Bosch 1644-24 User Manual Page 42

  • Download
  • Add to my manuals
  • Print
  • Page
    / 208
  • Table of contents
  • BOOKMARKS
  • Rated. / 5. Based on customer reviews
Page view 41
23
bestuurder van het bisdom. Toen nu in 1343 Jan bisschop was geworden, had het
geslacht v.A. een machtspositie, welke de naijver der hollandsche graven moest
opwekken. Willem IV had de handen vol met andere ondernemingen; anders echter
werd het, toen Willem IV was overleden. De tegenstelling met het geslacht
Duivenvoorde werd verscherpt, toen Willem van Duivenvoorde een belangrijke
plaats innam onder het bestuur van Margaretha. Jan IV sloot zich daarom aan bij
Willem V, dien hij ook verder in den strijd tegen Margaretha steunde. Hij nam deel
aan den slag op de Maas (bij Brielle 1351). Toen Willem V wegens krankzinnigheid
de regeering moest neerleggen, stelde Jan IV zich tegenover Albrecht, daar hij en
zijn aanhang het bestuur toevertrouwd wenschten te zien aan Machteld van
Lancaster (1358), vrouw van Willem V. In het volgende jaar kwam de verzoening
tot stand. Kort daarop is Jan IV overleden.
Brünner
[Arkel, Jan van (5)]
ARKEL (Jan van) (5), zoon van Jan III en Kunigunde van Virnenburch, zie de
vorige artikelen, werd in 1342 door den steun van Willem IV van Holland en op
aanbeveling van Nicolaas di Capucio door paus Clemens VI tot bisschop van Utrecht
aangewezen. Als zoodanig was hij Jan IV. Hij aanvaardde het bewind onder zeer
slechte omstandigheden. Het bisdom was belast met zware schulden, terwijl
verschillende aanzienlijke edelen zich weinig om het gezag van den bisschop
bekommerden. Ten einde den financieelen toestand te kunnen verbeteren, verliet
Jan in 1343 het bisdom en ging wonen te Grenoble om daardoor op de kosten van
de hofhouding te kunnen besparen. Het bestuur berustte in die dagen in handen
van zijn broer Robert van Asperen. Hij moest echter in 1345 terugkeeren,
daar Willem IV het bisdom was binnengevallen, waarbij hij steun ontving van enkele
utrechtsche edelen. Jan zag geen kans om door wapengeweld zijn vijanden te
overwinnen. Hij sloot met den graaf een wapenstilstand voor twee jaar (1346) en
keerde zich vervolgens tegen de oproerige edelen, die hij onderwierp. Ook zijn
tegenstanders in de stad Utrecht (de zgn. Gunterlingen) wist hij tot gehoorzaamheid
te dwingen. Hierop loste hij Vollenhove en Goor in, die verpand waren aan Gelre.
Wederom verliet nu Jan het bisdom om zich in Verdun en Tours te vestigen. Het
bestuur van het bisdom was toevertrouwd aan een raad, die zich echter slecht van
die taak kweet. Bij zijn terugkeer, die samenhing met het einde van het bestand,
begon Jan den oorlog opnieuw tegen Holland. Eemnes werd door hem veroverd,
Oudewater verbrand. Toen evenwel Gijsbrecht van Bronkhorst als bondgenoot van
de Hollanders in Twente viel, sloot Jan door bemiddeling van den hertog van Brabant
en den graaf van Kleef vrede met Holland; waarop hij zich tegen Bronkhorst keerde.
Deze riep de hulp in van Reinoud van Gelre, die den graaf van Holland tot een
nieuwen oorlog tegen Utrecht wist te bewegen (1348). Jan vond krachtigen steun
bij de heeren van Voorst, Heekeren en Kuinre, aan wie hij grootendeels den strijd
tegen de Gelderschen overliet. Zelf wendde hij zich tegen de Hollanders, wien hij
een zware nederlaag toebracht bij Schoonhoven. Willem en Reinoud zagen in dat
Jan's macht te sterk was en sloten vrede in 1349. De gevolgen van den oorlog waren
evenwel voor het bisdom nadeelig. De hulp, die Jan van de verschillende edelen
genoten had, moest hij beloonen door hun verschillende kasteelen en landschappen
in pand af te staan. Jan heeft in dezen tijd een reis naar Rome ondernomen, vanwaar
hij in 1351 terugkeerde, toen zijn verblijf in Utrecht noodzakelijk was met het oog
op den strijd,
Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7
Page view 41
1 2 ... 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 ... 207 208

Comments to this Manuals

No comments