans,Consp. Onom.Liter. 18.Rosenstein[Braam, Johannes van]BRAAM (Johannes van), geb. te Dordrecht 1 Nov
Van zijn hand verscheen:Purgatio veteris Juris, en na zijn dood heeft Christ.Hennin zijneMuskovische reizein het licht gegeven, die te Utrecht in 1703
195van Bodegraven en Zwammerdam te zorgen, 2 Aug. 1710. Na zijn dood 7 Augustus1724 werd zijn taak overgenomen door pater J. van Branteghem, die met v
BRASSER (Jacobus Jaspersen), geb. te Vlissingen in 1733, werd te Leiden alsstudentNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
196ingeschreven, oud 20 jaar, 19 Mei 1752 (Album Studios. kol. 1037) en promoveerde9 Sept. 1757 op proefschriftAd principium legis6Codicis de secundis
vluchten moest. Toen Gent eveneens onveilig werd, vlood hij naar Frankfort a/M.Nog is hij in Zwitserland, ook te Lausanne en Genève geweest.Nieuw Nede
197Weder teruggekeerd naar zijn vaderland, begin 1559, trouwde hij met KatharinaRamon. Zijn zoon Israël de Bray is geb. 31 Aug. 1560; hij woonde toen
198bas, lesquels desirentvivre selon la pureté de l'vEangile de nostre seigneur JesusChrist(1561) vertaald als:De nederlandsche Geloofsbelijdenis
17de beide rechten, 21 Oct. 1786, op eenSpecimen ad Statua Zelandia anni1495.Hij vestigde zich als advocaat in zijn geboorteplaats, werd er schepen en
Juten[Breda, Hendrik III van]BREDA (Hendrik III van), waarschijnlijk de derde zoon van Godfried II van Schooten(zie aldaar), trad in den geestelijken
199te Deventer. Volgens de voorschriften van het utrechtsche kapittel zal hij priesterzijn geweest. De partij van keizer Frederik II houdend, werd Hen
Een portret van F.v.B. komt voor op een regen-Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
200tenstuk der O.I. Comp. door J. de Baen, 1682, in het Museum te Hoorn. Twee dooronbekenden en een door N. Verkolje, 1721, geschilderde portretten bi
van Beieren en Willem van Oostervant tegen de Friezen. In den vastentijd van 1398ging hij in Ierland het Sint Patricksvuur bezoeken;Nieuw Nederlandsch
201hij keerde nog in hetzelfde jaar op Sint Odulphusdag terug in Holland. Hij stichttein Sant poort een kapel ter eere van Sint Patricius, waar wekeli
202de verklaring weten te verkrijgen, dat deze zich inderdaad niet meer aan zijneprofessie gebonden behoefte te achten. Maar de kartuizers onderwierpe
203gedeelte van Somme le Roy (Des Coninx Summe). Merkwaardig is, dat van de achtbekende handschriften van Des Coninx Summe er vier, waaronder de oudst
204blz. 436, 446, 475; S. Muller Fzn.,Regesten van het Archief der Bisschoppenvan Utr.(732-1528) II (Utrecht 1918), nos 1832, 1834, 1876, 1793; H.J.J.
Zie: S. van Milligen,Ontwikkelingsgang der muziek van de oudheid tot onzentijd(Gron. 1923); Hugo Riemann,Musik-Lexicon; J.D.C. van Dokkum,Nederlandsch
Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
205trad 13 Febr. 1752 in het klooster St. Nicolaas van de Norbertijner orde teKeizersbosch onder Neer, werd aldaar geprofest 6 Jan. 1754 en ontving to
bevestiging in den weg des geloofs, vert. uit het Engelsch door C. Brem, voorredeen aanteekeningen door P. Rutgers (Amst. 1836), drie deelen.Zie: Viss
206[Brender a Brandis, Johannes Hermannus]BRENDER A BRANDIS (Johannes Hermannus) werd als proponent beroepen teEerswoud in Sept. 1704, te Overschie De
maakte hij zich verdienstelijk, ten slotte vaardigden zijn medeburgers hem af naarden gemeenteraad. Maar toen hij van politieke zienswijze veranderde,
207aan het stedelijk instituut en in het ordenen van de verwaarloosde gemeentelijkearchieven. Het was in dezen tijd, dat hij zich bewust werd de gave
[Brienen, Arent van]BRIENEN (Arent van). In 1590 ging de compagnie van Goossen Baeck,luitenant-kolonel, over op Arent v. Brienen (commissie R.v. St. 2
208[Brienen, Dirk van]BRIENEN (Dirk van), heer van de Lathmer, geb. omstr. 1600, overl. in of na 1669,zoon van Hendrik, kapitein-ter-zee, en van Petro
Zie: Scheltema,Staatk. Nederl.; Bor,Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
209Ned. Oorl.boek 27, 32, 33, 34 en 37;Mdbl. Ned. LeeuwXXVII, 172, XXVIII, 116;d' Ablaing,Ridderschap v.d. Veluwe, 99.Regt[Brienen, Hendrik van (
Gecommitteerde ter Admiraliteit op de Maas 1591 en 1592; ook op die vanAmsterdam 1595-1606. Van 1606 tot 1619 was hij burgemeester van Harderwijk.In 1
18[Arberg - Vallangin, graaf Albert Joseph d']ARBERG - VALLANGIN (graaf Albert Joseph d'), geb. te Maastricht 11 Sept. 1655,overl. 24 Maart
210Hij huwde in 1571 Elisabeth van der Capellen, dochter van Johan envan Elizabeth van Wees; daarna hertrouwde hij met Tieth Jarges,weduwe van Poppe O
professie in de orde van den H. Bruno. In 1544 werd hij gekozen tot prior van ditklooster als opvolger van Joannes Arnoldsz. (zie kol. 24). Hij was ee
211gesticht. Uit liefde voor de eenzaamheid vroeg en verkreeg hij ontheffing uit dit ambt.Doch kort daarna (1567) riep men hem tot het bestuur van het
stadsbestuur aangeboden, die hij toen meende te moeten aanvaarden. Bij de komstvan Lodewijk Napoleon werd hij adjunct-burgemeester, terwijl men hem aa
212ambten aanbood. Bij herhaling bedankte hij daarvoor, maar Lodewijk, wiens oogop v.B. gevestigd was, gaf hem herhaaldelijk blijken van zijn groote a
213Onder koning Lodewijk benoemd tot kolonel der nationale garde te Amsterdam,heeft hij zich bijzonder verdienstelijk gemaakt bij gelegenheid, dat dez
214[Briët, Johannes Paulus]BRIËT (Johannes Paulus), geb. te Amsterdam in 1812, overl. te Maarsen 14 Nov.1880. Hij studeerde te Leiden in de godgeleerd
Op het terrein der geschiedenis ging Brill zich meer speciaal bewegen, toen hijhet breed opgezette werk van J.P. Arend overnam. Hij beeft in 3½ der gr
215den Vrede van Munster. In 1874 nam van Vloten zijn taak over. Van Brill's verderhistorisch werk is het beste te vinden in zijnVoorlezingen. Oo
[Brink, Reinier Cornelis Bakhuizen van den]BRINK (Reinier Cornelis Bakhuizen van den), geb. te Amsterdam 28 Febr.,ged. Oude Kerk 11 Maart 1810, overl.
[Arberg - Vallangin, Maximiliaan Nicolaas Edmund Joseph d']ARBERG - VALLANGIN (Maximiliaan Nicolaas Edmund Joseph d'), graaf vanArberg en Va
216van den Brink en C.S.S. Bakhuizen) en Eva Jacoba van Eibergen.Hij werd student te Amsterdam 1826, te Leiden 1831 en 1842 en promoveerde inde letter
217die er in het tweede deel een levensschets over B.v.d.B. aan toevoegt. Deel IV(1877) is bewerkt door P.A. Tiele en deel V (1913) door S. Muller Fzn
RosensteinNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
218[Broedelet, Daniël]BROEDELET (Daniël), geb. te Amsterdam omstr. 1800, overl. aldaar in Nov. 1867,zoon van Ds. D. Broedelet (overl. 1846). Hij stude
Hij werd op Eik-en-Duinen begraven. Eerst was hij gehuwd geweest met MariaElisabeth Magdalena Heppener(1829-1853)endaarnametHenriëtteCornelia Petronel
219[Broen, Marcus Jacobus]BROEN (Marcus Jacobus), geb. te Amsterdam in 1702, overl. te Nijmegen 26 Nov.1771. Hij studeerde te Utrecht in de godgeleerd
Zie: Visscher en van Langeraad,Biogr. Woordenb. van Prot. Godgel.in Nederl.(1903) I, 644 v.;Catalogus van ... de bibliotheek der Vereen. Doopsgez.Geme
220geweest, waarmede hij jaren lang die ziekte heeft gedragen.Zie: korte levensschets in het maandschriftDe Volksmissionaris, Jg. XII(1890-1891), bl.
1846, te Ede in 1852, te Bodegraven 3 Juli 1864, te Harderwijk 10 Oct. 1865, teLeiden 10 Oct. 1869; emeritus 1 Oct. 1883.Van hem verschenen vele preek
221predicatie op het derde eeuwfeest van Leidens ontzet(Leiden 1874);Eén Heer,één geloof, twaalf leerredenen van hem e.a. Ook schreef hij voorreden en
19dat art.) en van Isabella Félicité barones van Cortenbach. Bij akte vanhuwelijksche voorwaarden, die 9 Febr. 1715 voor Not. Donnea te Luik is verled
[Bruggen, Diederik]BRUGGEN (Diederik), geb. te Sittard, overl. te Luik 19 Apr. 1556. Hij trad in hetkartuizerklooster op den Mont-Cornillon bij Luik e
222lon, fol. 63v, in het Staatsarchief te Luik; le Vasseur,Ephemerides OrdinisCartus. I (Monstrolii 1890) 496.Scholtens[Bruggen, Theodorus ter]BRUGGEN
Zie: Visscher en van Langeraad,Biogr. Woordenb. van Prot. Godgel.in Ned.(1903) I, 680;Kerkelijk Handboek(1903) Bijl. 153, 168, (1909) Bijl. 134,139.Kn
223[Brummelkamp, Anthony]BRUMMELKAMP (Anthony), geb. te Amsterdam 14 Oct. 1811, overl. te Kampen2 Juni 1888. Hij studeerde te Leiden in de godgeleerdh
BRUNA (Hendrik Magdalenus), geb. te Hasselt 8 Juni 1840, overl. te Hengelo 10Aug. 1906; zoon van Gerhardt B. (zie vorig art.). Hij studeerde te Gronin
224doctoraal examen deed, werd hulpprediker te Hellendoorn in 1865, predikant teHeumen 12 Juli 1868, te Wichen 14 April 1872, te Purmerend in 1886, te
[Brussaerts, Catharina]BRUSSAERTS (Catharina), door Foppens genoemd Briffaert, door CoppensBouffarts, door Schutjes Bruffaerts, werd in 1553 abdis van
225Op 76-jarigen leeftijd verzocht zij ter wille van haar hooge jaren uit haar waardigheidontslagen te worden. Bisschop Metsius en de abt van Villers
vermoedelijk als opvolger van Tydeman Grauwert (II, kol. 504), dien men in 1391belastte met de stichting van een kartuizerklooster buiten Utrecht.Tijd
226voegde bij zijn voormaligen overste Tydeman Grauwert, die als rector arbeidde aande stichting van de chartreuse Nieuwlicht. In 1397 werd deze nieuw
20zich in meerdere veldslagen, was kapitein van het ordonnanceleger, later préfectvan het departement Bouches du Weser (Bremen) en daarna te Mayenne;
opeisching van Ternate geschiedde in 1797; de tweede in 1798, de derde in 1799en de laatste in 1801, toen de kolonie verraderlijk werd overgegeven en
227beschrijft als vervaardigd door J.G. Holtzhey).Budach huwde te Makassar 15 Juni 1776 met Rosa MargarethaBurghgraef, geb. te Makassar in 1755, overl
de geloofsbank... ('s Gravenh. 1857);Verhaal van des Heeren leidingen met GeorgeMuller(Zierikzee 1861);Beschouwingen over het duizendjarig rijk(
2281866). Tegen hem schreef H. de Cock,Geloofsgetuigenis tegenover degeloofsbelijdenis van H.J. Buddingh(Gorinch. 1867) enHet geloof een gave Gods(Gor
Procuratoris Egmondani Chronicon, bl. 75; P.L. Muller,Regesta Hannonensia,bl. 160 en 197.Juten[Bührmann, Frans Christian]BÜHRMANN (Frans Christian), g
229Hij studeerde te Amsterdam en werd luthersch predikant te Breda 18 Jan. 1835, naook eenigen tijd als proponent dienst gedaan te hebben te Leeuwarde
Christengemeente te Thessalonica...] (Lugd. Bat. 1825). Hij werd predikant teLeimuiden 6 Maart 1825 en te Sneek 3 Dec. 1827.Zie: Visscher en van Lang
230B. en Catharina, die van moederskant een nicht was van Hugo Bloot, vroegerbibliothecaris van keizer Rudolf II. Van 1604 tot 1606 bezocht B. de lati
231alsCollegium physicum(Lugd. Bat. 1637, herdr. 1642);Idea oeconomicae et politicaedoctrinae(Lugd. Bat. 1644, herdr. 1649, 1657) en door toedoen van
RegtNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
[Arentsz, Cornelis Lighthart]ARENTSZ (Cornelis Lighthart), geb. te Amsterdam 1552; overl. te Haarlem 3 Oct.1613. Hij behoorde tot den kring van seculi
232[Burmania, Bocco van (1)]BURMANIA (Bocco van) (1) of Bocke van B., geb. omstr. 1580, overl. te Edensin 1628 of 1629; zoon van Poppo (1) die volgt,
[Burmania, Claes van]BURMANIA (Claes van), overleden 1581, zoon van Joost, grietman vanLeeuwarderadeel, en van Baef Caters. Hij was in 1579 met zijn v
233Eva, echtgenoote van Adam v. Zuylen van Nyeveld, en Adde (Ath),de vrouw van Jan Schummel.Zie:Stamboek v.d. Fr. Adel; Winsemius,Hist.VI, 504.Regt[Bu
Gelderschen werden geheel verslagen en lieten tal van gevangenen achter, terwijlde Lemmer en een deel van Oosterzee werden platgebrand. Om den oorlog
234zijn troepen in het karmelieterklooster te Woudsend gelegerd en om zijn dapperedaden tot ridder geslagen. Hij was drossaard van Harlingen en admira
235potest:ad explicanda et praediscenda Caeli phenomena;ut et ad notitiam ac usumdicti Barometri, ut plurimum conducens, occasione Capsulae Tabaci ste
Zie:Stamboek v.d. Fr. Adel;Mdbl. Ned. LeeuwIII, 20;Friesche Volksalm.(1852),39.Regt[Burmania, Eduard Marius van]BURMANIA (Eduard Marius van), geb. te
236in 1717 tot houtvester en pluimgraaf van Friesland aangesteld en werd 17 Sept.1723 te Leiden voor de studie der rechten ingeschreven. In 1737 werd
237en van Helena Maria barones thoe Schwartzenberg enHohenlansberg.Uit het eerste huwelijk sproten 6 kinderen o.a. Anna Idzardi (gedoopt teFerwerd 14
d.d. 28 Aug. 1814 nr. 14 werd hij benoemd onder de edelen van Friesland. Hijwoonde sedert lang ambteloos te Birdaard, waar hij zich bezig hield met he
21A. te Leuven gestudeerd, en is daar Mr. in de beide rechten geworden. Reeds vòòr1580 arbeidde hij als missionaris te Amsterdam, Grootebroek, Bovenka
238geb. te Augustinusga 1765 en in 1844 nog te Leeuwarden in het St. Anthoniegasthuisin leven. Bij een zekere Maaike had hij een buitenechtelijke, doc
Hij was eerst dijkgraaf van Wymbritseradeel, later houtvester en pluimgraaf vanFriesland en is tweemaal gehuwd geweest. Eerst te Cornjum 29 Sept. 1644
239Daarna hertrouwde hij te Britsum 30 Nov. 1655 met Foeck van Eysinga, geb.1630, overl. 20 Sept. 1686 op Jornsmastate, dochter van Frans en van Hylck
[Burmania, Hero van]BURMANIA (Hero van), geb. omstreeks 1580, kinderloos overl. 7 Aug. 1632, zoonvanNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
240Upco (2), die volgt, en van Rints van Roorda.Hij trad in militairen dienst en kreeg (volgens resolutie van Friesland 31 Maart1618) het bevel over v
BURMANIA (Jan van), geb. vóór 1570, overl. in 1605 of 1606, zoon van Jan envan Jel Haringhsdr. van Glins (zie deze ouders op het art. Rienck (2)).Hij
241mania, dochter van Poppe (1), die volgt, en van Claer van Frauenhoven.Uit dit huwelijk één zoon, Poppe (2) van Burmania, die tijdens het beleg te O
deze 10 Mei 1734 met zijn gemalin zijn intocht te Harlingen deed. Hij was alscommissaris-politiek op de synode te Franeker in 1735 en 1742 en op die t
242tijdens de oproerige bewegingen in Friesland naar prins Willem IV in 's Gravenhagegezonden om hem te verwittigen, dat het erfstadhouderschap o
Hij huwde 20 Maart 1664 met Jeltje Agatha van Aylva, in 1712 overleden,dochter vanNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
Bronnen: er bestaan verschillende biografieën van het geslacht Arkel. Genoemdmoeten worden:De vita et rebus gestis dom. de Arkel(ed. in Matthaei,Anale
243Ulbo (kol. 65) en van Hylck van Lycklama. Zij schonk hem acht kinderen,o.a. Ulbo Aylva v.B., die volgt, en Hobbe Laes v.B. Deze twee kinderen legde
Regt[Burmania, Poppe van (1)]BURMANIA (Poppe van) (1), geb. vóór 1528, overl. in 1597, zoon van Boccoen van Frouck van Heemstra.Hij komt in 1580 voor
244geweest, toen hij uit naam der ingezetenen van die grietenij vóór de Unie van Utrechtstemde en wel tegen den zin van andere gecommitteerden uit Hen
Zie: v.d. Sande,Vervolg op v. Reyd Hist. d. Ned. Oorl.XV, 211a; de Bas enten Raa,Het Staatsche LegerIV, 237;Stamboek v.d. Fr. Adel.Regt[Burmania, Rien
245Upcke, grietman van Franekeradeel, en van diens eerste vrouw TethJongema.Hij was een der voornaamste edelen in Friesland, wier naam in de binnenlan
[Burmania, Rienck van (3)]BURMANIA (Rienck van) (3), geb. omstr. 1560, overl. 4 Juni 1645, zoon vanGemme (1) hiervoor, en van Jel van Aylva.Nieuw Nede
246Hij bracht zijn jeugd grootendeels te Keulen door en werd 22 Dec. 1581 student inde letteren te Leiden. Hij werd monsterheer (commissaris van de mo
247120; Wagenaar,Vad. Hist.XI, 223; Baerdt v. Sminia,Nieuwe Naaml. vanGrietm., 300.Regt[Burmania, Sjuck Gerrold Juckema van]BURMANIA (Sjuck Gerrold Ju
Hij staat vermeld als: ‘Praefectus Silvarum’, d.i. opperhoutvester van Friesland,hetgeen Ferwerda vertaalt door: ‘kommandeur van 's Hertogenbosch
248Zie: Ferwerda,Wapenboek;Stamboek van den Frieschen Adel.Regt[Burmania, Taecke van]BURMANIA (Taecke van), geb. omstr. 1560, zoon van Gemme (1), hier
A.A. VAN SCHELVEN.Mej. A.J. SCHOLTE.H.J.J. SCHOLTENS.Mevr. W.H. VILENSKISPIER.F.W. STAPEL.J.F.M. STERCK.W.A.C. VAN STRIEN.Mej. A.J. VERSPRILLE.J. VERZ
22Bibl. hs.) (16e eeuw);Chronycke der heeren van Arkel ende oirspronck endevoortganck van de stede van Gorinchem(Kon. Bibl. hs.) (17e eeuw; door Aeren
Regt[Burmania, jhr. Mr. Ulbo van]BURMANIA (jhr. Mr. Ulbo van), geb. te Leeuwarden 15 Sept. 1737, overl. opHoldingaburgt onder Anjum 18 Aug. 1818, zoon
249werd 14 Oct. 1756 student in de rechten te Groningen en 12 Maart 1765 grietmanvan Leeuwarderadeel. Hij werd volmacht ten landdage, gecommitteerde s
250ambten onthouden, tot hij in 1762 overleed. Hij is driemaal gehuwd geweest: 1e teLeeuwarden 23 April 1702 met Anna Maria Baerdt van Sminia, geb.168
van Karel den Groote;Vertoog over de ligginge, grootte en verdeelinge van Fr.; enStamregister van de Adelijke geslachten in Fr.Het laatste hs. werd be
2511673 overleed, en daarna door Feye van Heemstra, in 1690 overleden. Hetdraagt in de wandeling den naam van ‘het Burmaniaboek’ en strekte o.a. prof.
floreenrente in Friesland, waarvan hij in 1762 vrijwillig afstand deed. Hij is tweemaalgehuwd geweest: 1e te Ferwerd 6 Sept. 1772 met Anna Elizabeth W
252Romke (alias: Alegonda Symons R.), geb. te Bakkeveen 18 Januari 1759,overl. te Leeuwarden 29 Sept. 1818; de tweede vrouw schonk hem drie dochters,a
het eeredoctoraat aangeboden; de promotie had plaats op 6 Mei 1766 met hetproefschrift:De clauso per tonitura et ignem Paradiso Gen.3:24.Hij gaf uit:G
253oeffeningen(zie vooral VII, en VIII):Verklaring van het vonnis 't welk van God overde slange in het Paradijs is uytgesproken;Verklaring over G
ingenii cultum capessente Celsiss. et Illustriss. Henrico Casimiro, Nassaviae Principe(Franeq. 1672);Zie: E.L. Vriemoet,Athen. Fris.492-494; Paquot,Mé
ARKEL (Jan IV van), zoon van Jan III, zie vorig art., is gehuwd geweest metIrmengard van Kleef, waardoor het aanzien van het geslacht zoodanig steeg,d
254Duisburg, en werd tot de evangeliebediening toegelaten door de classis Kleef.Daarna werd hij eerst hulpprediker te Utrecht in 1747; maar hij is ree
BUURT (Adriaan), geb. te Zalt-Bommel (?) 27 Mei 1711, overl. te Amsterdam 16Dec. 1781; zoon van Alardus Adrianus Buurt. Hij studeerde te Utrecht inde
255plaat 30 April 1741, te Hanau (Ned. Herv. gemeente) in Mei 1744 en te Amsterdam25 Febr. 1748. Hij vertaalde J.F. Buddeus'Theses theologicae de
BUYDTS (Helena), geb. te Middelburg begin 18e eeuw, gehuwd met WillemFiledt, schreef tal van gelegenheidsgedichten en een berijmdeKorte inhoud derHeid
256[Buys, Cornelis Alyander Brandts]BUYS (Cornelis Alyander Brandts), geb. 3 April 1812 te Zalt-Bommel, gest. 18Nov. 1890 te Deventer, toonde reeds vr
[Buysrogge, Cornelius]BUYSROGGE (Cornelius), of Buserogge, magister in artibus geb. in Hontenisse,was volgens de ‘Naemlijst’ der pastoors der St. Jaco
257ger komt eerst voor met den zekeren datum 1524.1506/7 werd hij aangesteld als pastoor te Hontenisse, zijn geboorteplaats. 1508en volgende jaren ove
258Oosterhesselen 30 Maart 1735, te Gieten 1 Juni 1739.Hij schreef:Somnium(1718);Tractaatje over de sterfte van het rundvee(1719);Matthiae Libii Cato
257C.[Cabel, Adriaen van der]CABEL (Adriaen van der), landschap-, marineschilder en etser werd in 1631 teRijswijk geb., en is, volgens Houbraken, te L
258kwam daar Joh. Glauber gedurende twee jaar bij hem, en in 1684 ontmoetteJohannes van Bunnik hem te Lyon. Houbraken heeft ons een anecdote aangaande
23bestuurder van het bisdom. Toen nu in 1343 Jan bisschop was geworden, had hetgeslacht v.A. een machtspositie, welke de naijver der hollandsche grave
259moeten zich in Zuid-Frankrijk bevinden; men klaagde er reeds op het einde der18de eeuw over, dat zijn schilderijen zooveel donkerder waren geworden
260hij een belooning voor zijn gedrukteRekenkonst van de groote seevaert(Amst.1617). Op zijn verzoek om belooning voor zijne uitvinding te mogen ontva
werd medegedeeld. Op 22 Juni d.a.v. teekende hij de acte van stilstand; in Aug.d.a.v. is hij volgens de kerkelijke regelenNieuw Nederlandsch biografis
261afgezet. Voordat hij predikant werd, was hij nog ‘rector’ van de latijnsche school teZalt-Bommel. Als predikant van Utrecht heeft hij de synode ald
262afkomst en van Anna Carolina Fleischacker, wier vader uit Polen wasuitgeweken.Haar vader, een zeer ontwikkeld, maar eenigszins zonderling man, heef
263schrijven had aangespoord, zich van haar afwendde, moet voor de schrijfster zeerpijnlijk zijn geweest.In 1850 was Elise naar Breda verhuisd, waar z
264Eindelijk vormde zich te Leiden een commissie van eenige invloedrijke en bij hetonderwijs bekende personen en op 13 April 1865 werd overgegaan tot
265die bestendig haar invloed op de wereld der verschijnselen doet gelden. Door velevan haar romans loopt een spiritistische draad, maar deze is voora
266heil der jeugd ter harte gaat(Amst. 1864);Wat is noodig?Eene vraag overvrouwelijke opvoeding(Amst. 1864);Aan de geachte leden der Vereeniging voorh
267(1880) enLitterarische fantasiën en kritiekenXI, 69;Eigen Haard(1892) 745; J.Ch.Blok inLeeskabinet(1893) I, 81; M.J. Brusse,Elise van Calcar. Bij h
24die er uitgebroken was met Aernout van IJselstein, waarbij deze gesteund werddoor enkele ontevreden edelen. Jan sloot een verdrag met Holland, waard
Zie voor de genealogie dezer in den hervormingstijd uit de Palts naar deNederlanden uitgeweken familie: Janssen en van Dale,BijdragenZeeuwsch-Vlaander
268[Callenfels, Hendrik Antonie]CALLENFELS (Hendrik Antonie), geb. 16 Jan. 1791 te Sluis, overl. 24 Jan. 1860te Oostburg, zoon van den voorgaande, stu
het buitenland, en op het Gemeentearchief te Dordrecht berust een fraai portret vanzijn hand van Matthijs Balen, beschrijver van Dordrecht, gesigneerd
269[Calraet, Hendrik van]CALRAET (Hendrik van), zoon van Pieter Jz. v.C. (die volgt), ged. te Dordrecht27 April 1646, overl. aldaar 24 Sept. 1686. Hij
[Camerling, Mr. Daniel Jacobus Canter]CAMERLING (Mr. Daniel Jacobus Canter), zoon van Mr. Daniel JanCamerling, raad in de vroedschap en burgemeester v
270municipaliteit en in 1796 schout. In 1804 werd hij tot directeur der BataafscheMaatschappij van wetenschappen gekozen. Na de omwenteling van 1814 w
Door W.J. Wolterbeek, secretaris van Koning Willem III voor de zaken vanlandbouw en nijverheid, werd namens Z.M. op 12 Oct. 1853Nieuw Nederlandsch bio
271een brief gericht tot het bestuur van het Koninklijk instituut van ingenieurs metverzoek om met het oog op de geringe geschiktheid der woningen voo
272huis van den prins. Op 3 Nov. 1875 werd deze benoeming met een jaar verlengd.Camp werd 28 Febr. 1856 gekozen tot lid van den raad der gemeente &apo
Hij schreef:Nieuw metselverbandin zware muren(Breda 1836);Proeven omtrenthet bindend vermogen van onderscheiden metselspeciën(Vliss. 1838);Proefneming
25[Artopaeus, Franciscus]ARTOPAEUS (Franciscus), ook Pistorius of de Bakker genoemd, en naarzijn herkomst ook Tolensis, afkomstig van het eiland Thole
273Bijdragen tot de krijgskunst(Vliss. 1838);Mémoire sur la fortification etc.(Paris1840);Deuxième mémoire(Paris 1850).Zie: Nagtglas,Levensberichten v
1709 door een banvonnis der Staten getroffen en kon niet meer naar Blaricumweerkeeren. 1710 werd hij door den internuntius Bussi te Hoorn benoemd in d
274boekdrukker was. In 1573 reeds woonde hij te Dordrecht, waar hij 28 Juni totouderling der Gereformeerde gemeente werd gekozen. Zijn eerste vrouw he
Knipscheer[Cannegieter, Hendrik Gerrit]CANNEGIETER (Hendrik Gerrit), geb. te Parrega 15 Sept. 1804, overl. te Ternaard1 Aug. 1866, zoon van Hermannus
275Groningen in de godgeleerdheid, werd predikant te Hemelum 11 Nov. 1827 en teTernaard 7 Oct. 1849.Hij schreef:Het klooster Foswerd in Friesche Volks
Nov. 1686 naar O.-Indië vertrokken; Wijnandus, geb. 1665, overl. te Zierikzeein 1749; Pieter, geb. 1677, student in de philosophie te Leiden, 10 Sept.
276Gerard de Haan, en Hendrica Antonia, geh. met Adam van Tiel.De Johannes Cantzius, door Schotel genoemd als een zoon, predikantte Amsterdam en aldaa
277den Prins van Oranje zijn bemiddeling te verleenen tot het dadelijk aanstellen vaneen bisschop, zoowel te Brugge als te 's Hertogenbosch, een
278gesproken had, beval deze immers per brief van 4 Juni 1584 aan de GecommitteerdeRaden van Zeeland Capito, goedschiks of kwaadschiks, naar Delft te
279kleur; iets bijzonders voor zijn tijd is, dat hij op een zijner schilderijen tracht de zonweer te geven. Volgens Hofstede de Groot heeft hij minste
Sept. 1759. Te Delft is hij gehuwd met Cornelia van Wijn, 20 Maart 1770,overl. in Sept. 1771. Hij werd emeritus in 1790. Hij schreef:Kerkelijke Redenv
CARON (Noël de) was een vlaamsch edelman, misschien zoon van den WatergeusJacques (Caron) van Schoonewalle (VI, 1229), die bij den mislukten aanslag d
280Mei 1573 sneuvelde. Hij speelde, als schepen in het Vrije van Brugge, sedert dePacificatie van Gent, een belangrijke rol in Vlaanderen en steunde,
Knipscheer[Cartenstat, Hubertus Jacobus]CARTENSTAT (Hubertus Jacobus), geboren te Maastricht 23 September 1806,vice-praefectus der R.K. Missie in Ned.
281praefect Scholten. Toen deze in 1842, tot herstel van gezondheid, met verlof moestgaan, stelde hij C. aan tot vice-praefectus. Cartenstat werd den
282het leger aanzienlijk stijgen, vooral door zijn betere regeling der voeding van desoldaten. Hij was gehuwd met Magdalena Rueck en liet een dochter
Bloedraad 9 Aug. 1568 ter dood veroordeeld, werd hij 14 Sept. 1568 te Vilvoordeonthoofd. Zijn weduwe, Wilhelmina van Bronkhorst, schonk hem eenNieuw N
283dochter, Anna, die, na den dood van haren vader, Backerzeele terugkreeg opverzoek van haren oom en voogd, Nicolaas de Casembroot.Van hem bezit men:
[Casembroot, Reinier de]CASEMBROOT (Reinier de), denkelijk zoon van Jan (zie onder Samuel) en inIndië geboren, stierf 1685. Hij werd in 1681 directeur
284kwam hij voor Gamron, nam een aantal arabische schepen in beslag en veroverdehet eiland Kismis na een beleg van zeven dagen. Hij moest deze verover
[Cateau, Benjamin]CATEAU (Benjamin), overl. in 1792 te Londen, was raad in de vroedschap,pensionaris-honorair van Vlissingen en houthandelaar. Hij was
26Zijn portret bestaat als prent door Jer. Snoek naar H. Lapis.Zie: Visscher en van Langeraad,Het Protest. VaderlandI (1903),263-265;Kerkelijk Handboe
285[Cats, Cornelis]CATS (Cornelis), geb. te Gorcum 1613, overl. te Haarlem 3 Jan. 1671. In 1645 werdhij door Rovenius aangesteld als één der vier vast
topografisch van weinig waarde, doch altijd schilderachtig zijn. Daar hij bovendienteekenles gaf, kon hij zich uit de fabriek terugtrekken. Sedert 179
286gezocht en werden in 1912 nog goed betaald. Zijn leerlingen waren J.E. Grave enC.S. Roos.Teekeningen van zijn hand bevinden zich te Amsterdam, &apo
287(verz. Hoynck te Frankfort), Is. de Witt, H.M. Schouten, J.E. Marcus, C. Ploos vanAmstel, R.C. Schoenecken, C. Josi, J.P. Visser Bender, C.F. Löbbe
288ZijneSermonen, opgeteekend door de klopjes Cath. Jans Oly en Maykende Graef berusten in het archief van het seminarie te Warmond; daar ook eengesch
[Cazius, Mr. Jan Hendrik]CAZIUS (Mr. Jan Hendrik), geb. te Utrecht 8 Oct. 1767, ged. in den Dom 14 Oct.,overl. te Utrecht 18 Maart 1845, zoon van Gijs
289Christina Anna Reygersman(1773-1840),dochtervanMr.Jacob Carelen van Petronella Elsevier. Uit dit huwelijk sproten 7 kinderen, waarvanUnico Willem E
dienen. Hij bleef met rang en titel in Holland tot hij 12 Juni 1831 benoemd werd totsubst. officier bij de toenmalige rechtbank van eersten aanleg te
290in Limburg 17 Maart 1848. In 1869 werd hem het ambt van procureur-generaal voorCuraçao aangeboden. Hij was o.a. ook jaren lang lid en secretaris va
wist aldaar spoedig den invloed van Reinhold te overvleugelen. Leo XII belasttehem bij zijn terugkeer naar het vaderland met een uiterst welwillend sc
Zie:Bijdr. bisdom HaarlemII, 422, III, 106;Archief Zeeland(Z. genootsch.) VIII,3 st. (1900) 136; Grijpink,Register op de parochiënI, Wal. 82, 117.Fruy
291lijke regeling van het R.K. kerkgenootschap in de Nederlanden. Na zich gelukkigvan zijn last te hebben gekweten, werd de C. 2 Sept. 1826 benoemd to
hier, dat hij omstr. 1575 Jan Pauwels tot leermeester heeft gehad in decijferkunst; zeker kende hij er den beroemde wiskundige Michiel Coignet. Nadit
292Collen of van Colen, in welken laatsten vorm hij in latere jaren zelf gewoonlijkzijn naam schrijft. Deze en andere twijfelachtige punten in den vro
293Coignet gezonden, en door dezen 31 Mrt. 1588 aan Galilei overgemaakt (Le Operedi Galileo Galilei, t. X (1900), p. 32-33); In 1589 verbleef hij eeni
294den exemplaren, later als curiosum is herdrukt (Amst. 1879). Was v.C. tot dusverte Leiden slechts als particulier onderwijzer in de wiskunde en sch
295et adscriptis liber(Lugd. Bat. 1619), waarover men zie het aan den vertaler gewijdeartikel. Een groot werk over de algebra en den bovengenoemden re
296née(tome 9-26), inBibliothèque Brittannique(vijf laatste deelen),NouvelleBibliothèque, Bibliothèque historiqueen inBibliothèque impartiale, uitgege
[Chapelle, Armand de la]CHAPELLE (Armand de la), of Armand Boybellaud (Boisbeleau), heervan la Chapelle, geb. te Oullac in 1676, overl. te 's Gra
2971711 tot 1725 te Londen; eindelijk werd hij waalsch predikant te 's Gravenhage.Hij schreef veel (zie van Langeraad): de tien laatste deelen va
[Chaufepié, Jacques Henri de Dompière de]CHAUFEPIÉ (Jacques Henri de Dompière de), geb. te Delft in 1806, overl. teLeiden 9 Dec. 1864, zoon van George
2789). Alles bij opdracht van zijn vader aan den graaf, met de bedoeling dat deze erBarthout mee zou verlijen. Denkelijk in dat jaar 1315 is Barthout
298Zie: van Langeraad en de Bie,Biogr. Woordenb. v. Prot. Godgel. in Ned.(Utr. 1918) II, 43 v.;Ned. Gel. EuropaXV, 629;Bull. Egl. Wall.III, 75.Knipsch
approbatie van zijnGenaderoem‘eene sterre van de eerste grootte aan den hemelvan Gods kerke’. Als patriot werd zijn huis in Juli 1787 door de prinsgez
299(Amst. 1770);Lijkreden op J. Groenewegen(Utr. 1764);Jojada's roem in zijnendood, overgebragt op de doorluchtigste vorstinne Maria Louisa... (
voor den spaanschen magistraat een verklaring af. Hij kon schrijven, want hijonderteekende zijn verklaring; hij was waarschijnlijk roomsch-katholiek.
300gedaan, altijd als putger (‘grumete’), een naar San Lucar de Barrameda, een naarLissabon, een naar Engeland en twee of drie naar Rouen; na elke rei
CLAGER (Thomas), kartuizer, overl. 28 Febr. 1574 te Utrecht. Hij was eenEngelschman, die omstreeks 1508 als convers was getreden in het kartuizerkloos
301hij stierf, na 66 jaren kartuizer te zijn geweest. Hij werd in het utrechtsche kloosterbegraven aan de oostzijde van het groote claustrum.Zie: L. l
hij genoemd ‘mijnheer Cliffort’; hij schijnt dus een persoon uit den goeden stand tezijn geweest.Zie: de rekeningen van het St. Lucasgilde op het venl
302met Matthia van Greffra. Zijn kinderen, die onder de namen Clockegieters,Conraets, Conrarts en Janssen voorkomen, waren: Wilhelmus (onder den naam‘
[Cock, Gerardus Theodorus de]COCK (Gerardus Theodorus de), geb. te Niewolda 28 Oct. 1733, overl. te Beetgum23 Oct. 1808, zoon van Tjaarda Cock en Cath
28over de geschillen tusschen den abt en den heer van Egmond (a.w.328, 329). B.v.A.ridder, belooft met vele andere ridders, knapen en steden gravin Ja
303Beetgum 8 Sept. 1765. Omstreeks 1764 hadden de predikanten te Leeuwarden,op verzoek van den stedelijken magistraat, een advies uitgebracht over dev
304158; J. Verhagen Jr.,De Gesch. der Christ.-Geref. Kerk in Nederland aan hetvolk verhaald(Kampen 1881), passim.Knipscheer[Cock, Hendrik de]COCK (Hen
305aar’. Na zijn afscheiding schreef hij niet meer. H.J. de Wind,christel.-afgesch.-geref. predikant te Leens hield een lijkrede op hem op 20 Nov.1842
samenzwering tegen prins Maurits gevangen genomen doch als geheel onschuldigweldra weer ontslagen.Hij schreef een lijkrede op Rudolphus Snellius (Lugd
306Twee gegraveerde portretten door onbekende kunstenaars, waarvan een inAlmaLeidens.p. 45.Zie: van Langeraad en de Bie,Biogr. Woordenb. v. Prot. Godg
Als componist heeft Coenen op velerlei gebied blijken van talent gegeven. Hijschreef vele composities voor viool, trio's, kwartetten, een symphon
307Beets),Albrecht Beiling(tekst van J.P. Heye) enMaria Magdalena(tekst vanHenriëtte Heinze-Berg). Een lijst van zijn uitgegeven composities vindt men
Zie: Hugo Riemann,Musik-Lexicon; J.H. Letzer,Muzikaal Nederland(Utrecht 1911).Spier[Coenen, Louis jun.]COENEN (Louis jun.), oudste zoon van Frans Coen
308koning Willem III benoemd. Af en toe bezocht hij ons land. In 1895 werd hij leeraaraan de muziekschool te Amsterdam en later aan het conservatorium
hadde ick hem eens alleen gehadt in de heyde oft velt, ick soude hem omverregeschooten hebben.’ In de dorpspolitiek van zijn tijd was hij een der voor
1A.[Aartman, A.]AARTMAN (A.), teekenaar, omstr. 1756. Teekeningen van zijn hand kwamen voorop de veilingen P. Hasselaer, 1797: ‘de vier stonden van de
29geweest, toen deze laatste den haagschen pastoor beleedigd had en hem een touwom den hals had gedaan onder bedreiging hem te zullen worgen, indien d
309indienen. In plaats van zijn ingezetenen te ontvangen en van hun grieven kennis tenemen, liet hij hen eenige dagen gijzelen. Toen lotharingsche tro
volgend artikel genoemde gedicht:Esraas predikstoel ... ter gelegenheid van deinzegening des nieuwen predikstoels in de Luth. kerk tot Zardam... (Zaan
310Eenige geestelijke gezangen, ten gebruike na de predikatie. Hiervan verschenenherdrukken te Amsterdam in 1733, te Zaandam in 1756.Zijn portret is g
26 Juli 1581 werden alle beelden en altaren uit de kerk weggebroken. 31 Mrt. 1582werd de pastoor Petrus Collier met de andere geestelijken uit de stad
311leed. Zijn eigenhandig testament dagteekent van 18 Nov. 1585; 27 Nov.daaropvolgend was hij reeds overleden.Zie:Graf- en Gedenkschriften prov. Antw.
312bl. 581 vlg.;Archief voor Ned. Kunstgesch.I, bl. 189, noot; P. Haverkorn vanRijsewijk,Cat. du Musée Boijmans(1892), bl. 43 en 44, die de dochter Ta
te zijn; in den inventaris van zijn winkel, na zijn dood door zijn weduwe opgemaakt,vinden wij tachtig grootere en kleinere schilderstukkenNieuw Neder
313vermeld, doch het is niet uit te maken of zich daarbij een enkel stuk bevond doorden overledene geschilderd. De schilders van der Venne, Jacob Bell
COLYEAR (Alexander) (2), geb. te 's Gravenhage en daar in de Waalsche kerkgedoopt 21 Aug. 1659, zoon van Justinus, later ambassadeur te Constanti
314zijn oom Alexander (1) die hier voorgaat. Alex. (2) heeft het grootste gedeelte vanzijn leven te Constantinopel doorgebracht. Van 1689 tot 1699 was
30in een huis van ƒ 750 huurwaarde, en hield vijf dienstboden. Van zijn kinderloosoverleden broeder Paulus v.A. erfde hij ƒ 42000. Zie over de waardee
van Utrecht, kolonel der koninkl. schotsche dragonders. Hij huwde tweemaal. Eerstin 1691Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
315met Arnolda de Beyer geb. te Nijmegen omstr. 1665, ald. overl. in 1752,dochter van Johan en van Geertruida van Benthem. Na enkele jarenscheidde hij
kloostergebouwen bezet, uit vrees, dat anders de Spanjaarden dit wel tot eensteunpunt zouden kunnen kiezen bij hun krijgsverrichtingen tegen Utrecht.
316de monniken echter van deze bezetting tal van kwellingen te verduren hadden,moesten zij hun chartreuse verlaten. 15 Jan. 1579 vonden zij te Utrecht
gedicht boven zijn deur, dat Guiccardini en naar hem de la Rue mededeelt. Hetgeslacht Crompfliet was in Walcheren zeer bekend (vgl. de Stoppelaar,Inve
317Brugge en verzocht in 1610 restitutie der verbeurdverklaarde en verkocht goederen,o.a. van de hofstede Nieuwenhove bij Middelburg (vgl.Zelandia Ill
Curaçao 25 Juni 1837 en in Suriname in 1856, waar hij stierf. Hij schreef:Lijkredeop mr. E.L. baron van Heeckeren(Amst. 1838).Zie: van Langeraad en de
318[Conradi, Willem Christiaan Slingerland]CONRADI (Willem Christiaan Slingerland), broeder van Cornelis C. (dievoorgaat), geb. te Haringhuizen 28 Oct
CONRAETZ (Willem), ged. te Venlo 19 April 1779, overl. aldaar 11 April 1802, zoonvan Joannes Baptista en van Joanna Elisabeth Duycker, volgdezijn scho
31921 Dec. 1759, regeerend burgemeester 1762, 1767, 1774, 1778, 1782 en 84, huwdemet Maria Johanna van Ginck (ged. te Venlo 6 Maart 1714, aldaar begr.
overgegeven, doch bij diens dood weder aan W.v.D. teruggekeerd. Zij zoudenverblijven aan Dirk v.A. en zijn afstammelingen, doch wanneer Dirk kinderloo
(Zwolle 1879). Voorts schreef hij, behalve een werk over de arabische taal,Redevoering bij het25-jarig bestaan van het Ned. Bijbelgenootschap. (Harl.
3201858);Lezen=eten(Harl. 1859);De afschaffing der afschaffingsgenootschappen(Harl. 1860);De feestmorgen van Zondag13Oct.1861herdacht(Harl. 1861);Eenl
COOPMANS (Laurentius), geb. te Blerick 14 Maart 1744, aldaar overleden 29 Juli1815, zoon van Leonardus, scholtis te Blerick 1761-1795 en AldegondisSyb
321stellingen verdedigd. Naar Venlo overgeplaatst, werd hij daar Discreet van hetklooster. Toen zijne ouders 7 Februari 1792 het 50e jaar hunner echtv
examinatorschap van de chirurgijns ten dienste der Commerciecompagnie (sinds1748) en van de O.-I. compagnie (sinds 1771 als opvolger van Paulus de Win
322door den natuurlijken weg van besmettingin dez.Verhandel.1765, 206.Zie: A.A. Fokker,Levensberichten van Zeeuwsche Medici, 28.Mulder[Coppenol, Lieve
Batavia teruggeroepen, werd hij nog in 1669 gouverneur van Ambon. Ook hiermaakte hij het slechtNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
323en werd 30 April 1672 teruggeroepen wegens willekeur, heersch- en baatzucht.Tevergeefs vroeg hij zitting te mogen nemen als raad van Indië; hij wer
Zie: Grijpink,Register op de parochiën. I, Wal. 65, 89.Fruytier[Cordes, Balthasar de]CORDES (Balthasar de), neef (oomzegger, Spaansch sobrino) van Sim
324vond den dood op Tidor 5 Januari 1601. Hij was Roomsch Katholiek.Hij had tweemaal gelegenheid op deze reis op te treden, in den Chiloé-Archipel,waa
31Als vrouw van Dirk v.A. wordt genoemd Mabelia van Haerlem, wat echtertot heden nog onbewezen is. Dirk, die in elk geval kinderloos overleed, liet zi
bestemming naar Japan. Men - waarschijnlijk de stuurlieden, waaronder WilliamAdams - stelde voor één der beide schepen te verbranden, doch deNieuw Ned
325nieuw benoemde kapiteins, de Cordes op ‘de Hoop’ en Jacob Quaeckernaeck op‘de Liefde’, verzetten zich daartegen. 27 November 1599 gingen zij den Gr
1580 werd hij door Parma benoemd tot bevelhebber van het krijgsvolk in 'sHertogenbosch.Ad. van Cortenbach was 1574 gehuwd met Anna de Merode (ove
326[Cortenbach, Alexander van]CORTENBACH (Alexander van), geboren te 's Hertogenbosch 27 Sept. 1588,gedoopt 25 Nov. d.a.v., waarbij Alexander Far
Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
327[Cortenbach, Edmund van]CORTENBACH (Edmund van), geb. te Helmond 16 en gedoopt 23 Mei 1623 teHelmond, overleden aldaar 22 Oct. 1681, zoon van Alexa
Jan van Cortenbach huwde in 1433 (zegt A. Sassen in zijnHeeren van Helmondblz. 8, zonder hiervoor eenig bewijs bij te brengen) met Catharina vanBerlae
328diens testament uitgedrukt, al zijn schulden en legaten aan bastaardkinderen, enaan anderen gemaakt en liet in 1448 de St. Lambertuskerk binnen de
CORTENBACH (Jan van) (3), zoon van den voorgaande, geboren 1470, overledente Helmond 1505, werd in 1490 meerderjarig. Te zijnen behoeve had zijn oom I
329had er op 24 Dec. 1483 voor de poort van het kasteel van Helmond een grootevolksvergadering plaats, waarbij talrijke nieuwe belastingen en accijnse
vrouw o.a. Claes (zie op Paulus), Paulus (1) (kol. 42) en Johan (kol. 38). Er schijnennog zesNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
330K. en W. in N. Br.II 30; J. Heeren,Biogr. Wdb. van Helmond, 59-70.Heeren[Cortenbach, Jan van (5)]CORTENBACH (Jan van) (5), geboren omstreeks 1537,
1561, schonk hij aan zijn broeders en zuster al zijn rechten, die hij op denalatenschap zijner ouders zou kunnen doen gelden, onder voor-Nieuw Nederla
331waarde, dat zij hem jaarlijks zouden uitkeeren de som van 600 carolusgulden totop het oogenblik, dat hij in het bezit zal zijn van een commanderie,
Sacramentsdag van genoemd jaar hadden de Roomschen de kerk aldaar moetenverlaten en 12 Dec. d.a.v. werd de pastoorswoning aan den predikant ingeruimd.
332Voor de schade, toen aan zijn onbeheerd achtergebleven goederen aangericht werdhem in de raadsvergadering van 21 Sept. 1668 een som van 30 ducaten
hij een medebroeder van Groenendaal tot assistent, fr. Antonius van denHove, die 1693 pastoor werd in Orthen en 13 Dec. 1724 overleed. Hij over-Nieuw
333leefde het langzamerhand uitgestorven convent. De laatste nonnen van Sint Geertruischonken dan ook haar bezit en roerende goederen en ornamenten aa
334aan. Sinds 1498 verbleef hij het meest te Brugge in een huis, de Reefter genaamd.J.v.C. was een vroom man en groot vereerder der H. Maagd. Bijzonde
335meester van de St. Salvatorsschole. Hij bevorderde de stichting van zijn broederter eere van de Zeven Weeën van Maria en was tot zijn dood in het b
pamfletten. Daar schreef hij zijn eerst in onzen tijd volledig uitgegeven werkHetWelvaren der Stad Leyden, geschreven 1659, voltooid 15 Sept., en anon
32dochters te zijn geweest, aan wie in het testament van Gerrit voornoemd, 1555, eenjaarlijksche uitkeering werd toegekend. Een daarvan was Catharina,
336uitgegeven geschriften hem werden te laste gelegd, ‘niet en approbeere’, werd hijop zijn verzoek 1 Juni 1663 weder tot het Avondmaal toegelaten. Se
337door D.C.(2 dl. Leiden 1662; Amst. 1662); Lucius Antistius Conflans,Dejure ecclesiastorum liber sing. (Aletophili 1665);Historie der Gravelyke Rege
voorkwam in de bibliotheek van Nic. Heinsius, II, 68. Waarschijnlijk is hij een lid deraanzienlijke middelburgsche familie van dien naam.Zie: de la Ru
338[Craenlandt, Gerardus]CRAENLANDT (Gerardus), of Kraenlandt, priester, magister en baccalaureusin de godgeleerdheid, geboren te Amsterdam 24 Nov. 15
waar hij aan Liszt werd voorgesteld en zich in diens bijzondere gunst mochtverheugen. Door hem werd hij ten hove aldaar geïntroduceerd, waar hij zichh
339In 1862 werd hij tot concertmeester bij het groningsche orkest benoemd, maar reedsna twee jaar vertrok hij naar Amsterdam. Door Frans Coenen werd h
340dienst, hetwelk hem 30 Sept. 1879 met ingang van 15 Oct. d.a.v. eervol werd.verleend De fabrieken van genoemde firma bestonden uit eene distilleerd
[Cromjongh, Johan Koenraad Anthonie]CROMJONGH (Johan Koenraad Anthonie), geb. 1816, overl. ongehuwd 10 Juni1868, werd in 1844 hoofdonderwijzer aan de
341[Crompvliet, Adrianus]CROMPVLIET (Adrianus) uit Reimerswaal in Zeeland, regulier-kanunnik van deCongregatie van Windesheim in het Roodeklooster bij
Verzijl[Cruqius, Ioannes]CRUQIUS (Ioannes), sub-prior van het Regulieren convent in ‘den Hem’ bijSchoonhoven, ter dood gebracht 13 Nov. 1572. Nadat Sc
[Assendelft, Gerrit van (2)]ASSENDELFT (Gerrit van) (2), geb. omstr. 1320, overl. nà 1356; zoon van Barthout(1) en van Catharina van de Wale.Hij werd
342geplunderd, en de onder-prior met drie van zijn onderhoorigen op bevel van Lumeygepijnigd en daarna gedood.Zie: van Opmeer,MartelaarsboeckII, 71; W
DisputationesXXXVIII (Franeq. 1654):Notae ad Institutiones Juris(Franeq.);Fasciculus Dissertationum Juridicarum(Franeq. 1664).Zijn door een onbekend k
343[Curtius, Otto]CURTIUS (Otto), geb. onbekend, overl. na 1635 en vóór 1638, was landmeter enkaartteekenaar te Dordrecht. Hij was gehuwd met Janneken
schriftelijk wordt aangemaand zich daarvan te onthouden. Medio Sept. 1368 (?)ontvangt Cuser van Willem van Amstel, kleinzoon van Gijsbrecht, een ontze
344zoon Willem (2) door de hoeksche edelen werd vermoord; op zijn aanraden werdenmoordenaars en medeplichtigen ingedaagd (zie op Willem (2)).In 1397 k
345goed te IJsselmonde). Daarna is hij in 1339 hertrouwd met Machtilde, dochtervan Reinier van Heemstede Arentszoon, die hij 27 Nov. 1339 tochtaan zij
en de nabij gelegene eilanden(Delft 1789, 8o.), dat na zijn dood werd uitgegevendoor J. G van Oldenbarneveld gen. Witte Tullingh met zijn levensberich
346Tullingh, de biogr. woordenb. van Immerzeel, Kramm enz.Brugmans[Cuyp, Aelbert]CUYP (Aelbert) werd geb. te Dordt in Oct. 1620 en is in Nov. 1691 ove
347Amsterdam, 's Rijks Prentenkabinet: Gezicht op Dordt (2), 4 landschappen, 't Mallegatbij Dordt (1648 Muller no. 1934), 3 studies van denz
348bendes und kritisches Verzeichnis der Werke der hervorrag. Holl. Maler des XVIItenJahrh.band II (Paris 1908), p. 5-246; Thieme-Becker,Allgem. Künst
33Schiedam gelegen, die Willem van Oosterhout aan Gerrit's broeder Dirk hadgeschonken. In 1356 werd hij door Dirk van Wassenaer, burggraaf van Le
349W. Bode,Die samml. Oscar Huldschinsky(Frankfurt 1909), 30, 31; W. CoheninZeitschr. Bild. Kunst(1910), 6; W. Suida,Oesterreich. KunstschätzeII, 1912
350verdere levensbijzonderheden inTaxandriaV (1898), bl. 118; vgl. ook X (1903) bl.98.Juten[Cuypers, Johanna]CUYPERS (Johanna), dochter van Daniel Egi
doch vluchtte naar Holland, waar hij verbleef tot 8 Mei 1802, toen hij met grootemoeite en kosten zijne amnestie verkreeg. Het volgend jaar nam hij we
351D.[Dale, Antonius van]DALE (Antonius van), geb. te Haarlem 8 Nov. 1638, begr. in de Groote Kerk aldaar1 Dec. 1708, deed zich kennen als een krachti
werk; komt 1698/99 in het schildersgilde te Middelburg. Hij teekende o.a. de drieafbeeldingen der domburgsche oudheden in van Loon'sAloude Hollan
352de regeering van Middelburg en van prins Willem IV geschenken in zilver. Hij wordtvermeld in L. Bomme,Redevoering ter inwijding van het Teeken-coll
353zijn geschriften moeten wij nog vermelden:De Verlosser, cantate, uitgevoerd op 28Febr. 1847 door het godsdienstig zanggezelschap te Zwammerdam.De s
in katoenen en zijden netjes. Hij huwde Bela, de dochter van TanchumHauffaden, die in 1700 stierf. Alexanders groote verdienste is, dat hij dehoogduit
354Hendele, Beer, Mozes, Tanchum en Leib. Slechts Wolf (ook welBenjamin genaamd), die in 1694 met Martha Nathan huwde, en Leib lietennakomelingen na.
Persiaensche, Egiptische en Medische historiën... Beneffens een Beschrijving vanHomerus leven door denzelfden Herodoot. Uit het Grieks vertaelt... (
34Heemskerck. 20 Oct. van hetzelfde jaar is hij getuige in een geschil van deingelanden van het Land van Altena. In 1468 behoort hij met zijn broeder
355vinge der Afrikaensche gewesten, van Egypten, Barbaryen, Libyen, Biledulgerid,Negroslant, Guinea, Ethiopiën, Abyssinië getrokken uit verscheyde hed
356een soort bloemlezing uit zijn werken (2 dln. 8o).Dapper was ongetwijfeld een kundig man, die zeer veel materiaal wist teverzamelen van zeer versch
357troepen te worden gevolgd en er zich, niettegenstaande hevigen tegenstand vande hollandsche bezetting, van meester maakte.Na de inbezitneming van N
358dien gen. Daendels daartoe zou aanwijzen. Den dag, waarop dit geschieden zou(30 Nov.), overviel hem evenwel eene bloedspuwing en toen deze zich her
359dag zijn chef kon volgen, en toen tevens overbrenger was van een geheim besluitvan het Uitv. Bew., waarin Brune zelfs gemachtigd werd, Daendels gev
360naam van den franschen chef van den generalen staf in 1799 hier te lande nogvoortleeft. Bij die familie berusten twee medaillons, waarop Dardenne i
361hij zich te Elsene vestigen. Hij had twee dochters: Emilie, die de vrouw werd vanden vlaamschen dichter Frans de Cort, en Adèle, die in het huwelij
362Strijdige richtingen sedert drie, vier eeuwen der Hoogen Nederduitsche taelleeraren(1862).In 1857 richtte Dautzenberg met P. van Duyse, J. Heremans
hem eervol verleend werd bij besluit van den gouverneur-generaal van 22 Aug.1854. Hij vestigde zich toen te Weltevreden. Onder de door hem tot stand g
363Als industrieel onderscheidde Deeleman zich door het ontwerpen en vervaardigenvan verschillende rijtuigtypen, waaronder de te Batavia en later ook
351520 liet hij het bekende huis van Assendelft in het Westeinde te 's Gravenhagebouwen; het werd later verbeterd en vergroot door Gerrit (overl.
hem weten. Zeer belangrijk is het contract van 1668 (waarbij zijn benoeming wedervoor 4 jaar verlengd werd) voor de kennis van de beteekenis van zijn
364in die dagen. Zijn ambtsbezigheden worden daarin ongeveer als volgt beschreven,welke functies, wanneer hij drie maanden afwezig blijft, voor goed a
Eens zeide een geneesheer, zijn vriend, dat de meid van den ingedrongen,onwettigen pastoor vanNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
365Zande in doodsgevaar verkeerde en een onbeëedigd priester wenschte. Vinc.Delebecque ging als een doctor gekleed met zijn vriend in consultatie bij
366Enkele zijner stukken schijnen door anderen gestoffeerd te zijn.Zie: Kramm,Leven der schilders;Navorscher, 1858 en 1859; H.M. Kesteloo,Geschieden p
Antwerpen naar Frankfort, en kwam van daar in Nov. 1593 te Dordrecht, bezochtde leidsche hoogeschool (ingeschreven 14 October 1598) en werd in 1602 to
367[Dentz, Dr. Leopold Ferdinand]DENTZ (Dr. Leopold Ferdinand), geboren te Amsterdam 12 Aug. 1858, overledente Helmond 25 Jan. 1903, zoon van Simon Na
368III (Monstrolii 1891), 26; le Couteulx,Annales Ordinis Cartus. VII (Monstrolii1890), 106, 108, 170-171.Scholtens[Dhaenens, Levinus Josephus]DHAENEN
40 jaar, zooals beweerd wordt in een handschrift no. 2249 der Biblioth. Royale teBrussel (v.d. GheynCatal. Bibl. RoyaleIII, 379). Dit handschrift:Libe
369270; Schutjes,Gesch. Bisdom 's Hertogenb.IV, 948; J. Acquoy,Het kloosterte WindesheimIII, 80.Fruytier[Diepenbeeck, Abraham van]DIEPENBEECK (Ab
2[Adriaensens, Petrus Josef]ADRIAENSENS (Petrus Josef), geboren te Antwerpen, gedoopt 10 April 1697, werdNorbertijn aldaar in de abdij St. Michiel, 19
36overleden, daarom komen de goederen, gelegateerd aan Floris, heer van Goudriaan,aan diens zoon Otto; die aan Dirk, heer v. Besoyen, aan diens jongst
welke met 1555 begint. Jan huwde met Johanna van der Meulen, waaruitkinderen werden geboren, waarvan Gijsbert, de oudste, gedoopt werd 6 Nov.1582 in d
370(bisschoppelijk paleis; vergaderlokaal der Kolveniers; Kruisbroederskerk; St. Pieter;kerk van Empel; Clarissenklooster; St. Christoffelkerk te Roer
[Dilsen, Maria van]DILSEN (Maria van), ged. te Dordrecht 27 April 1588, was de dochter vanHendrik van Dilsen en Clara van Beveren. Schotel deelt mede
37125 jaar oud, maakte de groote zeereis van Mahu en de Cordes mee als timmermanop de ‘Trouw’, later op de ‘Blijde Boodschap’. Hij oefende zijn beroep
372vlakkige waarneming getuigen, trekken twee punten de aandacht; ten eerste geefthij als constabel een goede opgave van de bewapening der schepen en
Helmond. Hoewel zij zeker dertig jaar lang als abdis het adellijk convent bestuurdheeft, en haar naam in oorkonden uit dien tijd herhaaldelijk voorkom
373[Doerne, Everard van]DOERNE (Everard van), zoon van jkr. Henrick van Doerne, overl. te Deurne29 Nov. 1508, en van jkvr. Christina van Hemert, overl
374Zie: A.M. Frenchen,Genealogieën van eenige voorname, aan elkaar verwanteMeierysche geslachten, blz. 27;TaxandriaXXIII, 36; archiefstukken.H.N. Ouwe
DOESBORGH (Michael van), ged. te Venlo 13 October 1722, overl. te Buggenum20 Juni 1796, zoon van Joannes en Petronella van Boven. Hij was rectorvan he
375zoon van Matthias Dögen en Maria Vermeulen. Na den dood zijnerouders woonde hij bij Volkard Visscher, luthersch predikant te Amsterdam.In 1678 bega
Hij was volgens het doodenboek van het warmondsche klooster ‘Mariënhave’een der stichters van het cistercienser-klooster te Heemstede. Mr. Hugo van A.
med. doctor 9 April 1840. In 1841 deed hij als scheepsdokter een reis naar Oost-Indiëen vestigde zich daarna als geneesheer te Utrecht. Hij huwde 16 O
376kundige tijdschriften zijn verhandelingen en verslagen van hem opgenomen. Hijbewerkte vrij naar het Fransch:Handboek voor scheepsgeneeskundigen(Ams
naar Londen en overhandigde op 3 Nov. 1654 een petitie aan Cromwell, die hemaanbeval bij de engelsche regeering. Ook heeft Cromwell een interventie te
377ter der portugeesche synagoge aldaar, Saar Asamaim (1664), die thans op BevisMarks gevestigd is. Zijn zoon Salom verkreeg toestemming, om zich als
de haringvisschers te beschermen, was zijn beleid weder zeer onvoldoende, wat,naast de oude bezwarenNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
378tegen hem, zulke oneenigheden met de admiraliteit en de andere bevelhebbers vande vloot veroorzaakte, dat de beste kapiteins ontslag uit den dienst
Over hem: Frederiks inHet geslacht Doubleth('s Grav. 1879) en inHerald.Bibl.N.R. II, 262; ten Raa en de Bas,Staatsche LegerII, 313, 314.Blok[Doub
379Alva tijdens den overval van prins Willem van Oranje. Hij werd hier 2 Nov. 1572buitengewoon secretaris van het Hof en later van Gecommitteerde Rade
te Leiden (ing. 30 Juni 1615) in de letteren en rechten, reisde daarna 1621-25 inEngeland, Frankrijk en Italië, voor een deel samen met Nicolaas Meerm
380toezicht op den zeevond. 1640 werd hij lid van den Hoogen Raad. Hij kwam met C.Pz. Hooft in aanraking en correspondeerde met dezen overletter- en g
37van Bourgondië de bisschoppelijke goedkeuring werd 30 Maart 1457 verkregen.Hugo v.A. droeg 3 April 1458 aan den prior van het warmondsche klooster e
1798 met Johanna Philippina Frederix (geb. te Luik 1776, overl. te Venlo11 Juli 1838, dochter van Philip Jacob en Joanna Catharina Arentz).Zijne docht
381Elisabeth Philippina, geb. te Broeckhuysen 27 Maart 1812, woonde latermet hare moeder te Venlo aan ‘Maagdenburg’ en huwde aldaar 8 Mei 1838 metSege
Verzijl[Douwen, François van]DOUWE(N) (François van), beeldsnijder, ged. 15 Aug. 1659 te Rotterdam als zoonvan Willem Jacobsz van Douwen (zie hierna)
382Op verschillende teekeningen van spiegels van schepen, op de Admiraliteits- ofStatenwerf gebouwd, komt zijn naam voor als maker en waarschijnlijk z
383[Drappentier, Daniel]DRAPPENTIER (Daniel) was stempelsnijder aan de Munt van Holland te Dordrecht,en leefde nog in 1689, toen hij doleerde bij Geco
Werken van zijn hand vindt men in het Rijksmuseum te Amsterdam, museumTeyler te Haarlem, Prentkabinet der Nationalgallerie te Berlijn, Hamburger Kunst
384Beeker,Allg. Lex. d. bild. Künstl.IX (1913), 549.van Dalen[Drelincourt, Charles]DRELINCOURT (Charles), geb. te Parijs 1 Febr. 1633, overl. te Leide
385den, die hem ook een lossen levenswandel verweten. Van zijn geschriften zijnvermeldenswaard: eenVerhandeling over den achtmaandschen foetus(1662),w
DRENCKWAERT (Johan van) (1), geb. te Dordrecht in de 2e helft der 15e eeuw,overl. ald. 1549, was de zoon van Willem (1) Bouwensz.Nieuw Nederlandsch bi
386v.D. (zie vorig art.) en Machtelt Pallaes Jansdr. Hij werd in 1516 schoutvan Dordrecht, welk ambt hij tot zijn dood bekleedde. Hij was een streng v
Toen hij door deze club in 1728 tot burgemeester van G. gekozen was (ofschoonJohan Deym moest voorgaan), zette dit bij de tegenpartijNieuw Nederlandsc
DROM (Nicolaas IJsbrandtsz) of den Drom, van Rotterdam, eind 1599 oud 40jaar, maakte de groote zeereis van Mahu en de Cordes mee als schipper op de‘Ge
387Barent Jansz of Zacharias Heyns verklaart, dat zijn dood ‘gheen kleijn verlies voorCapiteijn de Weerdt en was, die sedert sonder schipper zijnde, n
[Drucker, Chajiem ben Jacob]DRUCKER (Chajiem ben Jacob), ook Arbich genaamd, drukker en uitgever bijde hoogduitsche joodsche Gemeente te AmsterdamNieu
388op het einde der 17de en het begin der 18de eeuw. Zijn werkzaamheid als zoodanigen als auteur en verkooper van hebreeuwsche lettertypen omvat de ja
DRIJFFHOUT (Laurens) (1), ged. te Dordrecht 17 Jan. 1585, overl. te 's Gravenhage,was de zoon van Lebuwijn D. (zie kol. 389) en Teuntje Laurensdr
389den amsterdamschen schilder Christiaan Striep, geboren zijn.Uit archiefaanteekeningen.van Dalen[Drijffhout, Laurens (2)]DRIJFFHOUT (Laurens) (2), g
[Duarte, Gaspar]DUARTE (Gaspar) ook wel vervlaamscht tot Deweert of Duweert, zoon vanden bankier en juwelier Diego of Jacob Duarte (geb. 1584, gest. A
39017de eeuw. ‘Product van eeuwenoude beschaving was hij een voorbeeld van den17den-eeuwschen Renaissanceman, een mercator sapiens, die niet alleen ee
391Zie: Mej. Dr. F. Szper,Een kunstlievende familie uit de17e eeuwin het joodscheweekbladDe VrijdagavondJrg. I, no. 7 (9 Mei 1924 met portret van Gasp
392dat, zooals mej. Dr. Szper meent, deze Duarte's doortrokken waren ‘van denRenaissancegeest, die onverschillig staat tegenover iederen godsdien
38kwaad bloed. Er werd door ‘den Negenden’ niet veel notitie van genomen. Mr. Jacobbedankte nog in hetzelfde jaar, daar hij 1 Mei 1728 benoemd was tot
ZwartsNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
393[Dubno, Salomon ben Joël]DUBNO (Salomon ben Joël), geb. te Dubno (Wolhynië) Oct. 1738, gest. teAmsterdam 26 Juni 1813, hebreeuwsch dichter en taalg
394heid der beheerders van ‘Il Resorgimento’, en in het bizonder van Z.E. Salandra.Ook was het hem mogelijk om, met goedkeuring der betreffende autori
Zie: Hugo Riemann,Musik-Lexiconi.v.; J.D.C. van Dokkum,Nederlandsche muziek in de negentiende eeuw(Amst. 1913).SpierNieuw Nederlandsch biografisch woo
395[Dupper, Leendert]DUPPER (Leendert), geb. te Dordrecht 16 Aug. 1799, overl. aldaar 4 Maart 1870,was de zoon van Willem Dupper en Jacomina Cornelia
396haar man overleed: 1 Maart 1741. Zij liet een minderjarig kind na.Zijn door een onbekende geschilderd portret is in het Paleis te Weltevreden;verkl
nadat de overblijfselen van het fransche leger op duitschen bodem warenteruggekeerd, korten tijd, nadat de pruisische koning, Frederik Willem III, zij
397Duycker bevorderd tot 1en luitenant bij het 2e westfaalsche regiment infanterie (1April 1813), in welken rang hij deelnam aan den veldtocht van dat
398de 11e Afdeeling (grootendeels Zuid-Nederlanders) in garnizoen lagen. Deprovinciale commandant, generaal van Boecop, achtte het geraden, de troepen
399sionneering werd hem de toenmaals hoogste bekende rang van ‘generaal derinfanterie’ toegekend.Hij huwde te 's Gravenhage 27 October 1841 met D
Johan er eigenaar van. Hij woonde te Rotterdam en komt nog 12 Oct. 1604 voorals benoemd tot raad ter Admiraliteit op de Maas.Nieuw Nederlandsch biogra
400in de universiteitsbibliotheek te Utrecht bevindt (no. 148 van den catalogus).Zie: le Vasseur,Ephemerides Ord. Cartus.IV (Monstrolii 1896), 26;Bijd
niemand zijner kloosterlingen daarover iets meegedeeld, zoodat dit alles verlorenwas.Het lijk van den vermoorde werd in de kerk van het nonnenklooster
4011727) II, 109-110; D. Papenbrochius,Annales Antverp.(Antv. 1846) III, 147.Fruytier[Dijkshoorn, Johannes van]DIJKSHOORN (Johannes van), geb. te Schi
402land(Vlissingen 1809, 8o.), dat als het verhaal van een tijdgenoot en ooggetuigenog altijd waarde heeft voor de kennis van het behandelde onderwerp
401E.[Edersheim, Marcus of Meyer]EDERSHEIM (Marcus of Meyer), Salomonszoon, behoorde tot de joodsche familiein den Haag, die er tot op heden tot de be
402(Londen 1834), waarvan een hebreeuwsche en duitsche uitgave in 1818 teAmsterdam verscheen, en een historisch verhaal van de 10 stammenAn Historical
403hij ontslag en is toen naar St. Eustatius gegaan, waar eenigen zijner kinderengeboren werden en ook zijn eigen wieg heeft gestaan. Althans in het l
4041904), no1906;De Norbertijner abdij Averbode(Averb. 1920) 117.Fruytier[Elst, Christianus de]ELST (Christianus de) of de Elsen, magister artium der
door de oprichting van een fonds voor den bouw van arbeiderswoningen en in 1856van een ondersteuningsfonds voor de arbeiders, werd hij bij Koninklijk
405d.a.v. onder den titel van ingenieur der mijnen en groeven in Nederland belast metde algemeene leiding van het mijnwezen in Nederland. Kort daarna,
39Johan was gehuwd met Margaretha van Rossum, weduwe van Claesvan Gendt, en dochter van den heer van Zoelen. Hij liet zijn leenen na aan zijnzoon Gerr
Zie:Jewish EncyclopaediaV (New York-Londen 1903) 146; D.S. van Zuiden,Hoogduitsche Joden te 's Gravenhage(1913) en D.M. Sluys,Beelden uit deGesch
406Hoogduitsche Joodsche Gemeente te Amsterdam in het begin der18de eeuw(1925)15.Zwarts[Emden, Jacob Israel ben Tsewie Aschenazi]EMDEN (Jacob Israel b
na niet minder dan 67 jaren in de strenge orde van S. Bruno te hebben geleefd.Kort voorNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
407zijn dood had men hem van het prioraat ontheven. Zijn opvolger was JacobHollander. Hij werd begraven in het klooster Betlehem.Zie: le Vasseur,Ephem
of parnas gefungeerd moet hebben. Toen de banden met den eersten opperrabbijnMozes Weile in 1643Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
408verbroken werden, werd E. op 10 Mei beroepen. Vermoedelijk was zijn opvolger R.Abraham ben Josua Worms een broeder van hem. Voor zijn aanwezigheidt
beslissende beteekenis geworden. Want toen eindelijk in 1594 Groningen doorMaurits was genomen en de nieuwe toestanden waren geregeld, keerden deballi
409de leiding der zaken in het nieuwe gewest Stad en Lande in handen namen. Denieuwe calvinistische stadsregeering begon ook onmiddellijk met de hervo
410te Aurich. Emmius is terecht door Möhlmann aldus gekarakteriseerd: ‘ein Mann vontrefflichen Anlagen, bewunderenswürdigem Fleisse, hoher classischer
dat contract duurde, is niet bekend; het werd opgeheven, toen de prijs der granenophield te Luik merkelijk hooger te zijn dan in Holland. Dirk Engelen
Nicolaas zelf deed een goed huwelijk: hij trouwde Agatha van Bruhese,Henr. dochter en werd door zijn vrouw heer van 's Gravenmoer, waarnaar dezet
411drecht kon varen. Zijn handel moest hij echter langen tijd staken, daar de Maas teMaastricht, gedurende het beleg van deze stad door Parma, versper
412(ged. 21 Mei. 1634). Zij hertrouwde te Venlo 3 Februari 1638 met HermanusIngenhuys (ged. aldaar 12 April 1616), zoon van Joannes en SophiaValckenbo
inauguralis de causis conversionis rerum Angliae regnante Carolo primo. Hij heeftals advocaat te Utrecht de rechtspractijk uitgeoefend, waar hij bleef
413vestigde, waar hij een touwslagerij had. Engels heeft naam gemaakt door eenigejuridische werken, vooral door zijneGeschiedenis der belastingen in N
herstelling in Ned. in1814elkander in Drente zijn opgevolgdIII, 140; H. Bonder,Crimineele rechtspleging onder Filips IIin deNieuwe Drentsche Volksalma
414[Ensse, Evert]ENSSE (Evert, Everhardt of Eberhart van) of van Ense, een zoon van Engelbert(zie vorig art.) en Agnes Mulert, overl. in 1606 te Zwoll
415overgave van Coevorden in 1592 voortdurend afnam, deed van Ensse in 1596 nogeen poging om zijn aanspraken op het drostambt te doen gelden. Omstreek
416van Philips de II Coninck van Spaengien door sijne stadhouders in 't werk ghesteltzijn geduyrende deze Nederlantsche troublen ende oorlogen...
als student in de rechten ingeschreven te Groningen, waar hij o.a. de lessenbijwoonde van Schwartz, Rucker en Frederik Adolf van der Marck. Hij promov
417opgedragen. In 1776 volgde hij Jan Kymmell op als raad en landsschrijver vanDrente. In 1787 koos hij de zijde van de Prinsgezinden en werd, ofschoo
40Reeds lang vertoonde hij sporen van gekrenkte geestvermogens; hij verrichtteallerlei dwaze daden, o.a. had hij in 1563 moedernaakt op de straat te B
418Zie:Jewish Encyclopaedia(Londen, New York 1903) 219 en de daar genoemdeliteratuur.Zwarts[Essche, Jan van der]ESSCHE (Jan van der), Eschius of van E
Willem, de zoon, had zijn kennis van het Grieksch en Latijn te danken aan deschool der Hiëronymieten te Utrecht. Daarna zond zijn vader hem naar de un
419in de Valk bij de promotie, 13 Febr. 1561, de zevende plaats behaalde van 153(Analectes hist. eccl.IV, 239). Als student der theologie woonde hij i
420morata:nominalim Cornelii Musii Delfii, Theologi et poetae(Duaci Ex officinaBaltazaris Belleri Anno 1603) 302 blz. in 8o. Een tweede editie versche
421Joannis clarissimae elucidationes, cum indice rerum memorabilium locupletissimo(Duaci ex off. Belleri MDCXVI) in fol. 927 blz. Uitgaven Parijs 1623
422was de voornaamste bewerker van het stuk, dat gedrukt werd alsCensura Duacensissive assertionum quarumdam censura super quibus Rmi in Christo Patre
423Pii V, Gregorii XIII, Urbani VIII ex luculentis commentariis Exim. D.D. ac. M.M.N.N.Guil. Estii et Franc. Sylvii(Duaci 1649) fol.In alle biografisc
algemeene directie van den Waterstaat in het koninkrijk Holland over. Bij het herstelonzer onafhankelijkheid werd hij 1e kommies bij het departement v
424Van 1816 tot 1830 woonde hij het eene jaar te 's Gravenhage, het andere jaar teBrussel.In 1818 werd hij tot referendaris bij het departement v
425Zie: Moes,De Amsterdamsche boekdrukkersI, 148-175; de Roever inOud-HollandIII, 276.Burger[Excel, Joannes van]EXCEL (Joannes van), priester, geb. te
41het land te verlaten en antwoordde schriftelijk, 20 Febr. 1567, dat hij waskoningsgezind en het Verbond niet had geteekend. Wel schijnt hij in het v
afkomstig uit het klooster Binderen. Daarop ziet men tweemaal het wapen der familievan Eyll uitgehouwen. Ook staat daarop een non met een abdissestaf
426van de toen regeerende abdis uitgehouwen. Door haar uitdrijving uit het klooster,heeft zij haar laatste rustplaats niet gevonden onder de zerk, die
[Eyssell, Johan Christiaan]EYSSELL (Johan Christiaan), geb. te 's Gravenhage 13 Jan. 1795, overl. aldaar26 Mei 1872, werd in 1814 buitengewoon ge
427Zaken, ging Eyssell daarheen over, maar behield zijn werkkring. Hij werd in 1826commies, werd met behoud van zijn werkkring, die hoofdzakelijk op d
428inspecteur, later hoofdinspecteur van den waterstaat, die in afwijking van zijnevoorgangers en opvolgers, zijn bureau aan het departement van Binne
427F.[Fabius, Gerrit]FABIUS (Gerrit), kartuizer, overl. te Diest, omstreeks 1571. Hij was professus vanhet kartuizerklooster van St. Jan Baptist te Ze
428anderen afgevaardigd, om den vorst van die verheffing, namens de stad Haarlem,de tijding te brengen. Hij werd, bij de verandering der regeering, 14
429groote. Het loon voor drukken en corrigeeren bedraagt ƒ 32 per vel van 32 bladzijden.De exemplaren waren niet alleen voor binnenlandsch gebruik bes
belangrijke plaats in, niet minder in die der Joden in Nederland, want hebben debeide laatsten voor zich een philosofische wereldbeschouwing nagestree
430Farrar heeft als bestuurder de toen nog zeer onvaste overtuiging dezer pasaangekomen crypto-joden in anti-joodsche richting trachten te drijven. Da
3rogge, geb. te Rotterdam 6 Jan. 1686, overl. te Venlo 5 Jan. 1736, dochter vanJohan O. (zie VI, 1087) en Catharina Stalpaert van der Wiele. Zijne kin
bij zijn tweede vrouw geen kinderen kreeg, zouden (volgens Gerrit's testament van1555) al de hem toebedeelde heerlijkheden aan zijn zoon Cornelis
FAURE (Jean) was baljuw te Standdaarbuiten in Noord-Brabant en stierf in 1760.Hij schreef eenHistoire abrégée de la ville de Bergen op Zoom(la Haye 17
431Groningen, waar hij in 1848 promoveerde op een proefschriftSpecimen inauguralecontinens Observationum ad tit. VII libri IV Codicis Civilis Capita I
432[Fenacolius, Johannes]FENACOLIUS (Johannes), geb. te Zevenhuizen of te Delft in 1577, overl. teMaassluis 13 Mei 1645. Hij was een zoon (vermoedelij
433[Ferdooner, Elias]FERDOONER (Elias), rabbijn bij de hoogduitsch-joodsche gemeente van den Haagin het begin der 18de eeuw. In 1708 was het gedeeltel
opperrabbijn van dezelfde gemeente in den Haag. Opgeleid door zijn vader aan hetportugeesch israël. seminarium te Amsterdam, fungeerde hij als 18-jari
434taal mogen worden gehouden’, hem in 1842 de zilveren eerepenning van de‘Hoofdcommissie tot de zaken der Israëlieten in Nederland’ gewerd, vastgeste
die na het herstel van de Hiërarchie in 1853 aan het hoofd zou komen van deUtrechtsche kerk provincie; tevens werd hij tot bisschop van Gerra i.p.i. v
435bisschop van Canea i.p.i. geconsacreerd, en vertrok daarop, zonder helaasgenoegzaam te zijn gemachtigd door de Regeering, naar zijn nieuwe standpla
deel, Amst. 1816);Over de beweging van een wiel, op een' effen grond gelijkmatigvoortloopende(7de deel, Amst. 1825); In het derde deel derNieuwe
436Rotterdamis van hem geplaatst:Onderzoek over de verschillende wijzen waaroponderscheidene vaste ligchamen in eene vloeistof drijven(m. pl.);Beschri
42Gerrit v.A. door het optreden van diens zoon Nicolaas (3) (kol. 40.), maar weinigterechtgekomen. Otto en zijn tweede vrouw maakten 18 Mei 1559 met N
Kok bewerkte. Van hem verscheen bovendien anoniem:Amsteldam en zijnegeschiedenissen. Met printverbeeldingen(Amsterdam 1788-1792 kl. 8o., 6 dln., datna
437aldaar 23 Febr. 1781 en werd in de kerk onder den preekstoel begraven. Hij trad in1765 in het huwelijk met Geertruida Palthe, uit welk huwelijk 3 z
FONSECA (Daniel da) behoorde tot de portugeesch-joodsche gemeente teAmsterdam, en noemt zichzelf ten onrechte de eerste hebreeuwsche drukker vandie st
438Boek, overdruk uit het joodsche onderwijzersorgaanAchawahvan Februari/Maart1910; Jac. Zwarts,De beide oudste hebreeuwsche Bijbeluitgaven van Amster
[Fonseca de Mattos, Abraham]FONSECA DE MATTOS (Abraham), promoveerde 4 Juli 1753 in de medicijnen teLeiden, op een dissertatieDe Fractura(Leiden 1753)
439Kramm,Aanh.82; Wurzbach,Niederl. Künstlerlex.I, 545; Thieme-Becker,Allg. Lex. d. bild. KünstlerXII, 194.van Dalen[Fourneau, Antonius de]FOURNEAU (A
medegedeeld in het volgende deel, werpen een ander licht op de feiten en stellenden abt van Floreffe en J. Fr. in het gelijk. Op verzoek van den abtNi
440van Prémontré werd J. de Fraisinne tot proost gekozen door de nonnen van St.Gerlacusklooster te Houthem bij Maastricht 16 Maart 1632. De visitator,
441Begraafplaats te Ouderkerk a/d Amstel(Leiden 1883), Inleiding, Bijlagen en no. 18fol. 99 vgl.; Jac. Zwarts,Jacob van Ruysdael's Jodenkerkhof(1
wordt gegeven. Zijn grafmonument, met opgaande steenen trappen, gedekt dooreen sarcophaagje, is nog intakt en bevat het eenvoudig opschrift ‘Isaac Fra
huurwaarde. Zij had ƒ 8000 inkomen, bezat een buitenplaats, hield 5 dienstbodenen een koets met 4 paarden.Zijn geschilderd portret op een regentenstuk
442[Franco Mendes, Mordochay]FRANCO MENDES (Mordochay) alias Christoval Mendes Franco, geb.te Porto, gest. te Amsterdam 9 Aug. 1624, broeder van den v
Zie: Kleerkooper en van Stockum,De Boekhandel te Amsterdam inde17de eeuw(den Haag 1914-16) 41, 42, 1148, 1149 en 1167.Zwarts[Frankforter, Mozes]FRANKF
443leeftijd den naam Aron er bij kreeg, hetgeen naar joodsch gebruik bij stervendenwel geschiedt. Mozes richtte in 1720 een hebreeuwsche drukkerij te
in het vaderland terug. De gedwongen rust hier te lande strekte hem tot last, waarommgr. Joannes Paredis, bisschop van Roermond, hem in 1869 als pasto
444te Grathem, Thorn en Ittervoort de typhus heerschte, was het pastoor Franssen,die zich onderscheidde en alle gevaren trotseerde, de lijdenden bijst
Meassefiembeweging, die zich aldaar in de tweede helft der 18de eeuw een herlevingder hebreeuwsche poëzie ten doel stelde. In 1781 kwam hij naar Amste
445jeugdigen huisgenoots’. Zoo kweekte Friedrichfeld bij Mulder de liefde voor dehebreeuwsche taal aan, waardoor Mulder later zulk een groot aandeel a
446eersten luitenant benoemd en bleef met bedoeld onderwijs belast tot 1 Juni 1844,toen hij bij den staf der genie geplaatst werd ter standplaats Naar
447In verband met deze ontwerpen werd hij 26 Nov. 1852 door den raad van Amsterdambenoemd tot inspecteur der publieke werken. Wegens zijne vele werkza
448de commissie het stilzwijgen, omdat de raad had geweigerd, aan hare niet teAmsterdam woonachtige leden reis- en verblijfkosten te vergoeden. Het ka
43van 1717 door C. de Moor in het Gemeentemuseum te 's Gravenhage, voorts doorJ. Vollevens, met zijn jongste dochter, en door H. Serin.Zie:Alg. N
449staat, Handel en Nijverheid Mr. J.P.R. Tak van Poortvliet (IV kol. 1295) tot denaanleg van een aantal kanalen in het geheele land, sprak Froger in
450en Zenetti),houdende een plan tot reiniging en reinhouding van de wateren envan den bodem van Amsterdam(Amst. 1872);Rapport(met T.J. Stieltjes)over
hij benoemd tot hoogleeraar in het nederlandsch privaatrecht aan de rijksuniversiteitte Utrecht. Hij aanvaardde zijn professoraat den 12en October 185
451ning van het Fransche regt voor de wetenschappelijke verklaring onzer burgerlijkewetgeving(Utrecht 1859). Dit ambt heeft hij tot zijn dood bekleed,
452tor van het erasmiaansch gymnasium te Rotterdam.Zie: Vissering inEigen Haard(1884), 590 vlg.; Brinkgreve inLeeskabinet(1884) IV, 184 vlg.;Utr. Stud
4531588-98 (1857-58; nieuwe uitgave, Amsterdam 1861; 3e dr. 's Gravenhage 1882;4e dr. 's Gravenhage 1889; 5e dr. 's Gravenhage 1897; 6e
454boven de gebeurtenissen en die het hem mogelijk maakt in vollen zin onpartijdig tezijn. Bij zijn afscheid in 1894 komt hij in menig opzicht terug o
455dige studiën. Over den tijd van Frederik Hendrik gaf hij slechts een artikel overDejeugd van Louise Henriette d' Orange. Fruins onderzoekOver
456met aanteekeningen, toevoegsels en verbeteringen uit des schrijvers nalatenschapuitgegeven('s Gravenhage 1900-05, 10 dln. m. reg.).Zijn portre
1013) te Amsterdam en trad in 1764, 18 jaar oud in het huwelijk. Het echt paarbewoonde verschillende huizen te Vreeland. In hun perceelenNieuw Nederla
ASSENDELFT (Mr. Willem van) (3), geb. te 's Gravenhage 14 Mei 1693, ged.Hoogd. kerk 17 Mei, overl. 31 Oct. 1740 (Nav.XXXVI, 552) zoon van Mr. Pau
457aan de Vechtbrug en aan de Noorderdwarsstraat hoek Breedstraat hielden zij eenportugeesche synagoge. Deze particuliere synagoge droeg den naam ‘Ken
458zich protestantsch doopen en schreef verschillende anti-joodsche geschriften,waarvan het hebreeuwscheSchatkamer der Talmudhet bekendste is.Bronnen
459G.[Gallant, Emmanuel]GALLANT (Emmanuel), geb. te Thielt, zoon van Bern. en Godelieve vanLanduyt, Minderbroeder-Recollect, gekleed in het noviciaat
460Equile Joannis Austriaci(38 bl.) enVenationcs ferarum, avium, pisciumenz. (104bl.) naar Stradanus. Hij sneed ook de kaarten voor het, in navolging
461aanvallers af te slaan. De Staten-Generaal benoemden hem daarna tot kapitein.Zie: de Jonge,Gesch. v.h. Nederl. ZeewezenIV, 3e stuk, 526; Nagtglas,L
GAVEREN (Raso van) (3) volgde zijn vader op in de heerlijkheid Breda. Hij overleedomstreeks het begin 1314.In zijn testament, opgesteld 13 Febr. 1313,
462laer reeds had afgestaan, en aan zijne halfzusters de heerlijkheid Humbermont.Deze Raso schijnt weinig in Breda te hebben vertoefd. Hij verkoopt he
het dikwijls moeilijk is uit te maken of een werk aan den een dan wel aan den andermoet worden toegeschreven, te meer daar beiden vaak gelijke onderwe
463dien de handteekening van van Geel meer dan eens zeer handig in die van Metsuveranderd is. Ook herinnert hij in zijn wijze van behandeling meermale
464van Groot Brittanje, Vrankrijk en Yrlant(Pamflet Knuttel no. 14080). Zijn gedichtChristus doods Gedenk-teekenvond een plaats in denLusthof der Ziel
44dat hem was opgedragen ‘om als Resident aan het Hoff van Denemarken wegensden Staet te gaen resideeren’, waarom hij als pensionaris aftrad. In 1729
465in alle punten die betwistbaer en bygevolge niet grontwezentlyk zyn’.Zijn portret, gegraveerd door J. Houbraken naar een zelfportret in 's Rij
van een wetboek van koophandel, in 1808 door den Koning benoemd. Het ontwerpvan deze commissie is van groote waarde en is bijna geheel in het latere w
466(van 5 Juli 1814-9 Mei 1826), vice-president van het syndicaat, waarnemend ministervan Financiën (van 10 Jan.-1 Juni 1837 en van 9 Jan. - 31 Juli 1
loffelijk opschrift was gegraveerd. Het veroverde schip werd door de firma terkaapvaart uitgerust en als ‘De gekroonde Burgt’ tegen den vijand in zee
467Zie de la Rue,Heldhaftig Zeeland173; Nagtglas,Levensber. v. Zeeuwen.260.Mulder[Gerwen, Marcus van]GERWEN (Marcus van), geboren in de tweede helft d
schilderijen en penteekeningen voor zaken naar Zweden; met dezen zoon was deG. in 1622 in Londen. In 1627 woonde hij naast Const. Huygens in de LangeH
468bloemstukken. Van Mander spreekt o.a. over twee bloemstillevens en over eenboekje met bloemen en insecten voor keizer Rudolf II. Ook als tuinarchit
469sijn Marotken’, vanitas, gierigaard en dood, concert, portretten o.a. Karel Clusius,Tycho Brahe, H. de Groot, Gorlaus, Hendrik IV, Hendrik II van B
470Meister im Städ. Institut zu Frankfurt a/MVIII 8, XI, 7;Vasary-SocietyV, 19; J.Scholten.Catalogue raisonné des dessins des écoles franç. et holland
1656 door den predikheer Wassenberch de broederschap van den H.Rozenkrans werd opgericht. De inventaris dier kapel vindt men vermeld bij Houben(Gesch.
nam hij deel aan Bonaparte's eersten grooten veldtocht in 1796 in Noord-Italië,waarin hij zich door beleid en onverschrokkenheid onderscheidde, v
471werd gehouden ‘Het was alsof de regen verdroogde en de wind plotseling geketendwerd, wanneer hij zich naar O. begaf (Houben). Onder de burgerij was
Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
472[Ginck, Joannes Henricus Fredericus van]GINCK (Joannes Henricus Fredericus van), begr. te Venlo 23 Sept. 1747, waspostmeester te Venlo, richtte 25
werd in Mei 1813 élève du génie maritime te Antwerpen en 12 Maart 1814onder-constructeur 3e klasse te Rotterdam.In den aanvang van 1816 ontving hij de
473gezonden tot het bestudeeren der aldaar gebruikelijke samenstelling deroorlogsschepen en de inrichting der Rijkswerven. Omtrent deze reis, die voor
474ling der schepen gebezigd, wordtinTijdschrift ter bevordering van nijverheid, 2edeel (1834), blz. 582;Over verschillende houtsoorten, afkomstig uit
verdediging van het Texelsche zeegat en om daarop vijandelijke schepen te doenstranden. Het bleek bij uitvoering eene mislukking te zijn.In 1803 werde
475lijk instituut van wetenschappen, letterkunde en schoone kunsten bij koninklijkdecreet van 18 Juli 1808 tot lid dier instelling benoemd.Hij huwde I
leuvensche academie. Zijn grafschrift in de Minderbroederskerk te Leuven looft hemzeer, niet alleen als geleerde, maar ook als mensch.Nieuw Nederlands
476Een toevallige naamgenoot van hem, afkomstig uit Venlo, was in 1689 praeceptoraan de latijnsche school te Middelburg.Zie: de la Rue,Geletterd Zeela
45Arcole en Castiglione. De aan Bonaparte en Augereau toegeschreven overtochtenover de bruggen bij Lodi en Arcole, vóór de troepen uit, met het vaande
477zelf bij haar emblemata vervaardigde en die trouwens uit haar jeugd dagteekenen.Voorts werd ze geprezen om haar bedrevenheid in het borduren, haar
478huwde met Sara Pijpelaar, uit welk huwelijk twee dochters geboren worden,de hier voorgaande Margaretha en Kornelia. Daar zijn inkomen niet toereike
479Ten behoeve der dordtsche schooljeugd gaf Godewijk een niet onaardige bewerkingvan het latijnsche schooldramaDyscolivan den haarlemschen rector Cor
480lieden, zijnde alle benamingen van gereedschappen, stoffen, woorden vancommando enz. die bij de werkers aan den bouw dagelyx gebruikt worden;Woorde
voor Een- en Ondeelbaarheid en een der grootste voorstanders van het analgamader schulden en van gemeene belastingen.Na de omwenteling van 1795, bekle
481in de partij (hij was agent van financiën), een samenzwering op touw tegen hetinvloedrijkste lid van het uitvoerend bewind, Vreede. Deze beweging g
482A. Gogel(Amst. 1864); H.T. Colenbrander,Gedenkstukken der Alg. Gesch.van Ned. van1795-1840, I (inl.) bl. 297 en verdere deelen, passim.Schallenberg
Zie: over Christianus:Namen der Heeren Rectores, Praefecten en Vaendraeghersder Broederschap van 't H. Cruijs, opgericht in de KerckeNieuw Nederl
483van dan H. Nicolaes binnen de Sladt Venlo anno1645; stadsarchief van Venlo no.173;Maasgouw1901, 18, 1906, 21, 1920, 59; over Goswinus: stadsarchief
Zie:Maasgouw1901, 18, 1906, 21, 1920, 59.Verzijl[Gomarus, Franciscus]GOMARUS (Franciscus), of François Gomaer, geb. te Brugge 30 Jan. 1563,overl. te G
46Napoleon's gelukster dreigde onder te gaan, trad hij ten slotte in geheimeonderhandeling met den oostenrijkschen generaal von Bubna. Zoodra det
484en werd in 1584 baccalaureus of magister philosophiae. Van 1584 tot 1586 was hijweder te Heidelberg, waar Johan Casimir zijn broeder Lodewijk was o
485Sepp zeide, dat deze ‘wel in staat is, ons over Gomarus gunstiger te doen denkendan gewoonlijk geschiedt’. Bertius' werk daarover beantwoordde
486overleden in 1621. Zijn derde vrouw was Anna Maria la Noye. Van zijn tweedevrouw had hij een zoon, die vóór hem overleed, en twee dochters, van wel
een middel om te ontkomen aan den eisch van den Paus, wiens opvolgers op ditpunt verregaand gemakkelijk waren. Arn. de G. zou van hen nog veleNieuw Ne
487prebenden en waardigheden verkrijgen. 1342 schonk hem Paus Clemens VI eenkanunnikdij met prebende, zoodra er een zou openkomen, in de hoofdkerk te
48811 Febr. 1381/2 maakte hij zijn testament en op den 18. derzelfde maand was zijndekenzetel open, zegtBijdr. tot de Gesch.XV (1924), 682. Zijn overl
was hij sedert 1718 bibliothecaris der school, en in 1720 conrector. Hij overleed teDordrecht 26 Sept. 1730. Hij schreef:Begin en Ingang aller mensche
489weelde of vrugt in ontugt(Leiden 1723), 8o.Zie: van Abcoude,Naamreg.; Schotel,Ill. school, 161, 162.van Dalen[Goris, Gerardus]GORIS (Gerardus), ged
Griffioen’. Hij heeft o.m. uitgegeven't Begin van Hollant in Dordrechtdoor Joh.van Beverwijck, 1640. Zijn uitgeversmerk was de dordtsche maagd, m
490Dirck Goris hebben de zaak tot in de 18e eeuw voortgezet. Ook Caspar G. (ziedat art.) was waarschijnlijk een zoon van Jasper.Uit archiefaanteekenin
47bataafsche troepen samengestelde legerafdeeling den linker vleugel van hetRijnleger, dat onder bevel van generaal Moreau stond, te gaan dekken en da
hij sloeg dit aanlokkelijk aanbod af met de woorden: ‘Zoolang ik vader Willem opmijn borst draag, wil ik geen verrader worden’.In den nu volgenden vel
491een goed schutter, legde hij haast ongelooflijke proeven van bekwaamheid af.Zijne promotie is zeer langzaam gegaan. Verschil van meening met zijn c
492kennis gemaakt met koning Christiaan van Denemarken, die aan den abt van St.Pieter te Gent loffelijk over hem schreef (vgl.Messager des sciences et
493(1697) en Samuel Auerbach'sChesed Schemoël(1699) uit.Zie:Jewish Encyclopaedia(New York, Londen 1903) V, 109.Zwarts[Gouka, Abraham]GOUKA (Abrah
Hendrik van Serooskerken, Paulus Merula, Arent Buchel enPetrus Scriverius en van zichzelf, o.a. beschrijvingen van steden naar Guic-Nieuw Nederlandsch
494ciardini. Scriverius noemt hem den ‘goeden Goudhoeven’ en beschuldigt hemvan een te veelvuldig gebruik zijner aanteekeningen.De titel luidt:D'
GRAAF (de). De schrijver derHistoire naturelle des Iles Antilles(1658), vermeldtals predikant op St. Eustatius ‘M. de Graaf, à présent pasteur de l&ap
495vius (IV, 673), maar ... hij was in 1654 van Formosa gekomen, waar hij de bekendemoeilijkheden met gouv. Nic. Verburch gehad had. Hij kan dus niet
in 1826 en 27 de zilveren, in 1829 de gouden medaille. In 1828 werd hij onderwijzeraan die inrichting, in 1839 stads-architect. In 1856 kreeg hij als
496Walcheren. De kerk te Zierikzee voltooide hij in 1848. Hij was gehuwd metJohanna Jacoba Revers (1808-1881) en liet kinderen na.Zijn broeder Johan J
424 April 1759, overl. op het kasteel Baarschot 6 Mei 1852, zoon van Jacobus JosephM. en Maria Josepha Dubois), Franciscus Fredericus Ernestus (ged.28
48gelithografeerd door Delfech, A. Maurin en G. Kuestner.Zie: Lievyns, Verdot et Régat,Fastes de la Légion d'honneur(Paris1842) I, 333; Robinet,
In 1625 werd hij onder Frederik Hendrik ook kolonel der infant. Bij het beleg van 'sHertogenbosch werd de Grenu belast met het opperbevel der art
497Zie:Zelandia IllustrataII, 337; Nagtglas,Levensber. v. ZeeuwenI, 293; tenRaa en de Bas,Staatsche LegerI, 208, II, 155, 176, 266, III, 15, 85, 195,
498en waaruit zijn meesterschap in de vakken van den mijningenieur, denspoorwegingenieur, den econoom en den koopman blijkt, had ingezonden, ging hijd
499troepen van Rennenberg, welke echter het Statenleger te gemoet trok. Deachtergebleven bewakers in de abdij werden tijdens een zwelgpartij overvalle
500waterbouwkundigen na de inlijving bij Frankrijk in 1810 in het corps des ponts etchaussées werden opgenomen, werd Grinwis bij keizerlijk decreet va
Zie:Hollandsche Revue1e Jaarg. no. 8, waarinNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
501ook zijn portret voorkomt, en vooral het feuilleton van Dr. H. Gerversman in deNieuwe Rotterd. Courantvan 3 en 10 Januari 1925.Wiersum[Grooff, Mgr.
502en vele Katholieken als zoodanig opgenomen. Veel dreigender werd de stemmingtegen Grooff, toen hij Grube, pastoor van Semarang, Cartenstat (zie dit
503gouverneur-generaal en waarop onmiddellijk antwoord werd verwacht. Grooff gingdaags daarna naar den gouverneur-generaal. Wederom richtte deze tot h
GROOT (David Eduard de), geb. 8 April 1795 te Amsterdam, overl. 29 Maart 1874te Parijs, ontving het eerste onderricht in klarinetspel van zijn vader.
49der Missie, den vicaris Adam Damen. Augiers gaf ten antwoord, dat hij een oudezending had; wat betrof de erkenning van den vicaris, dat hij afhankel
504geplaatst. Na drie jaar keerde hij naar Holland terug en gaf herhaaldelijk concertente Amsterdam en te 's Gravenhage. Gedurende vier jaren was
Niettegenstaande hij zeer bekwaam en zijn onderwijs uitstekend was, was hij bijde stu-Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
505denten niet gezien wegens zijn minder aangename wijze van optreden, vooral bijexamens. Toen daarover in den studenten-almanak voor 1873 geklaagd we
Mulder[Grijp, Cornelis van der]GRIJP (Cornelis van der), uit een geslacht dat Vroeger te Dordrecht gevestigdwas geweest. Zijn vader Jeremias werd in 1
506lijden in 1746 te Noordgouwe. Deze was gehuwd met Anna Clement. Van hunvele kinderen zijn bekend geworden Cornelis en Willem Gerard (die volgt).Cor
tot een voorrecht gerekend hebben, als hij dezen jongeling tot onderwijzer in hetArabisch had kunnen krijgen (J. Casaubonus,Epistolae(Rotterd. 1709).N
507Ook Thomas Erpenius en Louis de Dieu prijzen zijn verwonderlijke kennis van hetArabisch. Op zijn dood heeft Foppe van Aitzema een latijnsch (Poemat
508niet in den drieëenigen God gelooft, die gaat zonder twijfel voor eeuwig verloren’.Hij zeide o.a. dat de godsdienstwetenschap is het verstandelijk
Zie: Nagtglas,Levensberichten v. ZeeuwenI, 311 v.MulderNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
509H.[Haaff, Dr. Gerard ten]HAAFF (Dr. Gerard ten), geb. in 1720 te Zevenaar in het land van Cleeff, overl.te Rotterdam 26 Mei 1791. Zijn opleiding in
50werden er in het geheel slechts 38 studenten in de medicijnen ingeschreven. Deeerste promotie onder hem had plaats in 1596.Den treurigen toestand de
510ligchaamenz. in dezelfdeVerh.1776, 221;Bericht wegens het snijden en afhalenvan den steen der blaaze, in twee bijzondere tijdenin dezelfdeVerh.1779
511reeds aldaar, doch werd pas 24 Juni 1785 geëed als poorter der stad.Van hem heeft men in druk de volgende verhandelingen:Verhandeling over deoorzak
1643 wordt hij lid van het St. Lucasgilde, waarvan hij in de jaren 1653 en 1654hoofdman was; in 1656 scheidde hij zich met 46 andere schilders af van
512graphische waarde hebben; het bekendst zijn echter zijn typisch hollandscheboschgezichten. Een enkele maal ook schildert hij op meer italianiseeren
(Leiden 1867). Ten deele vonden deze aanvullingen haren oorsprong in een nieuwwerk, waarin de H. een overzicht van de theorie der bepaalde integralen
513een critische beschouwing van de tot de berekening geleid hebbende methodesgaf, welk werk mede door de Academie (1862) werd gepubliceerd. Na sinds
5141660 voor schepenen van Helmond gehuwd met Geertrui van Hoof, weduwevan Mr. Albert Kets. Uit dit huwelijk werden meerdere kinderen geboren.Zie: J.
HAES (Frans de) (2), geb. te Rotterdam 18 April 1708, overl. aldaar 14 April 1761;zoon van Joan de Haes (die volgt); hij huwde 28 Sept. 1732 te Rotter
515oprichters van het rotterdamsche dichtgenootschap ‘Natura et Arte’ (1726); alsdichter, vooral van stichtelijke verzen, munt hij niet uit boven de m
HAESTENS (Hendrik van) was boekverkooper te Leiden. Hij werkte mede aan hetberoemde werk van Jan Orlers:De Nassausche laurencrans ofte beschrijvingeen
verstandig Psalmzingen. Al zijn verhandelingen zijn in twee deelen herdrukt als:Bundel van praktikale verhandelingen over eenige schriftuurteksten(Rot
516Nederlanden verleent heeft door het wijs en kloeck belegd des Hooghgeboren VorsteMaurits van Nassau(Leiden 1610, fol.). Zelfstandig gaf Haestens ui
van Gansfort en Agricola en vertoefde hij meermalen in de bernardijner abdij teAduard, waar hij den bloeitijd meemaakte, en verschillende vrienden von
517huis gekozen. Onder zijn rectoraat bloeide het Fraterhuis zeer. Met tal van bekendepersonen correspondeerde hij of kwam hij in aanraking. O.a. met
518(1853), nam v.H. daarin zitting als Minister van Buitenl. Zaken, welke functie hij driejaar bekleedde. In den Krimoorlog wist hij onze onzijdigheid
519in het Album Stud. van Franeker inschrijven als François Halma Junior Acad. Franeq.Typogr. Reeds in 1716 zag hij zich als candidaat beroepen naar H
[Hals, Frans (1)]HALS (Frans) (1), hollandsch schilder, vermoedelijk in 1580 te Antwerpen geboren,en gestorven te Haarlem in 1666. Zijn vader Frans Ha
520Haarlem. De schilder is daar als tienjarige knaap gekomen en er levenslanggebleven.Van zijn jeugd is niets bekend. Als hij, zooals overgeleverd is,
521sterdam) en de portretten der familie van Beresteyn (Louvre).Sedert omstr. 1640 verdwijnt de kleurenrijkdom uit zijn stukken, wordt de ondertoonzwa
HALS (Harmen), hollandsch genre-schilder, geb. te Haarlem in 1611, aldaargestorven in 1669. Eenige zoon van Frans Hals (1) uit diens eerste huwelijk.
522van hem, terwijl ook het Mauritshuis in 1917 in het bezit van een werk van hem isgekomen. Hij was geen groot meester, maar behoorde tot de goede vo
51[Aylva, Alef van]AYLVA (Alef van), overl. 1582, zoon van Alef, rechter te Wons, en van Bauckvan Offenhuisen. Hij was in 1578 grietman van Ferwerdera
(museum te Haarlem), en twee kleinere: een appelschilster en een naaister (beideden Haag). Deze kleinere zijn beter dan het groote stuk, dat blijkbaar
523meer en meer voor de zaak van den opstand was gewonnen; tot drie maal toe werdhij door de Staatsgezinden uit zijn ambten gezet. Hij schijnt ook daa
Regt[Hangest-Genlis gezegd d'Yvoy, Egbert Marie Frederik van]HANGEST-GENLIS gezegd D'YVOY (Egbert Marie Frederik van), geb. te Utrecht6 Febr
5241 Mei 1782 aangesteld tot ontvanger van de bisdomstienden en 11 Nov. d.a.v. totkameraar van den Lekdijk-bovendams. Hij was de partij der Patriotten
525nederl. wapenen te Ekeren was gehandhaafd - geeft in zijn verslag aan de Statente kennen: geen woorden genoeg te kunnen vinden om de diensten in he
5261729 met Isack Marcellis Reck van Mülhausen, geb. 9 April 1694,kapitein in het regiment infanterie van den luit.-generaal de Carris, overl. 2 Febr.
tot kwartiermeester-generaal der legers van de nederlandsche Staten onderscheiddehij zich in het bijzonder bij het beleg van Grave (27 Juli-28 Oct. 16
527Willem III was hierover zoo voldaan, dat hij d'Yvoy het pensioen schonk, dat hij enzijn vader op de domeinen van Bourgondië had, met belofte o
hem 13 Mei 1593 afgegeven over een som gelds van een huis, door zijn vader teBourges verkocht; Nicolas noemt zich daarin nog heer van Genlis en vanNie
528Yvoy, ofschoon hij nimmer in het rustig bezit dezer heerlijkheden is getreden.In 1600 was hij kapitein in staatschen dienst en wordt vermeld bij de
Douwe van Aylva was omstr. 1605 gehuwd met Luts (Lucia) van Meckema,overl. 29 Juni 1630, dochter van Hessel en van Hisck van Feytsma. Uitdit huwelijk
Marcus en van Anna Magdalena van Hasselt. Uit het eerste huwelijkzijn geen kinderen geboren; uit het tweede sproten twee dochters, waarvan baronesAnna
529Zie:Jaarb. Ned. AdelVI 177, 178;Nederl. Adelsboek(1914) 95; Bouman,Gesch.Geld. HoogeschoolII, 560;WapenherautXX, 315, 316.Regt[Hanneman, H.]HANNEMA
werd kanunnik te Namen, later te Leuven. In deze stad stierf hij 11 Jan. 1632. Hijheeft allerlei geschreven over theologie en kerkgeschiedenis. Over d
530tijds raadsheer in den Hoogen Raad, gaf daartegen uit eenWederlegginghe vanseker boeksken, uitghegheven bij François Verhaer:ghenaemt Onpartijdighe
531Zie: de Bie en Loosjes,Biogr. Woordenb. van Prot. Godgel. in Ned.III,511-513.Knipscheer[Hardeveldt, Samuel van]HARDEVELD(T) (Samuel van), zoon van
zijn verzamelde werken uitgegeven in 1904 onder den titel:Sjofelen, met zijn portret,dat ook voorkomt inWereldkroniekvan 12 Maart 1904 en in hetRott.
532Zie:NecrologiedoorL. van Deysselin hetHandelsbladvan 27 Februari 1904, hetartikel van H. Gerversman in hetRott. Jaarboekjevoor 1926, blz. 75. enBri
Joost was in eerste huwelijk getrouwd met Petronella Redula (waaruit eendochter Gudula, ged. 8 Dec. 1624 te Venlo) en in tweede met GisbertaMagdalena
533Van zijn kinderen uit het tweede huwelijk noemen wij Joannes AdamGodefridus, ook Joannes Adam of wel Godefridus of Godardusgenoemd, komt herhaaldel
534land te Arnhem. Terwijl hij als zoodanig in functie bleef, werd hij met vergunningdes Konings tevens advokaat te Arnhem, in welke functie hij 7 Apr
52kinderen, waarvan Hessel, Douwe (2) en Ernst (2) hierna volgen.Zie: Aitzema,Saken v. St. en Oorl.I, 591; J.v.d. Sande,Ned. Hist.121-123;Wagenaar,Vad
535schen bleef, totdat het Congres van Weenen haar aan het groothertogdom Hessentoewees. Hatry is aan het hoofd van het leger van Mainz gebleven, totd
536Het commando over de bataafsche troepen is hem niet opgedragen geworden,hoewel Joubert in de order, waarbij hij het bevel overgaf, de woorden had d
537Zie: de Bie en Loosjes,Biogr. Woordenb. van Prot. Godgel. in Ned.III, 584v.;Kerkelijk Handboek(1903) Bijl. 116, 154, (1907) Bijl. 142.Knipscheer[Ha
der zaken in Asie, Afrike en Europe ... sedert het ophouden der Fabel- Eeuwe, totop Karel den Grooten en tot de Middel- Eeuwe ..., met meerNieuw Nede
538dan duizent historiepenningen verrijkt en opgeheldert('s Gravenhage 1736-1739),drie deelen.Zijn portret is gegraveerd door een onbekend kunste
Zie: de Bie en Loosjes,Biogr. Woordenb. van Prot. Godgel. in Ned.III,603 v.Knipscheer[Heemstede, Diederik van]HEEMSTEDE (Diederik van), kartuizer, zoo
539Op 10 Juni 1520 nam ook zijn broeder Jan van Heemstede, die student wasin het college van Standonck, in deze chartreuse het habijt van S. Bruno aan
Gouda 8 Nov. 1705; emeritus 8 Maart 1734. Hij schreef:De ydele verwagting derJoden na de komste van den Messias. Getoond in een Doop-predicatie over G
540[Heessel, Adrianus van]HEESSEL (Adrianus van), geb. te St. Oedenrode omstreeks 1660, overleden teSomeren 10 Aug. 1701, deed zijn studiën te Postel
HEIDENRIJK (Menso), geb. te Wesel 9 Febr. 1644, overl. te Maastricht 12 Oct.1724, zoon van Jan Anthonij Heidenrijk, kapitein, en DrieskeHonnerts. Hij
[Aylva, Epo van (2)]AYLVA (Epo van) (2), overl. na 1515, zoon van Epo (1) en van Ebel Juwsma,was een avontuurlijk hoofdman in de bloedige twisten, die
541predikant te Hasselt werd. Sedert 22 Jan. 1679 stond hij te Maastricht. Hij wasgehuwd met Johanna Catharina van der Beek, en later met Alettavan He
[Heimenberg, Henricus van]HEIMENBERG (Henricus van), of Heymen berg, broeder van Casparus vanHeimenberg (zie dat art.), gedoopt te Utrecht 12 April 16
542was gehuwd met Maria van den Helm, en schreef:De komst van den Schilohter bestemder tijd voorgevallen ende de toevloed der Heydenen tot denselven(U
[Heineken, Diderik]HEINEKEN (Diderik), geb. te Bremen in 1730, overl. te Elburg 6 Aug. 1795; broedervan Nicolaus Heineken (zie volg. art.). Hij studee
543Elburg. Zijne richting was de coccejaansche. Hij huwde in Jan. 1758 met TheodoraSegerina van Loon, en na haar overlijden met Egbarta Römer, wed.van
op Ds. E.P. Pesarovius (Amst. 1709);De heilige wooningen des Hoogsten bijden Christen, in eene inwyings-predicatie van een nieuw gebouwt Godshuis binn
544in 's Gravenhage30Nov.1716 ('s Grav. 1716).Zie: J. Loosjes,Naamlijst van predikanten der Luth. Kerk in Ned.('s Graven.1925), 114 v.;
In 1883 bedankte Heinze als directeur van Excelsior; hij vestigde zich teMuiderberg. In 1884 werd hij directeur der hilversumsche en bussumsche afdeel
545nard van Loenen te Amsterdam. In den winter van 1886-87 dirigeerde hij nogeen uitvoering van Excelsior.Zijn 80ste verjaardag werd luisterrijk gevie
[Hel, Simon van]HEL (Simon van), of Hellius, overl. te Haarlem 26 Mei 1704. Hij was predikantte Overschie sedert 23 Aug. 1648, te Weesp sedert 21 Aug.
53aan Pieters' bloedverwanten ten laste leggen. In 1489 wordt hij vermeld als grietmanvan Wonseradeel, woonachtig te Witmarsum, waar zijn stins i
546Zie: de Bie en Loosjes,Biogr. Woordenb. van Prot. Godgel. in Ned.III, 631v.;Kerkelijk Handboek(1907) Bijl., 148; (1908) Bijl., 116, 122, 143, 148.K
onderwijs in Ned.(Leid. 1874) I, 145-149; P. Gouda Quint,Grondsl. voor deBibliographie van Gelderland(Arnh. 1910), 485 v.KnipscheerNieuw Nederlandsch
547[Heller, Christoffel of Christophorus]HELLER (Christoffel of Christophorus), of Hillegerus, geb. te Bremen in 1579,overl. vóór 1636. Hij studeerde
[Hemert, Gerardus van of van den]HEMERT (Gerardus van of van den), geb. te Middelburg 21 Jan. 1698, overl.ald. 11 Oct. 1759, zoon van Gerrit van Hemer
548Hij schreef:G. de Wind uit zijne verhandeling van Godts algemeene genadeontmaskert... (vooraf gaat een bericht wegens de Doopsgezinden en der zelv
549Van uitvoeriger beschrijvingen moeten wij ons onthouden, zelfs van zijn ‘strijd metGisbertus Bonnet’, hoogleeraar te Utrecht, waaraan zijn biograaf
gestorven. Bij de benoeming van zijn vader tot hoogleeraar aan de leidscheuniversiteit verliet Frans in 1740 Friesland. In Leiden schijnt hij vooral d
550naar Duitschland wellicht ook in dezen tijd te plaatsen is. Na blijkbaar eenigen tijdhet beroep van ingenieur te hebben uitgeoefend, werd hij in 17
551der en Wieland. In Duitschland hebben zijn denkbeelden ook de meeste waardeeringgevonden.Hemsterhuis, die zelf teekende en boetseerde, was zeer kun
552ondergeschikt is aan zijn ethische beschouwingen. De ‘Simon’ is verder aanaesthetische problemen gewijd, met name aan dat van het onderscheid derve
moesten met de Zweden middelen beramen om de verhooging der Deensche tollentegen te gaan, hetzijNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
553levensbeschrijving en eenige brieven bevat. Een moderne duitsche vertalingdagteekent van 1912. Brieven van Hemsterhuis aan prinses Gallitzin en aan
dezelfde bedreigingen als voorheen. Het boekjePraetje bij de weg, dat kort hieropverscheen en deze zaak behandelt, wordt aan hem toegescheven.Nieuw Ne
554Voor al zijn lijden oogstte hij geen dank van zijn eigen gemeente: de rechtzinnigemeerderheid stichtte een nieuwe vlaamsche gemeente in de Breestra
HENDRIKS (Pieter), leeraar bij de oudvlaamsche Doopsgezinden te Sappemeer,bekend als tegenstander van Johannes Stinstra en bestrijder van hetSocianism
555lijk te belijden. In 1754 was hij reeds overleden; hij leefde nog in 1750.Hij schreef:Schriftuurlijke Katechismus waar in de grondlere der Doopsgez
schreef van Hengel onder den schuilnaam Christianus Philadelphus:Zedigh, en grondigh bericht over het gebruyck der genaemde geestelijcke goederen,soo
556herdr. met zijn eigen naam in 1666). Voetius en de zijnen gewaagden in dezeaangelegenheden menigmaal van ‘de sonde van Achan’ (Jozua 7:1). Toen van
publiceeren en verdedigen van filosofische disputen, o.a. over de ‘Goddelijkebesluiten’, en werd 25 Febr. 1710 doctor in de philo-Nieuw Nederlandsch b
557sofie na de verdediging van zijne disputatie over ‘de vereniging van de ziele methet menschelijk lighaam’. Hij werd predikant te Purmerland 6 Sept.
voor min en meer geoefenden(Semarang 1858);Het Christelijk vertrouwen op God(Bat. 1862).Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
bende met hun hoofdman, Ornand, bracht Gillis tot inkeer en overreedde hen zelfsom conversNieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
54door een anderen vaarweg, over Gothenburg of over Lubeck, te zoeken, of andersmet de Zweden een verbond sluiten. Volgens resol. van 12 en 19 Mei 164
558Zie: de Bie en Loosjes,Biogr. Woordenb. van Prot. Godgel. in Ned.III, 692v.; C.A.L. van Troostenburg de Bruijn,Biographisch Woordenboek v.Oost. Ind
geschrift op de scholen te Gouda ‘rondelicken bekent heeft’. Ook dat Arminius hetnog vóór zijn dood gelezen had. Maar hij voegde daarbij, dat het hem
559De Remonstrantie en het Remonstrantisme, Haarl. 1851, 36), en van de Unie vanFebr. 1617 (J. Tideman,De stichting der Rem. Broedersch.I, Amst. 1871,
560de, wat hij ‘duysentmael beter’ achtte. Een dwingend voorschrift bestond wel niet,maar hij brak op deze wijze met een algemeen gebruik dat ook te D
561naar Gouda te gaan. Deze kwamen echter aldaar te vergeefs, omdat de dordtschepredikanten er niet waren. Nu verscheen de Prins zelf te Dordrecht, wa
562Frans Hendrik (geb. te Meerlo 11 Mei 1709, overl. aldaar 25 Januari 1768,werd kapelaan te Meerlo, priester gewijd 1732, vicaris van het St. Antoniu
Zie: Berlière,Suppliques de Clément VI, No. 956, 960, 1051-1053, 1857;Denifle,Chartular. univ. Par.II, 590; Molanus,Histor. Lovan.119-120, 645,722.Fru
563[Hergraeff, Michael van den]HERGRAEFF (Michael van den), overl. te Venlo 25 Januari 1629, zoon vanEgbertus (scholtis van Blitterswijck 1565-1587) e
564verklaarden tegen het optreden van de stadhouderlijke partij. Hierdoor kreeg hij zóóde volksklasse tegen zich, dat men niet alleen zeide dat hij ‘d
565gen 11 Dec. 1791; hoogleeraar te Utrecht 5 Juni 1794, waar hij ook den vollenpredikdienst moest waarnemen. Op 2 April 1794 promoveerde hij. De inau
55ses van Scheltema (overl. aan de pest 11 Nov. 1666). Deze weduwe, Luts(Lucia) van Aylva, geb. 1638, overl. 31 Aug. 1718, was de dochter van Douwe(2)
566Hij schreef:Drie parabolen ofte gelykenissen der H. Schrift... (Amst. 1661);Devrient te middernagt en vijgeloosen vygeboom of geleerde en schriftm
‘geteeckent hadden tot naarder teeckeninge in volle conformiteijt van andere hebbentoegelaten, maer mij, die 't selve al lange vóór desen voorgen
567lijck versocht hadde om te mogen doen, hebben afgeslagen en plotselijck van dendienst afgeworpen’. Deze en andere omstandigheden (en vooral de uitv
568van leerredenen. De twee eersten behelzen de inwijing van Veendammer Kerk enpredikstoel, gedaan doorHenrikus Hermannius,eerste predikant aldaar.De
Hermans schreef de volgende werken:Wiskunde der ambachtslieden, Handleidingbij de Wiskundige lessen aan de Kon. School voor nuttige en Beeldende Kunst
569Mengelwerk over de Provincie Noord-Brabant(2 dln. 1839-1842);Analytische opgaveder gedrukte Charters, diploma's, handvesten, plakaten, keuren,
570lagere studie werd hij primus perpetuus verklaard. Daarna volgde hij de lessen derphilosofie aan de universiteit te Leuven. 1746 begon hij zijn nov
571Groot waren de verdiensten van abt Hermans op het gebied van land- en boschbouw.Meer nog ijverde hij voor kunsten en wetenschap. Een onsterfelijken
572In druk verscheen van hem met zijn naam:Oratio poenitentis ex Medit. et soliloq.St. Augustini per Ampl. D.D. Godefridum Hermans Tong. 16o(gedrukt t
HERMKHUYSEN (Joannes Sybing van), geb. te Oost-Zaandam in 1690, overl.te Utrecht 28 Jan. 1740; zoon van Bernhardus Hermkhuysen (die voorgaat). Hijstud
Lucia v.A., gedoopt te Leeuwarden 11 Oct. 1644 en 31 Jan. 1669 gehuwd metMauritius Lodewyck baron van Isselstein, ritmeester.Nieuw Nederlandsch biogra
573Gal.2:11-14 ... (Lugd. Bat. 1720). Uit Rolde vertrok hij naar Utrecht 23 April 1724.Hij huwde in Mei of Juni 1730 te Amsterdam met Maria de With,
jaar in het schildersgilde werd opgenomen. Hij genoot aldaar de bijzonderebescherming van bisschop d'Allamont.6 Juni 1662 schreef hij nog van uit
574Henri, die in Roermond bij hem te gast was, behaalde en hij drukt zijn vreugde uitover den roem, die den naam van Herregouts over heel de wereld za
texten der H. Schrifture;Meditatiën over Dan.6:26, 27.Eerst sommarischer wijseghepredict de25Sept.1631in de Oude Kerck t' Amsterdam als die groot
575baerheydt voor ghestelt in sekere Dancksegginghe:sommierlijck voor desen ghedaenna het H. Avondmaal uyt den lof des H. Apostels Pauli:daer in hy uy
Zijn portret is gelithografeerd door C.C.A. Last.Zie: de Bie en Loosjes,Biogr. Woordenb. van Prot. Godgel. in Ned.III,755 v.;Kerkelijk Handboek(1903)
576[Herwerden, Casparus van]HERWERDEN (Casparus van), geb. te Amsterdam 18 Jan. 1772, overl. teSchiedam 14 April 1822, zoon van Claudius Henricus van
Aebinga van Humalda, douairière van Lijnden, overl. te Beetsterzwaag2Sept.1835(Leeuw. z.j.); en een vertaling van: A. Coquerel,De kerken der woestijn
577Zijn portret is gegraveerd door C.C. Fuchs; een geschilderd portret door eenonbekend kunstenaar is bij den heer A.A. Hondius van Herwerden te Amste
Zie: de Bie en Loosjes,Biogr. Woordenb. van Prot. Godgel. in Ned.III,773 v.;Kerkelijk Handboek(1911) Bijl. 147, 158.KnipscheerNieuw Nederlandsch biogr
56Zijn geschilderd portret door een onbekend kunstenaar is in het museum teLeeuwarden.Zie: Bosscha,Ned. Held. te LandII, 11; ten Raa en de Bas,HetStaa
578[Hespel, Hendrik van den]HESPEL (Hendrik van den), geb. te Dordrecht 26 Oct. 1742, overl. te Middelburg15 Oct. 1828. Hij studeerde te Groningen, wa
was curator van de theologische school te Kampen en had zitting in de commissievan toezicht op het gymnasium aldaar.Hij trouwde eerst met Aaltje Hesse
579schreef:De onsterfelijkheid der ziel(Delfzijl 1880);De roem van denEvangeliedienaar(Zwolle 1902, met portret); [met J.H. Feringa en H. de Cock],Ker
huwelijk in vóór zijn vlucht uit Gastel. Spoedig keerde hij weer om in het geheim inkamers, schuren of stallen de godsdienstoefeningen teNieuw Nederla
580houden, en zijne parochianen bij te staan. Hij werd te Gastel in het koor der kerkbegraven onder een grafzerk, waarop zijn familiewapen en een opsc
menige veer laten. Van Heuff's tooneelstukken, bijna alle blijspelen, noemen wij:Het Nichtje van den Bakker(Amst. 1869);Buat(hist. drama);Hotel W
581stukken der oude school (Purm. 1872);De Speculanten('s Gravenhage 1882);OomFrederik(Zutphen 1887);Gekroonde Hoofden(Amst. 1897);Het nieuwe Hot
582Sumpt. Engelb. Gymnici, 1663), 62 blz. ongen., 599 gen. en 10 ongen. De opdrachtaan R.D.D. Zacharias de Mez, bisschop Tralensis, dateert van 19 Mrt
583zich te vestigen te Eekeren of Stabroek. De moederpriorin had een vast vertrouwenin de bescherming van den H. Jozef. Onverwachts ontving zij 1 Sept
5841717), en:Afgeperste Verantwoordinge wegens het Gedigt voor hem uitgegeven.Ter onstervlyke opvaard van Willem Deurhoff. Tegen alle de onheusche en
Hij bezocht de hoogeschool te Franeker en was daar nog, toen hij zijn vader alsgrietman van W.-Dongeradeel 27 Nov. 1654 opvolgde. Hij bleef zijn studi
Hij schreef:Gebeden over den Catechismus(Leid. 1655);Catechismus derGereformeerde Nederlandsche kerken in haare waarheid bevestigd met degetuigenissen
585[Heuterus, Pontus]HEUTERUS (Pontus) of Pontus de Huyter, natuurlijke zoon van Jan deHuyter, baljuw en dijkgraaf van Delft, geb. aldaar in 1535, ges
586onderzoeker; wij wezen er reeds op, dat hij ook fouten maakt; aanteekening verdientevenwel, dat hij onpartijdig weet te zijn, hoewel hij natuurlijk
1794 predikant te Tilburg (deze had te Heerewaarden gestaan sedert 1785, te Boxtelsedert 1790 en overleed 6 Mei 1802).Zie: de Bie en Loosjes,Biogr. Wo
587voornaemste Leer-stucken der Christelycken Godtsdienst(Utr. 1659), geschrevendoor G. van Alendorp, J. Andries, W. van Maurick en Arent van Heuven.D
Weder-spraeck op de Aen-spraecke A. Heydani aen alle Remonstrantschgesinden).Een benoeming tot hoogleeraar te Harderwijk heeft Heydanus afgewezen. Ook
588onderscheiding door den keurvorst van de Palts in 1656 niet terughield. Debenoeming tot hoogleeraar te Leiden op 13 Sept. 1648 heeft hij aanvaard,
589Pater?), en had drie kinderen, van welke Caspar van der Heyden in 1670overleed, en Margareta van der Heyden gehuwd is (29 Nov. 1661 ) metden amster
Esprit, Communautés religieuses; (Les Dàmes Blanches;L'ordre des Templiers Lecouvent de St. Antoine;L'ordre Teutonique);Continuation de la d
590Augustins, Begards, Croisiers, Cellites, Jésuites, Capucins); Communautésreligieuses de femmes (St. André, le ‘Beyard’, le ‘Nieuwenhof’, St. ‘Catha
57van van Aylva geschiedde, is ons niet bekend; in de twisten die sedert 1668 Frieslandberoerden, behoorde hij niet tot de zoogenaamde prinsgezinden,
591heid verbonden was en het invoeren van belangrijke en hoogst noodige hervormingenop de vloot, waarvan inderdaad onmiddellijk werk werd gemaakt. Zoo
uit (Amst. 1801). Hij huwde 5 Febr. 1741 met Maria de Heger (overl. 13 Juni1796), en heeft zeven kinderen gehad.Zijn portret komt o.a. voor in de lijk
592[Heynricxz., Reynier]HEYNRICXZ. (Reynier), boekdrukker te Amsterdam in de eerste helft der 16e eeuw.Men kent tot nu toe slechts één druk van hem, d
Bourgondische Bibliotheek te Brussel. Verder bestaan er nog fragmenten van eenwaarschijnlijk oorspronkelijk volledig handschrift te Rostock, terwijl e
593zen man, die zelf lijdt onder zijn gebrek aan ontwikkeling en er rond voor uitkomt,dat hij zijn kunst om den broode beoefent. Zijn werk verraadt de
een lijst van inteekenaren voor het vaderlandsche fonds naar Dr. Guljé te Helmond.In 1787 werd hij gevankelijk naar den Haag gevoerd, beschuldigd van
594en met groot gejuich in Boxtel ingehaald werd.Een door D. Nederveen geschilderd portret hangt bij de familie van Hoeck teHelmond van hem en van zij
van Rijnland. Later werd hij vrederechter en raad der stad H. In 1799, toen deEngelschen en Russen in N. Holland geland waren, werd David H. als een m
595werden hem de sleutels der stad door denzelfden overhandigd. Hoeufft, die ook lidwas van de Prov. Staten van Holland (noordel. deel) en regent van
aangesteld als een der geëligeerden, representeerende het Eerste Lid van de Staten's Lands van Utrecht. Voorts was hij afgevaardigde ter Admirali
58Uit haar huwelijk met Aylva sproot slechts één zoon, Hans Willem (2), die volgt.Zie: Baerdt v. Sminia,Nieuwe Naaml. v. Grietm., 238;Nederl. Adelsboe
596Hij woonde te Utrecht achter St. Pieter, doch overleed te 's Gravenhage, waar een‘publieke uytvaert’ plaats had, en liet uit geen zijner huwel
hij lid was van verscheidene commissiën en genootschappen was hij tal van jarensecretaris van de Maatsch. van Landbouw, afd. Amsterdam.Van zijn moeder
597's zomers op ‘Watervliet’ onder Velsen, 's winters te Amsterdam op de Heerengrachtbij de Vijzelstraat. Hij werd ook eigenaar van de Breez
Zie:Genealogie Hoeufft, 77-79, 99-108, 258;Bulletin des Egl. WallV, 220;M.S.Engelen(Gem. Arch. Utrecht) I, 373, 374, 414.Regt[Hoeufft, Jan (3)]HOEUFFT
598hiervóór, en van Sophia Everwijn. Reeds op jeugdigen leeftijd trad hij inzeedienst en werd in 1736 kapitein-ter-zee in dienst der Vereen. Nederl. I
599lerie en sneuvelde in 1712, nog vóór zijns vaders dood, vóór de stad Bergen inHenegouwen.Zie:Genealogie Hoeufft, 135.Regt[Hoeufft, Jan Diederik (2)
Regt[Hoeufft, Joseph]HOEUFFT (Joseph), heer van Lunenburg, geb. te Utrecht 26 Juli 1657, overl. 24Nov. 1700, begr. te Utrecht, zoon van Jan (2), die v
600West-Friesland en het Noorderkwartier, zetelende te Hoorn.Hij huwde te Zuilen 13 Febr. 1699 met Constantia van Toll (1675-1731),later hertrouwd met
1745, schepen in 1753 en volgende jaren en in 1771 burgemeester. Zijn neef J.H.Hoeufft (dl. III, kol. 595) vervaardigde een latijnsch gedicht op hem.P
601dochter, Sophia Adriana, die met Mr. Hendrik Onderwater, schepen,raad en burgemeester van Dordrecht, was gehuwd.Zie:Genealogie Hoeufft, 160, 161, 1
AYLVA (Hessel van), Hessel Meckema des H.R.R. baron van A., heervan Brandt-Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
Juni 1795, dochter van Johannes, predikant te Prinsenhage. Uit dit huwelijktwaalf kinderen.Zie:Genealogie Hoeufft, 157-159, 179-185;Alg. Ned. Familieb
6022 Mei 1747, zoon van Mr. Gerard (zie volg. art.) en van Geertruida Dutry.Hij was heer van Heemstede, Rietwijk en Rietwijkeroord, welke heerlijkhede
Hij was, als oudste zoon, erfgenaam van de heerlijkheden Heemstede, Rietwijken Riet-Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
603wijkeroord en heette alzoo na den dood zijns vaders in 1792 Pauw geboren Hoeufft.Hij studeerde in de rechten te Leiden, sedert 6 Juli 1774, en prom
[Hoeufft van Oyen, Leonard]HOEUFFT VAN OYEN (Leonard), geb. te 's Gravenhage 9 April 1697, overl. in1772, begr. te 's Gravenhage Gr. K. 25 J
604dora Doublet. Hij was heer van Oyen, Onsenoort en Nieuwkuik, welkeheerlijkheden hij van zijn broeder Mattheus (2) erfde, en verkocht de beide laats
HOEUFFT VAN OYEN (Mattheus) (2), geb. (vermoedel. te 's Gravenhage) 10 Sept.1690, overl. te Voorschoten 5 Febr. 1765, begr. te 's Gravenhage
605brigade-generaal en 16 Mei 1747 luitenant-generaal bij dat wapen. Bij de begrafenisvan prins Willem IV, 29 Jan. 1752, droeg hij een der vier kwarti
606wettige nakomelingen in den nederl. adelstand verheven; hij huwde te Oosterbeek10 Juli 1840 met Ernestina Lucretia Roukens (1822-1894).Uit dit huwe
607Hoeufft huwde te Elsene bij Brussel 6 October 1869 met Adrienne de Perez,geb. te Makassar 6 April 1844, overl. te 's Gravenhage 30 April 1923,
59stein, geb. op Haniastate te Holwerd 1608, overl. 21 April 1660, begr. te Holwerd,zoon van Douwe (1), zie hiervóór, en van Luts van Meckema Hesselsd
hem in zijn verslag ‘vas utile erit in domo Dei’. Alardus Hoflant was een tegenstrevervan de partij der Jansenisten. Hij deed zijn beklag in Rome over
608zonden. Toch komt de naam van Alardus H. ook voor onder de getuigenis ten gunstevan P. Codde om op te komen tegen deze aanklacht, inBat. Sac.II, 51
betrekking in Indië. Door voorspraak van prinses Wilhelmina bij haar oom, denkoning van Pruisen, konden de twee oudste zoons op de adellijke cadet-Nie
609tenschool te Berlijn geplaatst worden. Op 16-jarigen leeftijd werd Dirk als vaandrigaangesteld bij een regiment in Oost-Pruisen. De beide broers we
610spreiding. Wat in later dagen Schimmelpenninck heeft willen, wat koning Willem Iop het gebied van hervormingen heeft kunnen doen, is hun vooral doo
611Van een tijdelijk verblijf buitenslands stelde hij zich veel voor: de partijschappenkonden bekoelen en het nieuwe Charter kon vastgesteld zijn. Het
612bewijzen, werd hij door den Keizer tot lid der commissie benoemd, die overwegenmoest welke maatregelen de vereeniging der beide landen met zich bra
613Richelieu, ook Louis Say, de broer van den beroemden economist, e.a. lieten denauteur alle recht wedervaren, maar hij werd niet aangezocht zijn den
614heid, van gemakkelijkheid, van elegantie in de vormen en ook wederomnietgevenkan zonder den uitnemendsten aanleg, vereenigde zich in dien veelbelov
615Na zijn eervol ontslag op 2 Januari 1829 bleef hij nog op Java om door vele reizenop dat eiland land en volk nader te leeren kennen. Helaas overvie
60Hij huwde te Ternaard 8 Mei 1729 met Bouwina van Burmania, ged. teEngelum 8 Jan. 1702, overl. te Holwerd 24 Jan. 1771, dochter van FransEysinga van
616studentenconcerten, en organist van de Domkerk; in 1875 directeur dermuziekschool. Hij wist de muziekbeoefening te Utrecht op zeer hoog peil te bre
617beminde Zonen, weent niet, want God zal U een goeden prior bezorgen; dit, immers,staat vast, dat goede monniken altijd goede priors hebben’.In 1415
Hij trad 2 Mei 1796 in militairen dienst als cadet-volontair bij de artillerie, werdbenoemd tot 2en luitenant (1800), tot adjudant-majoor (1808), verl
618dienst als kapitein-titulair bij het korps rijdende artillerie op 8 Maart 1814 en werd20 Mei d.a.v. aangesteld als kapitein-effectief bij het 4e ba
met Catharina Bartha Verbrugge en op 10 Jan. 1806 met MariaGeertruida Gries, wed. van Jac. Stevens.Zie: Schotel,Illustre School Dordr., 153; dez.,Kerk
619kundig uitgebreid(1726), en in het zevendeVervolgderNederduitsche en Latijnschekeurdichteneen gedicht dat tot titel voert:Klagende godsvrucht. Uit
HOOGKAMER (Sebastiaan), geneesheer en priester, geb. te Goes, overleed teRotterdam 25 of 26 Februari 1641. Na volbrachte studie was hij werkzaam alsge
620overl. 7 Jan. 1630, als diens opvolger in de stad bleef. Hij was de tweede priesterna de reformatie, die zich in Rotterdam aan den Oppert metterwoo
621kunstoefeningen van 1711 af: evangelische keurstoffen, herderszangen, geboorte-,bruilofts-, lijken lofdichten; in hetVervolgervan (1753) eveneens t
1691 te Leiden promoveerde tot Dr. in de geneesk. met een dissertatieDe partupraeternaturali(keering en afhaling aan één voet). In het voorjaarNieuw N
Comments to this Manuals